Sprawa cesji Gdańska i Torunia na rzecz Prus podczas obrad Sejmu Czteroletniego

• Authors: Urszula Kacperczyk

Title variants

EN

The case of assignment Gdańsk and Toruń to Prussia during the proceedings of the Grate (Four-Year) Sejm

Abstracts

EN

Since the first partition of Poland, whereby Prussia received Warmia and province of Malbork (without the cities of Gdańsk and Toruń), one of the major objective of Prussian foreign policy was striving for the so-called rounding boundaries by incorporating the cities of Gdańsk and Toruń as well as parts of the Greater Poland (Wielkopolska). During the proceedings of the Four-Year Sejm (6th October 1788 – 29th May 1792), these goals were being tried to reach in whole or in part by assignment. In historiography this problem was a subject of many studies. In none of them, however, were used records from the archive of the Greate (Four – Year) Sejm that is an extremely valuable source to this subject. The records are stored at the Central Archives of Historical Records in Warsaw. These are materials of the Chancellery of the Four-Year Sejm in 25 volumes. The most important among them is a handwritten parliament’s diary, which contains the minutes of the sessions closed to the public, during which was discussed and determined the foreign policy of the state. Frequently the topics discussed at those sessions were the Polish-Prussian diplomatic relations and problem of Gdańsk and Toruń. In parliament this issue was discussed since mid-March 1790 up to the beginning of April 1791. At that time, the Polish foreign policy was governed by Deputation of Foreign Interest but binding decisions were taken by the parliament. In this paper, based on the handwritten diary, author presents those sessions, in which were discussed issues of possible assignment of Gdańsk and Toruń cities to Prussia. The article presents the most important participants of the debates, their arguments and decisions. Moreover, it pictures the atmosphere of the proceedings and the changing political sympathies in relation to Prussia.

Keywords

PL

Gdańsk; Toruń; Prusy; Sejm Czteroletni; Archiwum Główne Akt Dawnych; Archiwum Sejmu Czteroletniego

• Publisher: Archiwum Główne Akt Dawnych
• Journal: Miscellanea Historico-Archivistica
• Year: 2015
• Issue: 22
• Pages: 81-88

Dates

published

2015

Contributors

author

Urszula Kacperczyk

• Archiwum Główne Akt Dawnych, Warszawa

References

• Trzymajmy się morza. Problemy morza w opinii Rzeczypospolitej XVIII wieku, wybór tekstów, wstęp i objaśnienia E. Kotarski; Gdańsk 1985
• Dembiński B., Polska na przełomie, Warszawa-Lwów-Poznań 1913
• Askenazy S., Przymierze polsko-pruskie, Warszawa 1901
• Askenazy S., Gdańsk a Polska, Warszawa 1919
• Rostworowski E., W sprawie Gdańska w dobie Sejmu Czteroletniego, „Zapiski Historyczne”, t. 21, 1955, z. 1–2, s. 114–132
• Dutkiewicz J., Sprawa Gdańska w dobie Sejmu Czteroletniego w oświetleniu korespondencji dyplomatycznej pruskiej, „Zapiski Towarzystwa Naukowego w Toruniu”, t. 20, 1954, z. 1–4, s. 339–373
• Taźbierski Z., Sprawa Gdańska i Torunia w manewrze dyplomatycznym Wiliama Pitta z ligą państw europejskich przeciw Rosji (1789–1791), „Rocznik Gdański”, t. 42, 1982, z. 1. s. 189–220
• Lord H. R., Drugi rozbiór Polski, Warszawa 1984
• Kalinka W., Sejm Czteroletni, t. 1–2, wyd. 4, Kraków 1895
• Kacperczyk U., Archiwum Sejmu Czteroletniego [w:] Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie. Informator o zasobie archiwalnym, red. D. Lewandowska, Warszawa 2008, s. 83–85
• Sobolowa B., Akta Sejmu Czteroletniego [w:] Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie. Przewodnik po zespołach. I. Archiwa dawnej Rzeczypospolitej, red. J. Karwasińska, wyd. 2, Warszawa 1975, s. 361–363
• Diariusz Sejmu Ordynaryjnego pod związkiem Konfederacji Generalnej Obojga Narodów w Warszawie rozpoczętego roku pańskiego 1788, t. 1–2, Warszawa 1789–1790
• AGAD, Archiwum Sejmu Czteroletniego, t. V-IX, XI, XIII-XXIV, XVII-XVIII, XX, XXIV-XXV
• Diariusz Sejmu Ordynaryjnego pod związkiem Konfederacji Generalnej Obojga Narodów w Warszawie od dnia 16 grudnia roku 1790, Warszawa 1791
• Volumina Legum, t. 9, Kraków 1889

Identifiers

Biblioteka Nauki

1065034