An unreconciled loss: deportation, assimilation and identity of ukrainian migrants in northern and western poland after the Second World War

• Authors: Tomasz Mantyk

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia doświadczenie przymusowego przesiedlenia Ukraińców z południowo-wschodniej Polski na dawne terytoria niemieckie po drugiej wojnie światowej. Wpierw przedstawia przyczyny i przebieg operacji przesiedleńczej, nazwanej przez władze kryptonimem „Wisła”. Następnie skupia się na trudnym procesie asymilacji w nowym środowisku, analizując ów proces z wielu perspektyw: psychologicznej, ekonomicznej, kulturowej, religijnej i językowej.

Keywords

PL

operacja „Wisła”; mniejszości etniczne; migracje; Ukraińcy; w Polsce; Polska powojenna

EN

Operation „Wisła”; ethnic minorities; migration; Ukrainians in; Poland; Post-war Poland

• Publisher: Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
• Journal: Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
• Year: 2019
• Issue: 26
• Pages: 261-284

Dates

published

2019

Contributors

author

Tomasz Mantyk

References

• Binczarowska-Ciołka, Lubomira (1996): Problemy Łemków po II Wojnie-Świa towej. Niektóre wybrane zagadnienia - formą wspomnień., w: Mniejszość w warunkach zagrożenia : pamiętniki Łemków, red.Wojciech Sitek. we współpracy z Wojciech Sitek. Wrocław: Wydaw. Uniwersytetu Wr-ocław skiego, s. 27-33.
• Chomiak, Roman (1996): [Wspomnienia], w: Mniejszość w warunkach za-gro żenia : pamiętniki Łemków, red.Wojciech Sitek. we współpracy z Wojciech Sitek. Wrocław: Wydaw. Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 34-52.
• Drozd, Roman; Hałagida, Igor (1999): Ukraińcy w Polsce 1944-1989. Walka o tożsamość : dokumenty i materiały. Warszawa: Burchard Edition.
• Kisielewicz, Janina (1996): [Wspomnienia], w: Mniejszość w warunkach-zagro żenia : pamiętniki Łemków, red.Wojciech Sitek. we współpracy z Wojciech Sitek. Wrocław: Wydaw. Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 92-96.
• Madzelan, Semen (1996): Spowiedź z niepopełnionych grzechów, w: -Mniej szość w warunkach zagrożenia : pamiętniki Łemków, red.Wojciech Sitek. we współpracy z Wojciech Sitek. Wrocław: Wydaw. Uniwersytetu W-rocław skiego, s. 99-115.
• Misiło, Eugeniusz (1993): Akcja „Wisła” : dokumenty. we współpracy z Eugeniusz Misiło. Warszawa: Archiwum Ukraińskie. Zakład Wydawniczy „Tyrsa”.
• Misiło, Eugeniusz (2013): Akcja „Wisła” 1947. Dokumenty i materiały. [Wyd. 2. uzupełnione]. Warszawa: Archiwum Ukraińskie.
• Sitek, Wojciech (red.) (1996): Mniejszość w warunkach zagrożenia : pamiętniki Łemków. we współpracy z Wojciech Sitek. Wrocław: Wydaw. Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Skirpan, Michał (1996): [Wspomnienia], w: Mniejszość w warunkach zagrożenia : pamiętniki Łemków, red.Wojciech Sitek. we współpracy z Wojciech Sitek. Wrocław: Wydaw. Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 123-131.
• Sokacz, Andrzej (1996): [Wspomnienia], w: Mniejszość w warunkach zagrożenia : pamiętniki Łemków, red.Wojciech Sitek. we współpracy z Wojciech Sitek. Wrocław: Wydaw. Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 132-136.
• Wisłocka, Nadia (1996): [Wspomnienia], w: Mniejszość w warunkach zagrożenia : pamiętniki Łemków, red.Wojciech Sitek. we współpracy z Wojciech Sitek. Wrocław: Wydaw. Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 137-142.
• Zwoliński, Jarosław (1996): Rapsodia dla Łemków. Część II, w: Mniejszość w warunkach zagrożenia : pamiętniki Łemków, red.Wojciech Sitek. we współpracy z Wojciech Sitek. Wrocław: Wydaw. Uniwersytetu Wr-ocław skiego, s. 143-172.
• Burszta, Józef (red.) (1964): Stare i nowe w kulturze wsi koszalińskiej.-we współ pracy z Józef Burszta. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
• Burszta, Józef (1962): Zderzenie kultur na Ziemiach Zachodnich i Północnych w świetle materiałów ze wsi koszalińskich. w: Polska Sztuka Ludowa 16 (4), 197-220, 253-256.
• Burszta, Józef (1964): Tradycja i postęp w kulturze rolniczej, w: Stare i nowe w kulturze wsi koszalińskiej, red.Józef Burszta. we współpracy z Jó-zef Bursz ta. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, s. 16-49.
• Burszta, Marcelina; Stachowiak, Eugenia (1964): Stare i nowe w gospodarstwie kobiecym, w: Stare i nowe w kulturze wsi koszalińskiej, red.Józef Burszta. we współpracy z Józef Burszta. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, s. 102-132.
• Drozd, Roman (1993): Geneza i założenia organizacyjne akcji „Wisła”. w: Słupskie Studia Historyczne (2), s. 113-136.
• Drozd, Roman (1997): Droga na zachód. Osadnictwo ludności ukraińskiej na ziemiach zachodnich i północnych Polski w ramach akcji „Wisła”. Warszawa: „Tyrsa”.
• Drozd, Roman (2001): Polityka władz wobec ludności ukraińskiej w Polsce w latach 1944-1989. Warszawa: „Tyrsa”.
• Drozd, Roman (2004): Szkolnictwo ukraińskie w Polsce a latach 1944-1989 - próba periodyzacji. w: Rocznik Lubusk 30 (cz. 1), s. 25-37.
• Drozd, Roman; Halczak, Bohdan (2010): Dzieje Ukraińców w Polsce w latach 1921-1989. Słupsk: Wydawnictwo Majus.
• Hałagida, Igor (2002): Ukraińcy na zachodnich i północnych ziemiach Polski. 1947 - 1957. Warszawa: Inst. Pamięci Narodowej (t. 1).
• Hałagida, Igor (2007): Ks. Mirosław Ripećkyj i jego placówka duszpasterska w Chrzanowie 1947-1974 : przyczynek do roli domu duchownego w dziejach ukraińskich grekokatolików na Warmii i Mazurach. w: Nowa Ukraina : zeszyty historyczno-politologiczne. (1/2), s. 149-155.
• Hałagida, Igor (2016): Grekokatolicy na Pomorzu Zachodnim w latach 1945- 56, w: Dzieje Kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodnim 1945-1956, red. Michał Siedziako, Zbigniew Stanuch i Grzegorz Wejman. we współpracy z Michał Siedziako, Zbigniew Stanuch i Grzegorz Wejman. Szczecin: Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział, s. 211-219.
• Hałagida, Igor (2017): Grekokatolicy na Pomorzu Zachodnim i Środkowym w latach sześćdziesiątych XX w., w: Dzieje Kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodni : praca zbiorowa. T. 2, 1956-1972, red.Michał Siedziako, Zbigniew Stanuch i Grzegorz Wejman. we współpracy z Michał Siedziako, Zbigniew Stanuch i Grzegorz Wejman. Szczecin: Instytut Pamięci Narodowej - Komi sja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział (Centralny Projekt Badawczy IPN Władze Wobec Kościołów i Związków Wyznaniowych w Polsce 1944-1989), s. 293-304.
• Iwanecznko, Dariusz (2003): Wysiedlenia Ukraińców a Kościół greckokatolicki w Polsce (1944-1947), w: Akcja „Wisła”, red.Jan Pisuliński. we współpracy z Jan Pisuliński. Warszawa: IPN KŚZPNP (t. 12), s. 142-152.
• Kamiński, Łukasz (2003): Obóz Jaworzno: ukraiński etap, w: Akcja „Wisła”, red. Jan Pisuliński. we współpracy z Jan Pisuliński. Warszawa: IPN KŚZPNP (t. 12), s. 174-186.
• Kwilecki, Andrzej (1974): Łemkowie : zagadnienia migracji i asymilac-ji. War szawa: Państ. Wydaw. Naukowe.
• Miroszewski, Kazimierz (2001): Centralny Obóz Pracy Jaworzno : podobóz ukraiński : (1947-1949). Katowice: „Śląsk”.
• Motyka, Grzegorz (2011): Od rzezi wołyńskiej do akcji „Wisła” : konflikt polsko-ukraiński 1943-1947. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Motyka, Grzegorz (2016): Wołyń ‚43 : ludobójcza czystka : fakty, analogie, polityka historyczna. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Pelc, Paweł (1992): Położenie prawne Kościoła greckokatolickiego w Polsce w latach 1945-1989. w: Więź (7), s. 107-121.
• Pisuliński, Jan (red.) (2003): Akcja „Wisła”. we współpracy z Jan Pisuliński. Warszawa: IPN KŚZPNP (t. 12).
• Pisuliński, Jan (2017): Akcja specjalna „Wisła”. Rzeszów: Libra PL.
• Pudło, Kazimierz (1987): Łemkowie : proces wrastania w środowisko Dolnego Śląska 1947-1985. Wrocław: PTL.
• Siedziako, Michał, Stanuch, Zbigniew i Wejman, Grzegorz (red.) (2016): Dzieje Kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodnim 1945-1956. we współpracy z Michał Siedziako, Zbigniew Stanuch i Grzegorz Wejman. Szczecin: Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział.
• Siedziako, Michał, Stanuch, Zbigniew i Wejman, Grzegorz (red.) (2017): Dzieje Kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodni : praca zbiorowa. T. 2, 1956- 1972. we współpracy z Michał Siedziako, Zbigniew Stanuch i Grzego-rz Wej man. Szczecin: Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział (Centralny Projekt Badawczy IPN Władze Wobec Kościołów i Związków Wyznaniowych w Polsce 1944-1989).
• Wojciechowska, Aleksandra (1964): Obrzędowość rodzinna, w: Stare i nowe w kulturze wsi koszalińskiej, red.Józef Burszta. we współpracy z Jó-zef Bursz ta. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, s. 170-207.

Identifiers

Biblioteka Nauki

1927601