Ethos w filozofii helleńskiej

• Authors: Marian A. WESOŁY

Title variants

EN

Ethos in the Hellenic Philosophy

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł składa się z pięciu partii tematycznych: (1) osobliwa zbieżność (ēthos poprzez ěthos); (2) nowa perspektywa badawcza (filozofia antyczna jako sposób życia); (3) zwięzły wgląd w filozofię antyczną; (4) filozoficzny sposób życia; (5) analogia lecznictwa. Pojęcie ethosu dało podstawę nie tylko dla nazwy „etyka”, ale było też przedmiotem dociekań w retoryce, poezji i muzyce greckiej. Ogólnie biorąc, ethosy w myśli greckiej dotyczyły typologii charakterów ludzkich przejawiających się w różnych działaniach i postawach życiowych. Nowa perspektywa badawcza rozpoznaje tak zwany filozoficzny sposób życia jako najbardziej charakterystyczny dla antycznych Greków i Rzymian. Tekst zmierza do ukazania istotnych różnic w helleńskim i hellenistyczno-rzymskim podejściu do filozoficznego sposobu życia, odwołując się do wybranych tekstów źródłowych. Mylne jest przeświadczenie, jakoby refleksja badawcza, wywody i argumentacje nie były istotnym komponentem sposobu życia w myśli przedsokratejskiej i klasycznej, gdzie głównym celem było dociekanie wiedzy i prawdy. Nośna dziś teza, według której filozofia była w istocie ćwiczeniem duchowym przygotowującym do mądrości, stosuje się do okresu hellenistycznego – rzymskiego, a właściwie do późnego antyku.

EN

The article comprises five thematic parts: (1) a peculiar confluence (ēthos through ěthos); (2) a new research perspective (ancient philosophy as a way of life); (3) a concise insight in ancient philosophy; (4) the philosophical way of life; (5) the analogy of medicine. In ancient Greece culture the concept of ‘ethos’ not only provided the basis of the name ‘ethics,’ but was also a research object in rhetoric, poetry, and music. In general, the ethoses in ancient Greek philosophy concerned character types manifested in various human actions and attitudes. Following the new research perspective proposed in the paper, the so-called philosophical way of life is considered as most characteristic of ancient Greeks and Romans. The paper aims at a description of the significant differences in the Hellenic as well as Greek Roman approach to the philosophical way of life and it refers to selected source texts. The author refutes the belief that reflection, disquisition, and argumentation were not significant component parts of the way of life advanced in the Pre-Socratic and classical Greek philosophy, focused on knowledge and truth. The thesis, widely accepted today, which holds that ancient philosophy was actually a spiritual exercise preparing the subject for wisdom is true about the Greek Roman period, or Late Antiquity. Translated by Dorota Chabrajska

Keywords

PL

ēthos, ěthos, filozoficzny sposób życia, filozofia helleńska i hellenistyczno-rzymska

EN

ēthos, ěthos, pholosophical way of life, Greek and Greek Roman philosophy

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL
• Year: 2016
• Volume: 29
• Issue: 2 (114)

Dates

published

2020-01-16

Contributors

author

Marian A. WESOŁY