Motyw anioła w tradycyjnych wyobrażeniach ludowych

• Authors: Monika Kulesza-Gierat

Title variants

EN

The angel's motives in traditional folk imaginary

Abstracts

EN

The paper’s subject-matter is on the angel‘s motives in traditional folk imaginary that have for centuries been present in the Kurpie region culture. Various examples of regional habits, fairy-tales and legends in which a figure of angel is either central or derivative have been mentioned. The conventional (Christian) and uncoventional role of this figure has been construed. Critical analysis of the role of angels in the Kurpie folk tradition lets us state that the angel‘s motives are both indispensible and vivid characteristics of folk imaginary narration.

PL

Artykuł poświęcony jest motywowi anioła w tradycyjnych wyobrażeniach ludowych z uzwzględnieniem kolorytu tejże postaci na obszarze Kurpiowszczyzny. Przytoczone zostały wybrane zwyczaje, podania, baśnie i legendy ludowe z obecną tam postacią anioła i omówieniu poddano rolę, jaką zazwyczaj on pełni w systemie wyobrażeń ludowych – od ról typowych i konwencjonalnych aż po funkcje wyłamujące się z kanonu chrześcijańskich wierzeń. Prześledzenie różnorodnych ról, jakie anioł spełnia w tradycji ludowej, każe traktować go jako stały i niezbywalny element ludowej wyobraźni.

Keywords

PL

motyw anioła; Kościół; kultura ludowa; tradycje; Kurpiowszczyzna

EN

the angel’s motive; Church; the folk culture; traditions; the Kurpie region

• Publisher: Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe im. Adama Chętnika
• Journal: Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
• Year: 2009
• Volume: Zeszyt
• Issue: XXIII
• Pages: 53-64

Dates

published

2009

Contributors

author

Monika Kulesza-Gierat

References

• Bystroń J. S. 1947. Kultura ludowa, Warszawa.
• Chętnik A. 1971. Gadki kurpiowskie, Olsztyn.
• Górski R. 1969. Dramat ludowy XIX wieku, Warszawa.
• Jasełka polskie. Antologia widowisk jasełkowych, wybór i opracowanie M. Adamski, t.12, Ząbki 1999-2001.
• Kolberg O. 1961-1990. Dzieła wszystkie, Wrocław – Poznań.
• Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego, pod.red. Z. Kłodnickiego, t. 6, A. Lebeda, Wiedza i wierzenia ludowe, Wrocław–Cieszyn 2002.
• Krzyżanowski J.1980. W świecie bajki ludowej, Warszawa.
• Krzyżanowski, J. 1961. Paralele. Studia porównawcze z pogranicza literatury i folkloru, Warszawa.
• Księga o aniołach, praca zbiorowa pod red. H. Oleschko, Krakow 2002.
• Ługowska J. 1981. Ludowa bajka magiczna jako tworzywo literatury, Wrocław.
• Moszyński K. 1967. Kultura ludowa Słowian, t.2: Kultura duchowa, cz.1, Warszawa.
• Niedźwiedź A. M., Na granicy światów. Aniołowie w tradycyjnych wyobrażeniach ludowych, „Topos” XII, 2004, nr 1-2.
• Oleschko H., Tańcowały dwa anioły, jeden kusy drugi biały – epitafium dla baśni, „Topos” XII, 2004, nr 1-2.
• Oleschko H. 2006, Piśmiennictwo o aniołach i diabłach, w: Anioł w literaturze i kulturze, pod red. J. Ługowskiej, t.3, Wrocław.
• Pełka L. J. 1987, Polska demonologia ludowa, Warszawa.
• Podgórscy A. i B . 2005. Wielka księga demonów polskich. Leksykon i antologia demonologii ludowej, Katowice.
• Słownik stereotypów i symboli ludowych, t.1: Kosmos, cz.1: Niebo, światła niebieskie, ogień, kamienie, pod red. J. Bartmińskiego, Lublin 1996.
• Słownik folkloru polskiego, pod red. J. Krzyżanowskiego, Warszawa 1993.
• Tomiccy J. R. 1975, Drzewo życia. Ludowa wizja świata i człowieka, Warszawa.
• Zowczak M. 2000, Biblia ludowa. Interpretacje wątków biblijnych w kulturze ludowej, Wrocław.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2164415