Duke of Eastern Mazovia (1373–1429). Janusz I the Old [Great]

• Authors: Janusz Grabowski

Title variants

PL

Książęta Wschodniego Mazowsza (1373–1429). Janusz i [Wielki] i Jego potomstwo

Abstracts

PL

Janusz I (1346–1429) był synem Siemowita III i Eufemii, córki Mikołaja II, księcia opawskiego. Miano otrzymał na cześć rodziny matki, księżniczki opawskiej. Nie zachowało się wiele informacji z początkowego okresu życia. W 1373 r. Siemowit III wydzielił swoim starszym synom dzielnice; Janusz I otrzymał ziemię warszawską, wiską, zakroczymską i ciechanowską. Po śmierci Siemowita III w 1381 r. doszło do ostatecznego podziału Mazowsza. Janusz I rządził na Wschodnim Mazowszu (ziemia czerska, warszawska, ciechanowska, zakroczymska, wyszogrodzka, nurska, różańska, łomżyńska). Janusz I polubił Annę Danutę, córkę księcia litewskiego Kiejstuta, z którą miał trzech synów (Janusza, Bolka, Konrada) oraz córkę (Olgę). Janusz I (najdłużej żyjący Piast mazowiecki) zmarł w Czersku 8 XII 1429 r. i został pochowany w kolegiacie św. Jana Chrzciciela, nekropolii Piastów Wschodniego Mazowsza.

EN

Janusz I (1346–1429) was the son of Siemowit III and Euphemia – the daughter of Nicholas II, Duke of Opava. He was named in honour of his mother’s family, Euphemia, Duchess of Opava. There is not much preserved information concerning the early stages of his life. In 1373, Siemowit III assigned provinces to his elder sons; Janusz I received the lands of Warsaw, Wizna, Zakroczym and Ciechanów. After the death of Siemowit III in 1381, the final division of Mazovia took place. Janusz I ruled over Eastern Mazovia (the lands of Czersk, Warsaw, Ciechanów, Zakroczym, Wyszogród, Nur, Różan, Łomża). Janusz I married Anna Danuta, the daughter of Kiejstut – Duke of Lithuania, with whom he had 3 sons (Janusz, Bolek, Konrad) and a daughter (Olga). Janusz I (the longest living Mazovian Piast) died in Czersk (8 December 1429) and was buried in the collegiate church of St. John the Baptist, the necropolis of the Piasts of Eastern Mazovia.

Keywords

EN

Janusz I; the Piasts; Warsaw; Eastern Mazovia

PL

Janusz I; Piastowie; Warszawa; Wschodnie Mazowsze

• Publisher: Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe im. Adama Chętnika
• Journal: Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
• Year: 2017
• Volume: Zeszyt
• Issue: XXXI
• Pages: 249-262

Dates

published

2017

Contributors

author

Janusz Grabowski

References

• Acta Tomiciana. 1860. Vol. 8. Posnaniae.
• Die Staatsverträge des Deutschen Ordens in Preussen im 15. Jahrhundert. 1939. Vol. 1: 1398–1437. Pub. E. Weise. Königsberg.
• Dokumenty strony polsko-litewskiej pokoju mełneńskiego z 1422 roku. 2004. Pub. P. Nowak, P. Pokora. Poznań.
• Iura Masoviae Terrestria (Pomniki dawnego prawa mazowieckiego ziemskiego). 1972. Vol. 1. Pub. J. Sawicki. Warszawa.
• Joannis Dlugossi Annales seu cronicae incliti Regni Poloniae. 2000. Lib. XI: 1413–1430. Varsaviae.
• Kodeks dyplomatyczny Księstwa Mazowieckiego. 1863. Pub. J.T. Lubomirski. Warszawa.
• Lites ac res gestae inter Polonos Ordinemque Cruciferorum. 1892. Vol. 2. Posnaniae.
• Przywileje królewskiego miasta stołecznego Starej Warszawy 1376–1772. 1913. Pub. T. Wierzbowski. Warszawa.
• Vitoldiana. Codex privilegiorum Vitoldi magni ducis Lythuaniae 1386–1430. 1986. Pub. J. Ochmański. Warszawa–Poznań.
• Atlas historyczny Polski. Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku. 1973. Ed. W. Pałucki. Warszawa.
• Biskup M. 1959. Z badań nad „wielką wojną” z Zakonem Krzyżackim, Dodatek. Kwartalnik Historyczny Vol. 66, No. 3, pp. 690–691.
• Brodzicki C. 1994. Początki osadnictwa Wizny i ziemi wiskiej na tle wydarzeń historycznych w tym regionie Polski (do 1529 roku). Warszawa.
• Dworzaczek W. 1959. Genealogia. Warszawa.
• Galicka I. 1963. Z problematyki badań średniowiecznych zamków na Mazowszu. Biuletyn Historii Sztuki, Vol. 25, No. 21.
• Galicka I. 1968. Świeckie budownictwo książęce w dzielnicy Janusza Starszego Mazowieckiego na Mazowszu, Vol. 1–2. Warszawa [tapescript in IS PAN].
• Grabowski J. 1999. Kancelarie i dokumenty książąt mazowieckich w latach 1341– 1381. Warszawa.
• Grabowski J. 2012a. Dynastia Piastów mazowieckich. Studia nad dziejami Mazowsza, intytulacją i genealogią książąt. Kraków.
• Grabowski J. 2012b. XV-wieczne przywileje dla Nowej Warszawy. Ze studiów na ustrojem i organizacją miasta „extra muros” w okresie książęcym. Rocznik Warszawski, Vol. 37.
• Grabowski J. 2015. Kancelarie książęce na Mazowszu (do 1526 roku), [In:] Dyplomatyka staropolska. Ed. T. Jurek. Warszawa.
• Jasiński K. 1998 [2008]. Rodowód Piastów mazowieckich. Poznań–Wrocław.
• Jóźwiak S. 2010. Ofensywa Zakonu, [In:] S. Jóźwiak, K. Kwiatkowski, A. Szweda, S. Szybkowski, Wojna Polski i Litwy z zakonem krzyżackim w latach 1409– 1411. Malbork.
• Kuczyński S.K. 1978. Pieczęcie książąt mazowieckich. Wrocław.
• Nowak Z.H. 1981. Międzynarodowe procesy polubowne jako narzędzie polityki Zygmunta Luksemburskiego w północnej i środkowowschodniej Europie (1412–1424). Toruń.
• Nowak Z.H. 1997. Przyczynek do sprawy służby wojskowej na Mazowszu w pierwszej połowie XV wieku, [In:] Venerabiles, nobiles et honesti. Toruń.
• Radoch M. 1999. Zarys działalności polityczno-dyplomatycznej książąt mazowieckich wobec państwa krzyżackiego w Prusach w latach 1385–1407. Olsztyn.
• Radoch M. 2002. Złotoria w 1393 roku. Zniszczenie grodu i porwanie księcia mazowieckiego Janusza I, [In:] Szkice z dziejów kolonizacji Podlasia i Grodzieńszczyzny od XIV do XVI wieku. Ed. J. Śliwiński. Olsztyn 2002,
• Russocki S. 1961. Nadania ziemi „ad servitia conmmunia” a obowiązek służby wojskowej na Mazowszu w XV wieku, [In:] Miscellanea iuridica złożone w darze Karolowi Koranyiemu w czterdziestolecie pracy naukowej, Vol. 1. Warszawa.
• Russocki S., Pacuski K. 2006. Ustrój polityczny i prawo i prawo, [In:] Dzieje Mazowsza, Vol.1. Ed. H. Samsonowicz. Pułtusk.
• Salina A. 2011. Polityka książąt mazowieckich wobec władz Kościoła od początku XIV wieku do 1526 roku. Poznań.
• Sierba M. 2015. W sprawie nadania praw miejskich Tykocinowi. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica, Vol. 94.
• Smoleński W. 1908. Szkice z dziejów szlachty mazowieckiej. Kraków.
• Supruniuk A. 2010. Mazowsze Siemowitów (1341–1442). Warszawa.
• Szybkowski S. 2005. Przynależność terytorialna ziemi drohickiej i powiatu goniądzkiego w końcu XIV i na początku XV w., [In:] Hortus Imaginum. Studia historyczne dedykowane pamięci profesora Stanisława Mielczarskiego. Eds. A. Paner, A. Kłonczyński, K.M. Kowalski, Gdańsk.
• Tęgowski J. 1993. Powiązania genealogiczne wojewodów mołdawskich Bogdanowiczów z domem Giedyminowiczów w XIV–XV wieku. Genealogia. Studia i Materiały Historyczne, Vol. 3.
• Tęgowski J. 1999. Pierwsze pokolenia Giedyminowiczów. Wrocław.
• Tęgowski J. 2010. Wyprawa Zygmunta Luksemburskiego przeciwko Siemowitowi IV w 1383 r., [In:] Klio viae et invia. Ed. A. Odrzywolska-Kidawa. Warszawa.
• Wilska M. 1986. Książę Janusz Starszy. Warszawa.
• Wilska M. 2012. Mazowieckie środowisko dworskie Janusza Starszego. Studium społeczne. Warszawa.
• Wiśniewski J. 1975. Dzieje osadnictwa w powicie grajewskim do połowy XVI w., [In:] Studia i materiały do dziejów powiatu grajewskiego, Vol. 1. Eds. M. Gnatowski, H. Majecki. Warszawa.
• Wiśniewski J. 1998. Początki i rozwój osadnictwa w ziemi łomżyńskiej w końcu XIV i XV w. Studia Łomżyńskie, Vol. 1.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2166300