„Mała szkoła” – w drodze ku rewitalizacji idei szkoły środowiskowej

• Authors: Danuta Uryga

Abstracts

PL

Szkoła środowiskowa to ważny temat poszukiwań i ustaleń polskiej pedagogiki społecznej przez niemal cały wiek XX. Współcześnie jest kategorią rzadko przywoływaną - interesuje dość wąski krąg naukowców, nie koncentruje uwagi administracji oświatowej, nie znajduje też wyrazistego desygnatu w obszarze praktyki edukacyjnej. Interesujące próby rewitalizacji tej idei podejmowane są przez organizacje pozarządowe, dostrzegające w koncepcji szkoły środowiskowej alternatywną drogę rozwoju zarówno dla środowisk lokalnych, jak i dla samych placówek oświatowych. Artykuł prezentuje przykład takich działań, podejmowanych od kilkunastu lat przez Federację Inicjatyw Oświatowych, które stwarzają szansę odnowy idei szkoły środowiskowej w polskim systemie oświaty.

Keywords

PL

szkoła środowiskowa; edukacja środowiskowa; społeczność lokalna; program „Mała szkoła”; Federacja Inicjatyw Oświatowych

• Publisher: Uniwersytet Dolnośląski DSW. Wydawnictwo Naukowe DSW
• Journal: Forum Oświatowe
• Year: 2018
• Volume: 30
• Issue: 1(59)
• Pages: 103-118

Dates

published

2018

Contributors

author

Danuta Uryga

• Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej

References

• Dewey J. (2005). Moje pedagogiczne credo. Wydawnictwo Akademickie “Żak”.
• Dorczak R. (2012). Modele współpracy szkoły z organizacjami w środowisku lokalnym. W: G. Mazurkiewicz (red.), Jakość edukacji. Różnorodne perspektywy. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Dryfoos J. G. (1994). Full-service Schools. A revolution in health and social services for children, youth and families. San Francisco: Jossey-Bass.
• Dziemianowicz-Bąk A., Dzierzgowski J. (2014). Likwidacja szkół podstawowych oraz przekazywanie stowarzyszeniom. Kontekst, proces i skutki przemian edukacyjnych w społecznościach lokalnych na podstawie analizy studiów przypadku. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
• Everett S. (1938). The Community School. D. Apleton-Century Co., Inc.
• Gozdowska E., Uryga D. (2014). Rada szkoły – między ideą a społeczną praktyką. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
• Heers M., Ghysels J., Groot W., Maassen H. van den Brink (2015). Differentiated effects of community schooling on cognitive and social-emotional learning outcomes, School Effectiveness and School Improvement. An International Journal of Research, Policy and Practice, 3 (26).
• Hiatt-Michael D. (2001). Parent involvement in American public schools: A historic perspective 1642-2000. W: S. Redding, L. G. Thomas (red), The community of the school. Academic Development Institute.
• Hiemstra R. (1997). The community school. W: The Educative Community: Linking the Community, Education, and Family. Baldwinsville, New York: HiTree Press. Pobrano 30 maja 2017 z: http://www.infed.org/archives/e-texts/hiemstra_community_school.htm.
• Jakowicka M. (1979). Uwarunkowania funkcjonowania szkół środowiskowych w średnim mieście. Zielona Góra: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Zielonej Górze.
• Jakubiak K. (1997). Współdziałanie rodziny i szkoły w pedagogice II Rzeczypospolitej. Bydgoszcz: Wydawnictwo WSP.
• Jeffs T. (1994). Commmunity education – the school. Lifelong learning unit 3. YMCA George Williams College.
• Jundziłł I. (1983). Środowiskowy system wychowawczy w mieście. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Kozińska-Bałdyga A. (2015). Sytuacja oświaty na terenach wiejskich. W: E. Tołwińska-Królikowska, Mała szkoła – problem czy szansa? Poradnik dla samorządowców. Warszawa: ORE.
• Kruger A., Poster C. (1990). Community Education and the Western World. Routledge.
• Leder A. (2014). Prześniona rewolucja. Ćwiczenie z logiki historycznej. Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• McConnell C. (2002). An introduction to community education in Scotland. W: C. McConnell (red.), Community Learning and Development. The Making of an Empowering Profession. Community Learning Scotland.
• Melaville A., Berg A.C., Blank M.J. (2006). Community-based learning. Engaging Students for Success and Citizenship. Coalition for Community Schools.
• Mendel M. (2000). Partnerstwo rodziny, szkoły i gminy. Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Mikulski J. (1972). Szkoła środowiskowa w wielkim mieście. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Nisbet J., Hendry L., Steward C., Watt J. (2002). Towards Community Education: An Evaluation of Community Schools. W: C. McConnell (red.), Community Learning and Development. The Making of an Empowering Profession. Community Learning Scotland.
• Przecławska A., Theiss W. (1996). Pedagogika społeczna: nowe zadania i szanse. W: A. Przecławska (red.) Pedagogika społeczna – kręgi poszukiwań. Warszawa: Wydawnictwo Edukacyjne Żak.
• Przecławski K. (1971). Instytucje wychowania w wielkim mieście. Wybrane problemy socjologii wychowania. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Radlińska H. (1935). Stosunek wychowawcy do środowiska społecznego. Szkice z pedagogiki społecznej. Warszawa: Nasza Księgarnia.
• Radlińska H. (1937). Społeczne przyczyny powodzeń i niepowodzeń szkolnych. Warszawa: Nasza Księgarnia.
• Regulski J. (2005). Samorządna Polska. Warszawa: Rosner i Wspólnicy.
• Skrzypczak B. (2006). Metoda animacji społecznej - zasadnicze aspekty praktyki edukacyjnej. W: W. Theiss, B. Skrzypczak (red.), Edukacja i animacja społeczna w środowisku lokalnym. Warszawa: CAL.
• Śliwerski B. (2003). Szkoła, środowisko rodzinne i lokalne. Nowe w Szkole, 1.
• Śliwerski (2013). Diagnoza uspołecznienia publicznego szkolnictwa. III RP w gorsecie centralizmu. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Theiss W. (1996). Edukacja środowiskowa. Zarys problematyki. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 10.
• Theiss, W. (2006) Edukacja środowiskowa – wprowadzenie. W: W Theiss, B. Skrzypczak, Edukacja i animacja w środowisku lokalnym, Warszawa: CAL.
• Timmerhuis A., Westerbeek, K., Studulski, F., Verheijke, J., Burgwal, G. v. d. (2006). Een quickscan naar community schools: Zweden, Denemarken, Verenigt Koningrijg (Schotland, Duitsland, Verenigte Staten en Nederland). Utrecht, Sardes.
• Tołwińska-Królikowska E. (2015). Realizacja podstawy programowej w ścisłym związku ze środowiskiem lokalnym. W: E. Tołwińska-Królikowska (red.), Mała szkoła – problem czy szansa? Poradnik dla samorządowców. Warszawa: ORE.
• Tołwińska-Królikowska E. (2015a). Zasoby i ograniczenia małej wiejskiej szkoły – jak je uwzględniać w nauczaniu i organizacji pracy? W: E. Tołwińska-Królikowska (red.), Mała szkoła – problem czy szansa? Poradnik dla samorządowców. Warszawa: ORE.
• Trempała E. (1976). Wychowanie zintegrowane w środowisku szkoły. Warszawa: WSiP.
• Trempała E. (1998). Pedagogika społeczna w Polsce i kierunki badań. W: E. Marynowicz-Hetka, J. Piekarski, E. Cyrańska (red.), Pedagogika społeczna jako dyscyplina akademicka: stan i perspektywy. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego; Warszawa: Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP.
• Uryga D. (2013). „Mała szkoła” w środowisku wiejskim. Socjopedagogiczne studium obywatelskich inicjatyw. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
• Uryga D. (2015). Szkoła środowiskowa – koncepcja pedagogiczna w objęciach polityki. Pedagogika Społeczna, 2015/4.
• Uryga D. (2017). Zmierzch publicznej oświaty samorządowej. Pedagogika Społeczna, 2017/1.
• Uryga D., Gozdowska E. (2016). Rada Oświatowa w opiniach władz samorządowych i środowisk związanych z lokalną edukacją – raport z badania. Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Praktycznego.
• Winiarski M. (1974). Problemy wychowania w osiedlu mieszkaniowym: studium z pedagogiki społecznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Winiarski (2006). Współpraca jako wymiar edukacji środowiskowej. W: W. Theiss i B. Skrzypczak (red.), Edukacja i animacja społeczna w środowisku lokalnym. Warszawa 2006.
• Wołczyk J. (1974). Zbiorcza szkoła gminna. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Wołczyk J. (1976). Szkoła otwarta. Warszawa: Instytut Wydawniczy ZRZZ, Warszawa.
• Wroczyński R. (1985). Pedagogika społeczna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Współpraca szkół z podmiotami zewnętrznymi. Raport z badania otoczenia instytucjonalnego przedszkoli, szkół podstawowych i gimnazjów (2012). Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
• Znaniecki F. (2001). Socjologia wychowania, t. I. „Wychowujące społeczeństwo”. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2139129