Początki odkrywania Płocka, czyli rzecz o Towarzystwie Naukowym jako przykładzie pionierskiej myśli kształcącej – w połowie pierwszego dwudziestolecia XIX wieku

• Authors: Marek Truszczyński

Title variants

EN

The beginnings of discoverinng Płock: science society as an example of the pioneering concepts in eeducation during the first years of the 19th century

Abstracts

EN

The article tells about the heritage of the Science Society in Płock. It indicates the real importance of some discoveries the Society made. Also, the development of its structures is highlighted. That’s why its effort should be called as pioneering; it allowed Płock to create a place which was academically valuable. Despite the fact that the institution eventually failed, its concepts became an exceptional basis for the development of the next generations.

PL

Artykuł traktuje o dorobku naukowym Płockiego Towarzystwa Naukowego. Wykazuje faktyczną rangę części dokonywanych przez jego członków odkryć. Podkreślono rozwój formy organizacyjnej Towarzystwa w realiach historycznych. Stąd właśnie należy docenić pionierski trud jego członków w pracy na rzecz zbudowania w Płocku miejsca, które zaczęło mieć swoją akademicką wartość. Chociaż działalność samej instytucji zakończyła się totalną porażką, to prądy umysłowe wytworzone za jej pośrednictwem okazały się twórczą inspiracją dla rozwoju przyszłych pokoleń naukowców.

Keywords

PL

Płockie Towarzystwo Naukowe; dorobek; wykopaliska archeologiczne; ocena

EN

Science Society in Płock; heritage; archeological excavation; judgment

• Publisher: Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe im. Adama Chętnika
• Journal: Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
• Year: 2012
• Volume: Zeszyt
• Issue: XXVI
• Pages: 155-170

Dates

published

2012

Contributors

author

Marek Truszczyński

References

• Bielowski A. 1863–1893. Monumenta Poloniae Historia, t. III, Lwów.
• Brykczyński A. 1880. Listy Gwiaździca: szkice z życia umysłowego w Płocku, „Korespondent Płocki”, nr 5.
• Brzozowski J. 1866. Zbiór przepisów administracyjnych Królestwa Polskiego: Wydział Oświecenia, t. 1, Szkoły elementarne, Warszawa.
• Buczek K. 1967. Sprawa lokacji miasta Płocka, „Kwartalnik Historyczny”, nr 74, cz. IV.
• Dembowski S. 1821. Prospekt działań Towarzystwa Naukowego przy Szkole Wojewódzkiej Płockiej, Płock.
• Gallus Anonymus. Kronika polska Galla Anonima, r. XVI.
• Gawarecki W. 1827. Groby królów polskich w Płocku: wiadomość historyczna, Warszawa – Płock.
• Gawarecki W. 1828. O starożytnych zamkach i okopach w województwie płockim egzystujących, Pamiętnik Historyczny Płocki, Warszawa.
• Gawarecki W. 1828. Okopy starożytne w pobliskości Płocka, „Kolumb”, t. III, nr 18.
• Gawarecki W. 1830. Okopy starożytne pod wsią Proboszczewicami w pobliżu Płocka, Pamiętnik Historyczny Płocki, t. 2, Warszawa.
• Gawarecki W. 1852. Wieś Gozdowo w powiecie płockim, guberni płockiej położona, opisana topograficzno-historycznie, Biblioteka Warszawska, t. IV.
• Gawarecki W. 1852. Wiadomość historyczna o okopach starodawnych nad Wisłą między Wyszogrodem, a wsią rządową Drwały, w powiecie i guberni płockiej, istniejących, Biblioteka Warszawska, t. III.
• Koński W. 1995. Małachowianka: dzieje najstarszej z istniejących polskich szkół – obecnego Liceum Ogólnokształcącego im. Marszałka Stanisława Małachowskiego w Płocku, Płock.
• Lelewel J. 1826. Stare pieniądze w roku 1824 w czerwcu blisko Płocka w Trzeboniu wykopane, Warszawa.
• Lipiński J. 1812. Sprawa z pięcioletniego urzędowania Izby Edukacyynéy przez Józefa Lipińskiego, Sekretarza Generalnego téyże Izby – na posiedzeniu publiczném przy uroczystém rozwiązaniu przez JW. Ministra Spraw Wewnętrznych Izby Edukacyynéy, a wprowadzeniu Dyrekcyi.
• Lutyńska A. 1956. Augustyn Żdżarski (1794–1846): redaktor najstarszego czasopisma płockiego, „Notatki Płockie”, nr 1.
• Niemirowski A. 1876. Wspomnienie o czasopiśmie wydawanym w Płocku pod tytułem „Dziedzilija”, „Korespondent Płocki”, nr 45.
• Nowowiejski A. 1931. Płock: monografia historyczna, Płock.
• Sears E., Thomas K., Forsyth I. 2006. In Reading Medieval Images: The Art Historian and the Object, New York.
• Rolbiecki W. 1969. Towarzystwo Naukowe przy Szkole Wojewódzkiej Płockiej: 1820– 1830, Wrocław–Warszawa.
• Sołtysiak M. 1972. Sto pięćdziesiąt lat muzeum w Płocku, „Rocznik Muzeum Mazowieckiego w Płocku”, nr 1.
• Urbańczyk S. 1962. Długoszowe bóstwa, w: L. Urbańczyk (red.), Słownik starożytności słowiańskich, Wrocław–Warszawa–Kraków, t. 2.
• Żywczyński M. 1948–1958. Gawarecki Wincenty Hipolit, Polski Słownik Biograficzny, t. VII, Kraków.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2164920