Badacze i inni czytelnicy źródeł z Archiwum Głównego Akt Dawnych w II Rzeczypospolitej

• Authors: Jan Tyszkiewicz

Title variants

EN

Researchers and other users of sources held at the Central Archive of Historical Records in the Second Republic of Poland

Abstracts

EN

During the Second Republic of Poland period, the state-owned Central Archive of Historical Records in Warsaw was an important archival institution. Its director was Józef Siemieński. The reading room of the Archive had 20 seats. Annually, the Archive was used by 80 to 150 readers. Sources were studied regarding politics, economy, social life, culture, as well as genealogy. The Archive was used by professors from Warsaw (Józef Rafacz, Wacław Tokarz, Jan Karol Kochanowski, from Poznań (J. Rutkowski, S. Bodniak, A. Skałkowski) and young historians from Kraków (Karol Buczek, Krystyna Pieradzka, E. Latacz, Kazimierz Lepszy). J. Bujak dispatched his students from Lviv to the Archive. Stanisław Szachno-Romanowicz, an employee of the Archive, prepared excerpts from Armenian sources for E. Słuszkiewicz from Lviv. Orientalist sources in the Archive were of interest to W. Kotwicz from Lviv and S. Shapshal from Vilnius. They were also researched by Abdullah Zihni, Turkish citizen, a student of T. Kowalski from Krakow. At that time, the university cities (Vilnius, Krakow, Lviv) had their own large archives. It was expensive to come and stay in Warsaw for archival research, which had an impact that limited the use of the archives.

PL

W okresie II Rzeczypospolitej państwowe Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie było ważną placówką archiwalną. Jego dyrektorem był Józef Siemieński. Czytelnia w Archiwum miała 20 miejsc. Z Archiwum rocznie korzystało od 80 do 150 czytelników. Badano źródła dotyczące: polityki, gospodarki, życia społecznego, kultury, a także genealogię. Z Archiwum korzystali profesorowie z Warszawy (Józef Rafacz, Wacław Tokarz, Jan Karol Kochanowski), z Poznania (J. Rutkowski, S. Bodniak, A. Skałkowski) i młodzi historycy z Krakowa (Karol Buczek, Krystyna Pieradzka, E. Latacz, Kazimierz Lepszy). J. Bujak przysyłał swoich uczniów ze Lwowa. Wypisy ze źródeł ormiańskich dla E. Słuszkiewicza ze Lwowa przygotowywał Stanisław Szachno-Romanowicz, pracownik Archiwum. Orientalistycznymi źródłami w Archiwum interesował się W. Kotwicz ze Lwowa i S. Szapszał z Wilna. Badał je również Abdullah Zihni, obywatel Turcji, uczeń T. Kowalskiego z Krakowa. W tym czasie miasta uniwersyteckie (Wilno, Kraków, Lwów) miały własne duże archiwa. Przyjazdy na kwerendę archiwalną i pobyt w Warszawie były kosztowne, co wpływało na ograniczanie możliwości korzystania z archiwum.

Keywords

PL

Archiwum Główne Akt Dawnych; AGAD; Józef Siemieński; Jadwiga Karwasińska; Stanisław Szachno-Romanowicz; Stanisław Kryczyński

EN

Central Archive of Historical Records; AGAD; Józef Siemieński; Jadwiga Karwasińska; Stanisław Szachno-Romanowicz; Stanisław Kryczyński

• Publisher: Archiwum Główne Akt Dawnych
• Journal: Miscellanea Historico-Archivistica
• Year: 2022
• Volume: 29
• Issue: 29
• Pages: 111-122

Dates

published

2022

Contributors

author

Jan Tyszkiewicz

• Uniwersytet Warszawski

References

• Codex diplomaticus et commemorationem Masoviae generalis, wyd. J.K. Kochanowski, Warszawa 1919.
• Kryczyński S., Wspomnienia. Utwory poetyckie. Eseje, wstęp, wybór i oprac. G. Czerwiński, Białystok 2014.
• Księga ziemska płońska 1400–1417, wyd. M. Handelsman, Warszawa 1920.
• Księga ziemska zakroczymska druga: 1434–1437, wyd. K. Tymieniecki, Warszawa 1920.
• Księga ziemska zakroczymska pierwsza: 1423–1427, wyd. A. Rybarski, Warszawa 1920.
• Księgi ławnicze miasta Starej Warszawy z XV w. (1427–1453), wyd. S. Ehrenkreutz, Warszawa 1916.
• Przywileje królewskiego stołecznego miasta Starej Warszawy: 1376–1772, wyd. T. Wierzbowski, Warszawa 1913.
• Uniwersytet Józefa Piłsudskiego w Warszawie. Spis wykładów w roku akademickim 1938–1939, Warszawa 1938.
• Uruski S., Kosiński A., Włodarski A., Rodzina. Herbarz szlachty polskiej, t. 1–21, Warszawa 1904–1938.
• Zajączkowski A., List turecki Sulejmana I do Zygmunta Augusta w ówczesnej transkrypcji i tłumaczenia polskim z roku 1551, „Rocznik Orientalistyczny”, t. 12, 1936, s. 91–118.
• Gieysztor A., W Archiwum Głównym prawie przed półwieczem, „Miscellanea Historico-Archivistica”, t. 2, 1987, s. 184–191.
• Grabowski J. Aleksander Konstanty Włodarski (1858/9–1939) [w:] Słownik biograficzny archiwistów polskich, t. 3: 1835–2015, red. E. Rosowska, Warszawa 2017, s. 259–261.
• Informacja (red.), „Przegląd Islamski”, R. 3, 1934, nr 1, s. 21.
• Jaczewski B., Organizacja i finansowanie nauki polskiej w okresie międzywojennym, Wrocław 1971.
• Jaczewski B., Polityka naukowa państwa polskiego w latach 1918–1939, Warszawa 1978.
• Karwasińska J., Archiwum Główne Akt Dawnych w latach 1920–1939 [w:] Księga pamiątkowa 150-lecia Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie, red. J. Karwasińska, Warszawa 1958, s. 117–144.
• Karwasińska J., Józef Siemieński dyrektor Archiwum Głównego, „Archeion”, t. 17, 1948, s. 27–53.
• Kazimierz Tymieniecki (1887–1968). Dorobek i miejsce w mediewistyce polskiej, red. J. Strzelczyk, Poznań 1990.
• Konopczyński W., Polska‒Turcja: 1683–1772, Warszawa 1936.
• Kryczyński S., Tatarzy litewscy. Próba monografii historyczno-etnograficznej, Warszawa 1938.
• Kulecka A., Zasób Archiwum Głównego Akt Dawnych w badaniach nad wiekiem XIX w niepodległej Polsce (1918–1939), „Miscellanea Historico-Archivistica, t. 18, 2012, s. 199–208.
• Leon Najman Mirza Kryczyński – lider ruchu kulturalnego Tatarów polskich, red. S. Chazbijewicz, Gdynia 1998.
• Lewak A., Dzieje emigracji polskiej w Turcji (1831–1837), Warszawa 1935.
• Pacuski K., Przegląd źródeł [w:] Dzieje Mazowsza, t. 1, red. H. Samsonowicz, Pułtusk 2006, s. 19–42.
• Pajewski J., Stosunki polsko-węgierskie i niebezpieczeństwo tureckie w 1516-1526, Warszawa 1930.
• Rafacz J., Regale bartne na Mazowszu w późnym średniowieczu, Lwów 1938.
• Rybarski A., Sprawozdanie z działalności Archiwów Państwowych. Lata 1933 i 1934. Na podstawie materiałów dostarczonych przez poszczególne Archiwa Państwowe, „Archeion”, t. 13, 1935, s. 187–265.
• Rybarski A., Sprawozdanie z działalności Archiwów Państwowych. Rok 1937. Na podstawie materiałów dostarczonych przez poszczególne Archiwa Państwowe, „Archeion”, t. 16, 1938–1939, s. 155–216.
• Siemieński J., Guide des Archives de Pologne, Varsovie 1933.
• Siemieński J., Podstawa źródłowa naszej historiografii [w:] Pamiętnik V Powszechnego Zjazdu Historyków w Warszawie, t. 1, Lwów 1930, s. 278–287.
• Siemieński J., Przewodnik po archiwach polskich, cz. 1: Archiwa dawnej Rzeczypospolitej, Warszawa 1933.
• Siemieński J., Stan i sprawa archiwów polskich, „Nauka Polska”, t. 10, 1929, s. 490–517.
• Szapszał S., Korespondencja dyplomatyczna Wysokiej Porty w sprawie pierwszej elekcji w Polsce, „Collectanea Orientalia”, nr 11, 1937, s. 8.
• Tradycje i współczesność. Księga pamiątkowa Instytutu Historycznego UW: 1930–2005, red. J. Tyszkiewicz, Warszawa 2005.
• Tymieniecki K., Sądownictwo w sprawach kmiecych a ustalanie się stanów pod koniec wieków średnich, Poznań 1922.
• Tyszkiewicz J., Dalekie drogi z Azerbejdżanu do Polski średniowiecznej [w:] Materiały II Konferencji Naukowej Azerbejdżan–Polska, red. S. Rzajew, Warszawa 2014, s. 145–151.
• Tyszkiewicz J., Dział wschodni Archiwum Głównego przed osiemdziesięciu laty [w:] Historia. Memoria. Scriptum. Księga jubileuszowa z okazji osiemdziesięciolecia urodzin prof. Edwarda Potkowskiego, red. J. Krochmal, Warszawa 2015, s. 140–151.
• Tyszkiewicz J., Orientalistyczne środowisko w Wilnie: 1919–1939, „Przegląd Orientalistyczny”, nr 3–4, 2008, s. 173–181.
• Tyszkiewicz J., Początki seminarium turkologicznego prof. A. Zajączkowskiego, „Almanach Karaimski”, t. 3, 2014, s. 107–120.
• Tyszkiewicz J., Z historii orientalistyki. Listy Stanisława Szachny-Romanowicza do Władysława Kotwicza: 1928–1939, „Przegląd Orientalistyczny”, nr 1(273), 2020, s. 79–90.
• Tyszkiewicz J., Zainteresowania i dorobek badawczy Stanisława Kryczyńskiego (1911–1941) [w:] Słowiańszczyzna i dzieje powszechne. Studia ofiarowane Ludwikowi Bazylowowi w siedemdziesiątą rocznicę Jego urodzin, red. L. Jaśkiewicz etc., Warszawa 1985, s. 363–385.
• Zihni A., Z dziejów korespondencji dyplomatycznej między Krymem a Polską w XVII w., „Rocznik Tatarski”, t. 3, 1935, s. 400–406.
• Zihni A., Z dziejów Krymu. Polityka. Kultura. Emigracja, Warszawa 1938.
• Ziółek J., Katolicki Uniwersytet Lubelski [w:] Encyklopedia Katolicka, t. 8, Lublin 2000, szp. 1170–1171.

Identifiers

Biblioteka Nauki

22446664