„Bo w nas są korzenie Piękna przegłęboko”. O formie poetyckiej medytacji biblijnej Karola Wojtyły–Jana Pawła II

• Authors: Dorota HAWRYLUK

Title variants

EN

“Because beauty is deeply rooted in us.” On the Poetic Form of the Biblical Meditations by Karol Wojtyła–John Paul II

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Jest rzeczą znamienną, że w literaturoznawczych dociekaniach dotyczących poezji Karola Wojtyły–Jana Pawła II wiele miejsca poświęca się problematyce opisu specyfiki i odrębności jego twórczości poetyckiej. Podejmowane są próby odpowiedzi na pytanie o czynnik scalający tę twórczość i decydujący o pisarskiej tożsamości autora, umożliwiający pełną identyfikację jego poetyckiego głosu. Poszukiwaniom tym towarzyszy wysiłek odczytania i określenia swoistych dominant nadających charakter poszczególnym utworom oraz wskazania zasadniczych źródeł ich inspiracji. W tej perspektywie w artykule prowadzona jest refleksja nad zagadnieniem formy poetyckiej medytacji biblijnej Karola Wojtyły–Jana Pawła II, która nie tylko wydaje się jedną z niezbywalnych własności jego poetyckiego dyskursu, ale może również stanowić swoisty wyłom we współczesnej poetyce, wiążący się z pragnieniem odejścia od najbardziej popularnych kanonów estetycznych w celu precyzyjnego wyrażenia osobistego doświadczenia duchowego. Podstawą do sformułowania wniosków – obok odwołań do praktyki pisarskiej Karola Wojtyły–Jana Pawła II – stała się w artykule analiza jego młodzieńczej korespondencji, zawierającej wypowiedzi na temat kształtu własnej kreacji artystycznej oraz osobistych fascynacji literackich, zakorzenionych w chrześcijańskiej tradycji narodu polskiego. Zdaniem autorki cechą wyróżniającą formy poetyckiej tej twórczości jest wewnętrzne i głębokie scalenie elementów wywodzących się z wybranego, bliskiego Karolowi Wojtyle–Janowi Pawłowi II obszaru konwencji i wypracowanie na tym fundamencie swoistego locus theologicus, nie zaś loci communes. Wynika to przede wszystkim z faktu, że osią programową stosowanej przezeń poetyckiej formy są liczne, pojawiające się już w wczesnej twórczości literackiej, autorskie nawiązania biblijne, które nadają styl medytacyjny jego wypowiedzi. Medytację biblijną Karola Wojtyły–Jana Pawła II można postrzegać jako nieustanne i naznaczone głęboką determinacją podążanie za Słowem Boga do źródeł piękna własnej duchowej tożsamości.

EN

The literary study of the poetry of Karol Wojtyła–John Paul II is specifically focused on the description of its nature, or uniqueness. Numerous scholars have attempted to point out the principle responsible for the integrity of this output and, consequently, to determine the literary identity of its author. The study in question is marked, on the one hand, by an effort to outline and define the intrinsic factors contributing to the ultimate shape of particular poems by Karol Wojtyła–John Paul II and, on the other, by the attempt to reconstruct their sources. A similar perspective has been adopted by the author of the present paper, who scrutinizes the issue of the poetic form characteristic of the Biblical meditations by Karol Wojtyła–John Paul II. While the form of these meditative poems is certainly among the crucial marks of his poetic discourse, it also represents a breach in the way poetry is made in modern times: Karol Wojtyła–John Paul II apparently abandons the most widely accepted aesthetic canons in order to express his most personal spiritual experience eloquently. The paper comprises an extensive analysis of the literary practices employed by Karol Wojtyła–John Paul II and refers them to Wojtyła’s ideas on the rules of artistic creation which he followed in his poetic output and theoretically expounded in the letters he wrote in his youth to Mieczysław Kotlarczyk. Wojtyła’s literary fascinations, rooted in the Christian tradition of the Polish nation and frequently discussed in his letters, are also taken into consideration as a factor contributing to the literary form of Wojtyła’s meditative poems. Their fundamental mark, which comes to light as a result of the detailed analysis conducted in the paper, is, on the one hand, the integration the poet accomplished of the elements deriving from the literary conventions familiar to him and the specific rather than he worked out based on those elements, on the other. The meditative style of the poetry of Karol Wojtyła–John Paul II is largely determined by his frequent reference to Biblical texts present already in his early works, the practice which, one might say, was the programmatic axis of his output. The Biblical meditation of Karol Wojtyła–John Paul II may be interpreted as a continuous and determined effort, guided by the Word of God, to reach the deepest roots of the beauty of one’s spiritual identity.

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL
• Year: 2019
• Volume: 32
• Issue: 2 (126)

Dates

published

2020-01-10

Contributors

author

Dorota HAWRYLUK