Filozoficzne źródła naszego stosunku do zwierząt. O aksjologicznym statusie zwierząt i ludzi

• Authors: Jacek LEJMAN

Title variants

EN

Philosophical Origins of our Attitudes Towards Animals: On the Axiological Status of Animals and Humans

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autor stawia pytanie o źródła naszego stosunku do zwierząt. Na podstawie licznych tekstów i analiz źródłowych ukazuje, jak w filozofii, na przestrzeni jej historii, kształtował się teoretyczny namysł nad stosunkiem człowiek do zwierząt. Autor podejmuje też próbę rekonstrukcji transformacji sposobu pojmowania relacji między gatunkiem ludzkim a światem zwierzęcym, jaka dokonała się w myśli współczesnej. Poddaje analizie poglądy zarówno współczesnych filozofów, jak i biologów (przede wszystkim etologów i socjobiologów), którzy wypowiadają się na temat relacji gatunku ludzkiego do innych gatunków zwierzęcych i podejmują problem miejsca człowieka w świecie przyrody oraz jego zobowiązań wobec zwierząt. Autor zauważa, że myśliciele ci często powracają w swoim namyśle do dawnych źródeł, co ukazuje niepodważalną wartość tych tekstów.

EN

The author poses the question about the origins of our attitudes to animals. On the basis of numerous source texts and studies, he shows how the axiological status of animals and humans has been perceived in philosophy throughout its history. The author attempts a reconstruction of the contemporary transformation of the manner in which the relation between the human species and the animal world is perceived. Thus he explores the views of both philosophers and modern biologists (oriented ethologically and sociobiologically) regarding the questions of the relation of the Homo sapiens to other animal species, as well as the position of humans in the natural world together with their duties towards animals. The article also discusses the essence of philosophical humanism conceived of as the principle of moral life and points to its impact on the animal world. In the conclusion, the author points that, despite their apparent originality, most of the currents of thought as well as individual ideas recurring in works by ecologists and environmental ethicists draw on some earlier spiritual sources, which precisely for this reason deserve being recalled.

Keywords

PL

aksjologia, zwierzę, człowiek, filozofia, ekologia, etologia, socjobiologia

EN

axiology, animal, human, philosophy, ecology, ethology, sociobiology

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL
• Year: 2013
• Volume: 26
• Issue: 2 (102)

Dates

published

2020-02-02

Contributors

author

Jacek LEJMAN