Skorupa kurzych jaj konsumpcyjnych: wartość odżywcza i właściwości funkcjonalne

• Authors: Joanna Kobus-Cisowska , Tomasz Szablewski , Pamela Ziemniewska , Marcin Dziedziński

Title variants

EN

Shell of table eggs: nutritional value and functional properties

Abstracts

EN

The production of chicken eggs at the industrial level leads to a significant amount of shell residue, which most often constitutes production waste. In general, consumer egg shells are considered to have no economic value, despite the fact that they are rich in minerals that could provide an alternative to synthetic dietary supplements. This paper reviews information on the possibilities of egg shells management. A wide range of possibilities for the processing and use of eggshells as a source of minerals and a raw material with functional properties was demonstrated. Shells are characterized by a high content of calcium, but also contain boron, chromium, manganese, copper, iodine, iron, sulfur, zinc, selenium and silicon, while a low content of heavy metals. Properly crushed shells are considered one of the best sources of calcium for humans and animals, with a bioavailability of more than 90%.

PL

Produkcja jaj kurzych na poziomie przemysłowym prowadzi do powstania znacznej ilości pozostałości skorup, które najczęściej stanowią odpady produkcyjne. Skorupy jaj konsumpcyjnych niejednokrotnie uważane są za nieekonomiczny produkt uboczny bądź odpad, pomimo tego że stanowią źródło składników mineralnych, mających znaczenie w żywieniu ludzi, jak i zwierząt. W pracy przedstawiono potencjał i możliwości wykorzystania skorupy jaj jako źródła składników mineralnych. Skorupy charakteryzują się wysoką zawartością wapnia, ale zawierają także bor, chrom, mangan, miedź, jod, żelazo, siarkę, cynk, selen oraz krzem i jednocześnie zawierają niski poziom metali ciężkich. Odpowiednio rozdrobnione skorupy jaj mogą stanowić jedno z najlepszych źródeł wapnia w żywieniu ludzi jak i zwierząt, cechującego się ponad 90% przyswajalnością.

Keywords

PL

skorupa jaj; wartość odżywcza; właściwości funkcjonalne

EN

eggshell; nutritional value; functional properties

• Publisher: Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie. Oddział w Poznaniu
• Journal: Zagadnienia Doradztwa Rolniczego
• Year: 2022
• Volume: 110
• Issue: 4
• Pages: 36-48

Dates

published

2022

Contributors

author

Joanna Kobus-Cisowska

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

• https://orcid.org/0000000328340405

author

Tomasz Szablewski

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

• https://orcid.org/0000000160768095

author

Pamela Ziemniewska

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

author

Marcin Dziedziński

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

• https://orcid.org/0000000310690095

References

• Aditya, S., Stephen, J., Radhakrishnan, M. (2021). Utilization of eggshell waste in calcium-fortified foods and other industrial applications: A review. Trends in Food Science & Technology, 115, 422-432. https://doi.org/10.1016/j.tifs.2021.06.047
• Ahmed, A. M. H., Rodriguez-Navarro, A. B., Vidal, M. L., Gautron, J., García-Ruiz, J. M., Nys, Y. (2005). Changes in eggshell mechanical properties, crystallographic texture and in matrix proteins induced by moult in hens. British Poultry Science, 46(3), 268-279. https://doi.org/10.1080/00071660500065425
• Balaz, M. (2018). Ball milling of eggshell waste as a green and sustainable approach: A review. Advances in Colloid and Interface Science, 256, 256-275. https://doi. org/10.1016/j.cis.2018.04.001
• Czerwiński, E., Bieda, T. (2005). Ranelinian strontu-Nowa opcja leczenia osteoporozy. Terapia, 2(2), 49-50.
• El-Shibiny, S., El-Gawad, M. A. E.-K. M. A., Assem, F. M., El-Sayed, S. M. (2018). eTh use of nano-sized eggshell powder for calcium fortification of cow?s and bufalo?s milk yogurts. Acta Scientiarum Polonorum. Technologia Alimentaria, 17(1), 37-49. https:// doi.org/10.17306/J.AFS.0541
• GUS. (2021). Zwierzęta gospodarskie w 2021 roku. stat.gov.pl. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rolnictwo-lesnictwo/produkcja-zwierzeca-zwierzeta-gospodarskie/ zwierzeta-gospodarskie-w-2021-roku,6,22.html
• Hassan, T. A., Rangari, V. K., Rana, R. K., Jeelani, S. (2013). Sonochemical eefct on size reduction of CaCO3 nanoparticles derived from waste eggshells. Ultrasonics Sonochemistry, 20(5), 1308-1315. https://doi.org/10.1016/j.ultsonch.2013.01.016
• Hincke, M. T., Wellman-Labadie, O., McKee, M. D., Gautron, J., Nys, Y., Mann, K. (2008). Biosynthesis and structural assembly of eggshell components. Egg bioscience and biotechnology, 97-128.
• Kobus-Cisowska, J., Szymanowska-Powałowska, D., Szymandera-Buszka, K., Rezler, R., Jarzębski, M., Szczepaniak, O., Marciniak, G., Jędrusek-Golińska, A., Kobus-Moryson, M. (2020). Eefct of fortification with calcium from eggshells on bioavailability, quality, and rheological characteristics of traditional Polish bread spread. Journal of Dairy Science, 103(8), 6918-6929. https://doi.org/10.3168/jds.2019-18027
• Kopacz, M., Drazbo, A. (2018). Zmiany jakości jaj konsumpcyjnych w zależności od sposobu i czasu przechowywania. Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, 14(3). http://agro.icm.edu.pl/agro/element/bwmeta1.element.agro-e328e0c0 -6557-40e7-ac61-786670c67e24
• Łukaszewicz, E. (2008). Choroby drobiu oraz ptaków ozdobnych. Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu.
• Masuda, Y., Hiramatsu, H. (2008). Bioavailability and physiological function of eggshells and eggshell membranes. Egg bioscience and biotechnology, 129-140.
• Mine, Y. (2008). Egg bioscience and biotechnology. John Wiley & Sons.
• Nakano, T., Ikawa, N., Ozimek, L. (2003). Chemical composition of chicken eggshell and shell membranes. Poultry Science, 82(3), 510-514. https://doi.org/10.1093/ ps/82.3.510
• Nowaczewski, S., Babuszkiewicz, M., Szablewski, T., Stuper-Szablewska, K., CegielskaRadziejewska, R., Tomczyk, Ł., Kaczmarek, S., Sechman, A., Lis, M. W., Kwaśniewska, M., Racewicz, P., Jarosz, Ł., Ciszewski, A., Nowak, T., Hejdysz, M. (2022). Eefct of weight and storage time of broiler breeders' eggs on morphology and biochemical features of eggs, embryogenesis, hatchability, and chick quality. Animal, 16(7), 100564. https://doi.org/10.1016/j.animal.2022.100564
• Oliveira, D. A., Benelli, P., Amante, E. R. (2013). A literature review on adding value to solid residues: Egg shells. Journal of Cleaner Production, 46, 42-47. https://doi. org/10.1016/j.jclepro.2012.09.045
• Pluta, K., Malina, D., Sobczak-Kupiec, A. (2017). Skorupy jaj kurzych jako surowiec do produkcji fosforanów wapnia. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, nr I/2. https://doi.org/10.14597/infraeco.2017.1.2.026
• Rodriguez-Navarro, A., Kalin, O., Nys, Y., Garcia-Ruiz, J. M. (2002). Inuflence of the microstructure on the shell strength of eggs laid by hens of diefrent ages. British Poul - try Science, 43(3), 395-403. https://doi.org/10.1080/00071660120103675
• Salwa, A., Othman, M., Babji, A. (2011). Variation in Trace Elements Levels among Chicken, Quail, Guinea Fowl and Pigeon Eggshell and Egg Content. Research Journal of Environmental Toxicology, 5, 301-308. https://doi.org/10.3923/rjet.2011.301.308
• Schaafsma, A., Pakan, I., Hofstede, G. J., Muskiet, F. A., Van Der Veer, E., De Vries, P. J. (2000). Mineral, amino acid, and hormonal composition of chicken eggshell powder and the evaluation of its use in human nutrition. Poultry Science, 79(12), 1833-1838. https://doi.org/10.1093/ps/79.12.1833
• Szablewski, T., Cegielska-Radziejewska, R., Kaczmarek, A., Kijowski, J. (2012). Competition eefcts of microorganisms on shell surface of table eggs. ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 19(2), 119-130.
• Szablewski, T., Gornowicz, E., Stuper-Szablewska, K., Kaczmarek, A., Cegielska-Radziejewska, R. (2013). Skład mineralny treści jaj kur ras zachowawczych z chowu ekologicznego. ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, nr 5 (90), 42-51.
• Szeleszczuk, Ł. (2013). Skorupa jaja kurzego - niedoceniane źródło wapnia. Lek w Polsce.
• Świątkiewicz, S., Arczewska-Włosek, A., Krawczyk, J., Puchała, M., Józefiak, D. (2015). Dietary factors improving eggshell quality: An updated review with special emphasis on microelements and feed additives. World's Poultry Science Journal, 71(1), 83-94. https://doi.org/10.1017/S0043933915000082
• Tomczyk, Ł., Lewko, L., Konieczny, P., Cegielska-Radziejewska, R. (2018). An Assessment of the Inuflence of Silver Stabilized Hydrogen Peroxide on the Eggshell Condition. Emirates Journal of Food and Agriculture, 131-136. https://doi.org/10.9755/ ejfa.2018.v30.i2.1605
• Vandeginste, V. (2021). Food waste eggshell valorization through development of new composites: A review. Sustainable Materials and Technologies, 29, e00317. https://doi. org/10.1016/j.susmat.2021.e00317
• Zdrojewicz, Z., Herman, M., Starostecka, E. (2016). Hen's egg as a source of valuable biologically active substances. Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 70, 751- 759. https://doi.org/10.5604/17322693.1208892
• Zhang, Y. N., Wang, J., Zhang, H. J., Wu, S. G., Qi, G. H. (2017). Eefct of dietary supplementation of organic or inorganic manganese on eggshell quality, ultrastructure, and components in laying hens. Poultry Science, 96(7), 2184-2193. https://doi. org/10.3382/ps/pew495
• Zhang, Y. N., Zhang, H. J., Wu, S. G., Wang, J., Qi, G. H. (2017). Dietary manganese supplementation modulated mechanical and ultrastructural changes during eggshell formation in laying hens. Poultry Science, 96(8), 2699-2707. https://doi.org/10.3382/ ps/pex042

Identifiers

Biblioteka Nauki

2216485