Oblicza władzy. Graficzne i audiowizualne wizerunki pierwszych sekretarzy KC PPR/PZPR w Polsce Ludowej (1944-1989)

• Authors: Mariusz MAZUR

Title variants

EN

Faces of Power: Pictorial and Audiovisual Images of the First Secretaries of Polish Workers’ Party and the Polish United Workers’ Party in the Peoples Republic of Poland (1944-1989)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Wizerunki pierwszych sekretarzy KC PPR/PZPR kreowane przez propagandę jako sztuczne twory w ciągu 45 lat istnienia Polski Ludowej różniły się w niemal wszystkich aspektach. Przedstawienia graficzne i audiowizualne były jedynie dopełnieniem całościowego obrazu polityków, nie oddawały bowiem warstwy ideologicznej ani przekonań aksjologicznych. Z tego powodu same fotografie nie mówią nic o ustroju ani o promowanych przezeń poglądach. Dostarczają za to informacji na temat wyglądu poszczególnych postaci, ich relacji z otoczeniem, a także symboli, jakimi się otaczały. Znacznie więcej można wyczytać z kronik filmowych. Analizie poddano siedem wizerunków kolejnych pierwszych sekretarzy. Niektórzy z nich (Bierut, Gierek, Jaruzelski) stosowali zabiegi perswazyjne i manipulacyjne w celu wykreowania swojego obrazu. Inni (Ochab, Kania, Rakowski) rządzili zbyt krótko i w okresach przesileń politycznych, co uniemożliwiało im autopromocję. Dla jednych tworzenie pozytywnego wizerunku było działaniem istotnym (Bierut, Gierek), dla innych zaś przymusem, któremu się podporządkowywali (Jaruzelski), ale już na przykład Gomułka wydaje się niezainteresowany własnym wizerunkiem. Środki i metody wykorzystywane do tworzenia obrazu postaci zmieniały się wraz z rozwojem nośników informacji. Wiele konwencji funkcjonowało jednak w odniesieniu do wszystkich polityków, ale też wiele było i jest wykorzystywanych bez względu na reżim polityczny: totalitaryzm, autorytaryzm czy demokrację.

EN

In Poland, the images of the First Secretaries of Polish Workers’ Party and the Polish United Workers’ Party were fake creations of the propaganda, and they assumed different shapes during the 45 years long period of the People’s Republic of Poland. The pictorial and audiovisual presentations were mere complements to the overall images of the politicians, expressing neither an ideological content nor axiological beliefs. For this reason the photographs alone do not offer insight into the political system or the ideas promoted in it and provide only the information on the outer appearance of individual politicians, their relationship to the social environment and the symbols that surrounded them. Much more knowledge, however, can be gained from the newsreels of the time. The paper analyses the images of seven subsequent First Secretaries. Some of them (Bierut, Gierek, Jaruzelski) created their images using persuasive and manipulative procedures. Others (Ochab, Kania, Rakowski) held the office for a short time and during political crises, which hindered their self-promotion. Some regarded the creation of a positive image as important (Bierut, Gierek), others accepted it under compulsion (Jaruzelski), while e.g. Gomułka seemed uninterested in his image. The means and methods adopted to create images of politicians changed together with the development of information media. However, many of the conventions were applied to all politicians, while many were-and still are-used regardless of the political system, be it totalitarianism, authoritarianism or democracy.

Keywords

PL

pierwsi sekretarze KC PPR/PZPR, kreowanie wizerunku, kronika filmowa, portrety

EN

First Secretaries of Polish Workers’ Party and the Polish United Workers’ Party, creation of an image, newsreel, portraits

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL
• Year: 2016
• Volume: 29
• Issue: 2 (114)

Dates

published

2020-01-16

Contributors

author

Mariusz MAZUR