Ocena agronomiczna wybranych odmian winorośli deserowej w warunkach glebowo-klimatycznych Polski Centralnej

• Authors: Ewa Wojciechowska , Mirosław Sitarek , Anna Stań

Title variants

EN

Agronomic assessment of chosen table grape cultivars in the soil and climate conditions of Central Poland

Abstracts

EN

Viticulture in Poland has been developing in recent years, and the list of dessert varieties available for cultivation is expanding. However, not all genotypes perform equally well in cultivation in the cool climate of Poland. Both producers and gardeners are looking for proven information about varieties and the possibility of their growing in specific environmental conditions with the best possible effect. To meet these expectations, in the vineyard established in the Experimental Orchard in Dąbrowice (The National Institute of Horticultural Research in Skierniewice), winter hardiness, frost resistance, susceptibility to spring frost and health status of 15 table grape genotypes in the soil and climate conditions of central Poland were assessed. Detailed observations were made in 2019-2021 on plants planted in 2004. It was found that the most winter-hardy and frost-resistant genotypes were 'Alwood', 'New York Muscat', 'Boskoop Glory', 'Einset', and 'Reliance', which are hybrids of Vitis vinifera with Vitis labrusca. The least resistant to low winter temperatures were the cultivars ' Frumoasa Albae', 'Muskat Letni' and 'Palatina' created in the multi-stage interspecific cross-breeding. Genotypes with a high content of Vitis amurensis genes, such as 'Agat Doński' and 'Kristaly', were most often damaged by spring frosts, but they had high regenerative abilities. ‘Swenson Red’ was most susceptible to downy mildew and powdery mildew, while ‘Reliance’ and ‘Einset’ were most susceptible to gray mold.

PL

Uprawa winorośli w Polsce w ostatnich latach zyskuje na znaczeniu, a asortyment dostępnych na rynku odmian deserowych jest coraz szerszy. Jednak nie wszystkie genotypy jednakowo dobrze sprawdzają się w chłodnym klimacie Polski. Zarówno producenci jak i  działkowicze, poszukują sprawdzonych informacji o odmianach i możliwości ich uprawy w określonych warunkach środowiskowych z jak najlepszym skutkiem. Wychodząc naprzeciw tym oczekiwaniom, w winnicy założonej w Sadzie Doświadczalnym w Dąbrowicach (Instytut Ogrodnictwa-PIB w Skierniewicach) przeprowadzono badania, których celem była ocena zimotrwałości, mrozoodporności, podatności na przymrozki i zdrowotności 15 genotypów winorośli deserowej w warunkach klimatyczno-glebowych Polski Centralnej. Szczegółowe obserwacje wykonywano w latach 2019-2021 na krzewach posadzonych w 2004 roku. Najbardziej zimotrwałymi i mrozoodpornymi genotypami okazały się 'Alwood', 'New York Muscat', 'Boskoop Glory', 'Einset' i 'Reliance', które są mieszańcami Vitis vinifera z Vitis labrusca, a najmniej wytrzymałymi na niskie temperatury panujące zimą były odmiany 'Frumoasa Albae', 'Muskat Letni' i 'Palatina' powstałe w procesie złożonego krzyżowania międzygatunkowego. Genotypy z dużą domieszką Vitis amurensis, jak 'Agat Doński' i 'Kristaly' były najczęściej uszkadzane przez przymrozki wiosenne, ale jednocześnie miały wysokie właściwości regeneracyjne. Najbardziej podatna na mączniaka rzekomego i mączniaka prawdziwego była odmiana 'Swenson Red', natomiast na szarą pleśń - 'Reliance' i 'Einset'.

Keywords

PL

winorośl; mieszańce międzygatunkowe; wytrzymałość na mróz; zdrowotność

EN

grape plants; interspecific hybrids; frost resistance; health status

• Publisher: Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie. Oddział w Poznaniu
• Journal: Zagadnienia Doradztwa Rolniczego
• Year: 2023
• Volume: 113
• Issue: 3
• Pages: 68-87

Dates

published

2023

Contributors

author

Ewa Wojciechowska

• Instytut Ogrodnictwa - Państwowy Instytut Badawczy

• https://orcid.org/000900088292929X

author

Mirosław Sitarek

• Instytut Ogrodnictwa - Państwowy Instytut Badawczy

• https://orcid.org/000000015041148X

author

Anna Stań

• Instytut Ogrodnictwa - Państwowy Instytut Badawczy

References

• Bernat, P. (2022). Rynek winogron stołowych. Ze świata: Co z eksportem winogron stołowych? Skąd importuje Polska? Pobrane z: https://www.sadnowoczesny.pl/aktualności-dla-sadownikow/sadownictwo-na-swiecie/ze -swiata-co-z-eksportem-winogronstolowych-skad-importuje-polska-2353758 (dostęp: 14.03.2023 r.).
• Góralczyk, A. (2016). Vitis vinifera sylvestris i Vitis vinifera sativa. Udomowienie i  upowszechnienie się uprawy winorośli w starym świecie na podstawie badań archeologicznych i paleobotanicznych. Folia praehistorica Posnaniensia, T. XXI, 123-148. http://dx.doi.org/10.14746/fpp.2016.21.05
• Karaczun, Z.M., Kozyra, J. (2020). Wpływ zmiany klimatu na bezpieczeństwo żywnościowe Polski. Warszawa: Wydawnictwo SGGW, 118.
• Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. (2022). Rynek wina w liczbach (lata gospodarcze 2009/2010 - 2021/2022) - Dane na dzień 23.08.2022r. http://www.kowr.gov.pl/uploads/pliki/wino/Wino02.01.2023/RYNEK WINA W LICZBACH-1.pdf
• Lisek, J. (2004). Odporność pąków trzydziestu odmian winorośli (Vitis sp.) na uszkodzenia mrozowe w warunkach centralnej Polski. Zeszyty problemowe postępów nauk rolniczych, 497, 405-410.
• Lisek, J. (2007a). Frost damage of grapevines in Poland following the winter of 2005/2006. Folia Horticulturae. Ann., 19/2, 69-78.
• Lisek, J. (2007b). Gromadzenie i ocena zasobów genowych winorośli. Zeszyty problemowe postępów nauk rolniczych, 517, 83-89.
• Lisek, J. (2015). Metodyka Integrowanej Ochrony winorośli w uprawie polowej. Materiały dla doradców. Skierniewice: Instytut Ogrodnictwa.
• Lisek, J. (2019). Deserowe odmiany winorośli. Ograniczenia i perspektywy (cz. I). Sad Nowoczesny, 11, 48-50.
• Myśliwiec, R. (2009). Uprawa winorośli. Kraków: Plantpress Sp. z o.o.
• Olewnicki, D. (2018). Uprawa winorośli w Polsce w świetle danych statystycznych. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, Ser. A (5), 139-145. DOI: 10.5604/01.3001.0012.6698, YADDA: bwmeta1.element.ekon-element-000171537933
• Radomski, Cz. (1980). Agrometeorologia. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Ruebenbauer, T., Müller, H.W. (1985). Ogólna hodowla roślin. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Wojciechowska, E., Stań, A. (2021). Deserowe odmiany winorośli. Jak odnieść sukces w uprawie. Sad Nowoczesny, 9, 68-72.
• Zabadal, T.J., Dami, I.E., Goffinet, M.C., Martinson, T.E., Chien, M.L. (2007). Winter Jnjury to Grapevines and Methods of Protection. Extension Bulletin E 2930, 7-21.
• Żurawicz, E. (red.). (2003). Pomologia, odmianoznawstwo roślin sadowniczych, aneks. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 244-262.

Identifiers

Biblioteka Nauki

21375688