Ignacy Jeziorkowski, dzielny żołnierz i kochający syn – postać z rodzinnych dokumentów lat 1907–1935

• Authors: Anna Wajs

Title variants

EN

Ignacy Jeziorkowski, a brave soldier and a loving son – a figure from family documents dated 1907–1935

Abstracts

EN

Apart from archival materials produced by various Warsaw and voivodeship offices, justice institutions and schools, the State Archive in Warsaw also contains small collections which are legacies of more or less known families. In the Jeziorkowski Collection 1898–1935, which consists of only 5 archival units, a story of a young soldier, a brave man, and a loving and devoted son and brother captures attention. Ignacy Jeziorkowski (1898–1921) began his war journey in Russia with the Cossacks, on the "white" side, and then enlisted with the Polish troops being formed in Russia (the "Blue Army"), afterwards he served in Poland. He worked in intelligence. He participated in risky sabotage operations at the rear of the Soviet army in 1919 and 1920. Numerous wounds and typhoid fever left a tragic mark on his health. He died after several months of suffering, having barely reached the age of 22. He lived a short life, but during his military career he walked, both literally and figuratively, a long path, leading from Warsaw, through St. Petersburg, North Caucasus, then Odessa, and then through Romania, Hungary, Austria, the Czech Republic to Poland, and later to the vicinity of Minsk, Belarus. His life was devoted to the fight for the independence of Poland, and his death was a huge blow, especially to his parents. A small family collection from the State Archive in Warsaw is an excellent example of the materials comprising the Family Archives of the Sovereign Poland.

PL

W zasobie Archiwum Państwowego w Warszawie, oprócz materiałów archiwalnych wytworzonych przez rozmaite urzędy warszawskie i wojewódzkie, instytucje wymiaru sprawiedliwości i szkoły, kryją się też niewielkie zbiory, będące pozostałościami po bardziej lub mniej znanych rodzinach. Ze Zbioru Jeziorkowskich 1898–1935, liczącego zaledwie 5 jednostek archiwalnych, wyłania się życiorys młodego żołnierza, odważnego mężczyzny, a przy tym kochającego i oddanego syna i brata. Ignacy Jeziorkowski (1898–1921) swą wojenną drogę rozpoczął w Rosji u Kozaków, po stronie „białych”, potem zaciągnął się do tworzących się polskich oddziałów w Rosji („Błękitnej Armii”), następnie służył już w Polsce. Pracował w wywiadzie. Uczestniczył w ryzykownych działaniach dywersyjnych na tyłach wojsk sowieckich w 1919 i 1920 r. Liczne rany i przebyty tyfus odcisnęły tragiczne piętno na jego zdrowiu. Zmarł po kilku miesiącach cierpień, niedługo po ukończeniu 22 lat. Żył krótko, ale podczas swej żołnierskiej drogi przeszedł, zarówno dosłownie, jak i w przenośni, długą drogę, wiodącą z Warszawy, przez Petersburg, na Przedkaukazie, następnie do Odessy, a potem przez Rumunię, Węgry, Austrię, Czechy do Polski, a później w okolice białoruskiego Mińska. Jego życie było wypełnione walką o niepodległość Ojczyzny, a śmierć stanowiła ogromny cios, przede wszystkim dla rodziców. Niewielki rodzinny zbiór z Archiwum Państwowego w Warszawie jest znakomitym przykładem materiałów zaliczanych do Archiwów Rodzinnych Niepodległej.

Keywords

PL

Ignacy Jeziorkowski; oddziały dywersyjne; 4. Dywizja; Wojsko Polskie; Naczelne Dowództwo; polski wywiad; Polska Organizacja Wojskowa; POW

EN

Ignacy Jeziorkowski; sabotage teams; 4th Division; Polish Army; High Command; Polish intelligence; Polish Military Organisation (POW)

• Publisher: Archiwum Główne Akt Dawnych
• Journal: Miscellanea Historico-Archivistica
• Year: 2020
• Volume: 27
• Pages: 213-220

Dates

published

2020

Contributors

author

Anna Wajs

• Archiwum Państwowe w Warszawie

References

• Archiwum Państwowe w Warszawie, Zbiór Jeziorkowskich 1898–1935, sygn. 1–3
• Przełom. Jednodniówka poświęcona wypadkom 7–11 XI 1918, Warszawa 1925
• Armia Krajowa – szkice z dziejów Sił Zbrojnych Polskiego Państwa Podziemnego, red. Krzysztof Komorowski, Warszawa 1999
• Fabisz Dariusz, Generał Lucjan Żeligowski 1865–1947. Działalność wojskowa i polityczna, Warszawa 2007
• Jędrzejewicz Wacław, Kronika życia Józefa Piłsudskiego 1867–1935, Londyn 1977
• Markiewicz Hanna, Rzecz o Polskiej Macierzy Szkolnej, Warszawa 2016
• Mądzik Marek, Polskie Towarzystwo Pomocy Ofiarom Wojny i Centralny Komitet Obywatelski w Mińsku. Próba zjednoczenia organizacji na przełomie 1917/1918 r., „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, Sectio F, Historia, vol. 50, 1995, s. 235–257
• Najdus Walentyna, Powstanie Komisariatu do Spraw Polskich i pierwsze półrocze jego działalności, „Przegląd Historyczny”, t. 58, 1967, nr 3, s. 408–436
• Nałęcz Tomasz, Polska Organizacja Wojskowa 1914–1918, Wrocław-Łódź 1984
• Trawiński Witold H., Odyseja Polskiej Armii Błękitnej, oprac. i wstęp Włodzimierz Suleja, Wrocław-Łódź 1989

Identifiers

Biblioteka Nauki

11364335