Celebransi chrztów i ślubów w parafii św. Jana Chrzciciela w Warszawie w latach 1583–1700 (na podstawie ksiąg metrykalnych)

• Authors: Maria Sierocka-Pośpiech

Title variants

EN

Celebrants of baptisms and marriages in the St. John’s the Baptist’s parish collegiate church in Warsaw in the years 1583–1700 (based on the vital records)

Abstracts

EN

The article is based on the registers of the St. John’s the Baptist parish in the Old Warsaw (1583–1700), that were kept in the Archives of the Archdiocese of Warsaw. The specificity of this parish was the multiplicity and diversity of working there priests. In the collegiate church of St. John, which was the parish church of Old Warsaw town, a total of 283 priests celebrated weddings and baptisms during described period. Among them 123 (43.5%) were vicars, 43 (15.2%) prelates and canons of the collegiate church, 24 (6%) lower vicars at the collegiate, and 17 (6.0%) prelates and canons from other churches. At the same time 15 representatives (5,3%) of the higher clergy (bishops suffragan, officials, etc.) were celebrants. In addition, small number of monks from the religious monasteries in Warsaw (10 persons, ie. 3.5%) acted as celebrants. Celebrants became also other members of the parish clergy. Baptisms and marriages were given by 12 (4.3%) psalterists, 5 (1.7%) acolytes and 8 (2.8%) other priests of that parish church, and 26 (9.2%) from outside that parish. The main responsibilities of the sacraments were laid on the lower parish clergy, vicars and their deputies. The very special baptisms and weddings (of magnates, the nobility or patricians of the city of Warsaw) were attended by the higher clergy of the collegiate church of Warsaw and bishops from Poznan. Capital character of Warsaw city meant too that among the celebrants appeared priests associated with the royal court and courts of magnates.

Keywords

PL

Warszawa; kolegiata św. Jana; księgi metrykalne

• Publisher: Archiwum Główne Akt Dawnych
• Journal: Miscellanea Historico-Archivistica
• Year: 2015
• Issue: 22
• Pages: 157-168

Dates

published

2015

Contributors

author

Maria Sierocka-Pośpiech

• Archiwum Główne Akt Dawnych, Warszawa

References

• Archiwum Archidiecezjalne w Warszawie Libri copulatorum, nr 1-7 z lat 1583–1702; Libri baptizatorum, nr 1-8 z lat 1584–1688
• Bartoszewicz J., Kościoły warszawskie rzymsko-katolickie opisane pod względem historycznym, Warszawa 1855
• Bogucka M., Zahorski A., Warszawa w latach 1526–1795, Warszawa 1984
• http://archiwum.mkw.pl/zasob.html
• Karbownik H., Szkolnictwo elementarne na terenie archidiakonatu warszawskiego w przedrozbiorowej Polsce, „Studia Płockie”, t. 21, 1993
• Kracik J., Vix venerabilis. Z dziejów społecznych niższego kleru parafialnego w archidiakonacie krakowskim w XVII–XVIII wieku, Kraków 1982
• Królik L., Kapituła kolegiacka w Warszawie do końca XVIII wieku, Warszawa 1990
• Krukowski F. K., Pamiątki miasta Warszawy, t. 1–3, z rękopisu wydał E. Szwankowski, „Materiały do dziejów sztuki i kultury”, nr 14, Warszawa 1949
• Litak S., Parafie w Rzeczypospolitej w XVI–XVIII wieku. Struktura, funkcje społeczno-religijne i edukacyjne, Lublin 2004
• Łukaszewicz J., Opis historyczny kościołów parochialnych, kościółków, kaplic, klasztorów, szkółek parochialnych, szpitali i innych zakładów dobroczynnych w dawnej diecezji poznańskiej, t. 1–3, Poznań 1838
• Małecki H., Dwustulecie Kościoła Warszawskiego w zarysie, „Warszawskie Studia Teologiczne”, t. 11, 1998, s. 11–50
• Nitecki P., Biskupi Kościoła w Polsce. Słownik biograficzny, Warszawa 1992
• Nowacki J., Dzieje archidiecezji poznańskiej, t. 2, Archidiecezja poznańska w granicach historycznych i jej ustrój, Poznań 1964
• Olczak S., Duchowieństwo parafialne diecezji poznańskiej w końcu XVI i pierwszej połowie XVII w., Lublin 1990
• Olczak S., Szkolnictwo parafialne w Wielkopolsce w XVII i XVIII w., Lublin 1978
• Różański M., Duchowieństwo parafialne archidiakonatu uniejowskiego w XVIII wieku, Łódź 2010
• Sierocka-Pośpiech M., Chrzty różnowierców w Starej Warszawie w latach 1584–1688 na podstawie rejestracji metrykalnej parafii św. Jana w Warszawie, „Miscellanea Historico-Archivistica”, t. 11, 2000, s. 211–223
• Sierocka-Pośpiech M., Rynek małżeński w Starej Warszawie w XVII wieku na podstawie rejestracji ślubów w parafii św. Jana [w:] Społeczeństwo Staropolskie, Seria Nowa, red. A. Karpiński, t. 3, Warszawa 2011, s. 211–225
• Sierocka-Pośpiech M., Stan zachowania mazowieckiej rejestracji metrykalnej XVII–XVIII w., „Przeszłość Demograficzna Polski”, nr 13, 1981
• Sierocka-Pośpiech M., Urodzenia i chrzty w siedemnastowiecznej Warszawie (czas i miejsce) [w:] Od narodzin do wieku dojrzałego. Dzieci i młodzież w Polsce, cz. 1, Od średniowiecza do wieku XVIII, red. M. Dąbrowska, A. Klonder, Warszawa 2002
• Sołtan A., Oświata elementarna w Warszawie do połowy XVII w. „Studia Warszawskie”, t. 14, 1977, z. 2, s. 133–170

Identifiers

Biblioteka Nauki

1064995