Munus docendi biskupa diecezjalnego w prawodawstwie posoborowym

• Authors: Kacper Krauz

Title variants

EN

Munus docendi of the diocesan bishop in post-conciliar legislation

Abstracts

PL

Artykuł ma na celu ukazanie munus docendi, czyli zadania nauczania biskupa diecezjalnego, który pełni ważną rolę biskupów diecezjalnych w Kościele. Wraz z konsekracją zostaje nałożony na biskupów obowiązek wypełniania zadania nauczania, uświęcania i rządzenia. Biskup diecezjalny zadanie nauczania powinien wykonywać osobiście, a także koordynować jego realizację przez swoich współpracowników, którzy wspierają go w głoszeniu Słowa Bożego. W artykule została zwrócona uwaga na przedmiot i styl przepowiadania oraz sposoby przekazywania Słowa Bożego. Biskup diecezjalny poza osobistym głoszeniem ma również troszczyć się o innych głosicieli doktryny Kościoła. Ukazane zostały kompetencje oraz relacje biskupa diecezjalnego w stosunku do duchowieństwa, wiernych świeckich, nauczania katechetycznego, szkół, uniwersytetów katolickich, uniwersytetów i fakultetów kościelnych, środków społecznego przekazu oraz teologów. Biskupi są autentycznymi nauczycielami i, co warto podkreślić, pozostają tylko narzędziem w ręku Boga, powołanym do nauczania Słowa Bożego. Głoszone Słowo Boże musi być dostosowane do aktualnych problemów ludzi, środowiska i kultury. Słowo Boże biskup musi również wprowadzać w swoje życie, gdyż przez jego świadectwo głoszona Ewangelia zyskuje na wartości. Przedmiotem przepowiadania biskupa diecezjalnego ma być cały depozyt wiary. Biskup diecezjalny ma przekazywać Ewangelię wszystkim wiernym zarówno wierzącym jak i niewierzącym oraz tym, którzy odeszli od praktyki i wiary religijnej.

EN

The article aims to present the munus docendi, i.e. the task of teaching the diocesan bishop who plays an important role in the Church. With consecration, the bishops are charged with the task of teaching, sanctifying and governing. The diocesan bishop should carry out the task of teaching personally, and coordinate its implementation through his co-workers who support him in proclaiming the Word of God. The article focuses on the subject and style of preaching and the ways of communicating God’s Word. The diocesan bishop, in addition to his personal preaching, is also to care for other proclaimers of the Church’s doctrine. The competences and relations of the diocesan bishop towards the clergy, lay faithful, catechetical teaching, schools, Catholic universities, church universities and faculties, the media of social communication and theologians were presented. Bishops are authentic teachers and, what is worth emphasizing, they remain only an instrument in God’s hand called to teach the Word of God. The preached Word of God must be adapted to the current problems of people, the environment and culture. The bishop must also implement the word of God in his life, because through his testimony the preached Gospel gains value. The entire deposit of faith is to be the subject of the proclamation of the diocesan bishop. The diocesan bishop is to communicate the Gospel to all the faithful, both believers and non-believers, and to those who have departed from religious practice and faith.

Keywords

PL

zadanie nauczania; Słowo Boże; biskup diecezjalny; msza święta; homilia; prezbiterzy; kościół partykularny

EN

teaching task; word of God; diocesan bishop; particular church; holy mass; homily; presbyters

• Publisher: Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
• Journal: Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
• Year: 2020
• Issue: 27
• Pages: 135-150

Dates

published

2020

Contributors

author

Kacper Krauz

References

• Benedicti PP. XVI, Adhortatio Apostolica Postsynodalis Sacramentum Caritatis (22.02.2007), AAS 99 (2007), pp. 105-180; Benedykt XVI, Posynodalna Adhortacja Apostolska Sacramentum Caritatis, Libreria Editrice Vaticana 2007.
• Benedicti PP. XVI, Adhortatio Apostolica Postsynodalis Verbum Domini (30.09.2010), AAS 102 (2010), pp. 681-787; Benedykt XVI, Posynodalna Adhortacja Apostolska Verbum Domini, Libreria Editrice Vaticana 2010.
• Concilium Oecumenicum Vaticanum II, Constitutio de sacra liturgia Sacrosanctum Concilium (03.12.1963), AAS 56 (1964), pp. 97-134; Sobór Watykański II, Konstytucja o liturgii świętej Sacrosanctum Concilium, w: Sobór Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Poznań 2008, s. 44-110.
• Concilium Oecumenicum Vaticanum II, Constitutio dogmatica de Ecclesia Lumen Gentium (21.11.1964), AAS 57 (1965), pp. 5-75; Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen Gentium, w: Sobór Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Poznań 2002, s. 104-166.
• Concilium Oecumenicum Vaticanum II, Decretum de apostolatu laicorum Apostolcam Actuositatem (18.11.1965), AAS 58 (1966), pp. 757-787; Sobór Watykański II, Dekret o apostolstwie świeckim Apostolicam actuositatem, w: Sobór Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Poznań 2002, s. 286-300.
• Concilium Oecumenicum Vaticanum II, Decretum de pastorali episcoporum munere in Ecclesia Christus Dominus (28.10.1965), AAS 58 (1966), pp. 673-696; Sobór Watykański II, Dekret o pasterskich zadaniach biskupów w Kościele Christus Dominus, w: Sobór Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Poznań 2002, s. 236-258.
• Concilium Oecumenicum Vaticanum II, Decretum de prebyterorum ministerio et Vita Presbyterorum Ordinis (07.12.1965), AAS 58 (1966), pp. 991-1024; Sobór Watykański II, Dekret o posłudze i życiu prezbiterów Presbyterorum Ordinis, w: Sobór Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Poznań 2002, s. 478-508.
• Congregatio pro Episcopis, Direttorio Apostolorum successores per il minister pastorale dei vescovi (22.02.2004), Libreria Editrice Vaticana 2004; Kongregacja ds. Biskupów, Dyrektorium Apostolorum successores o pasterskiej posłudze biskupów, w: Ustrój hierarchiczny Kościoła. Wybór źródeł, red. W. Kacprzyk, M. Sitarz, Lublin 2006, s. 517-711.
• Ioannes Paulus PP. II, Adhortatio apostolica pos-synodalis Pastores Gregis de episcopo minstro Evangelii Iesu Christi pro mundi spe (16.10.2003), AAS 94 (2004), pp. 305-338; Jan Paweł II, Posynodalna adhortacja apostolska Pastores gregis o biskupiej posłudze Ewangelii Jezusa Chrystusa dla nadziei świata, w: Ustrój hierarchiczny Kościoła. Wybór źródeł, red. W. Kacprzyk, M. Sitarz, Lublin 2006, s. 310-400.
• Ioannes Paulus PP. II, Litterae Encyclicae de perenni vi mandati missionalis (07.12.1990), AAS 83 (1991), pp. 249-340; Jan Paweł II, Encyklika Redemptoris mission o stałej aktualności posłania misyjnego, Libreria Editrice Vaticana.
• Iuris Canonici auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus, AAS 75 (1983) II, pp. 1-371; Kodeks Prawa Kanonicznego, przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu, Poznań 1984.
• Broński W., Homilia, w: Leksykon teologii pastoralnej, red. R. Kamiński, W. Przygoda, M. Fiałkowski, Lublin 2006.
• Duchniewski J., Listy pasterskie, w: Encyklopedia Katolicka, t. X, Lublin 2004, kol. 1161-1162.
• Dyduch J., Troska biskupa diecezjalnego o nauczanie i wychowanie w szkołach, w: Biskup pasterz diecezji: materiały z sympozjum Biskup diecezjalny, a duszpasterstwo i apostolstwo wiernych zorganizowane przez Instytut Prawa Kanonicznego Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie 26 marca 2003 r. z okazji XX-lecia promulgowania Kodeksu Prawa Kanonicznego, red. P. Majer, Kraków 2003.
• Górecki E., Pozycja biskupa w Kościele partykularnym, w: Kościół partykularny w Kodeksie Jana Pawła II, red. J. Krukowski, M. Sitarz, Lublin 2004.
• Grocholewski Z., Munus docendi biskupa, „Prawo - Adminstracja - Kościół”, nr 1 (5) 2001.
• Hemperek P., Nauczycielskie zadanie Kościoła; Uświęcające zadanie Kościoła, w: Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r., t. 3, Lublin 1986.
• Krukowski J., Biskupi, w: Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. II/1, Księga II. Lud Boży. Część I. Wierni chrześcijanie. Część II. Ustrój hierarchiczny Kościoła, red. J. Krukowski, Poznań 2005.
• Krukowski J., Prawo administracyjne w Kościele, Warszawa 2011.
• Krzywda J., Kompetencje biskupów diecezjalnych w realizacji zadania nauczycielskiego Kościoła, w: Zadanie nauczycielskie Kościoła wobec wyzwań XXI wieku, red. J. Krukowski, S. Fundowicz, M. Sitarz, Radom 2010.
• Pawluk T., Prawo kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II, t. II, Lud Boży jego nauczanie i uświęcanie, Olsztyn 2002.
• Sitarz M., Kompetencje organów kolegialnych w Kościele partykularnym w sprawowaniu władzy wykonawczej według Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 roku, Lublin 2008.
• Tejero E., Przepowiadanie Słowa Bożego, w: Codex Iuris Canonici. Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz. Powszechne i partykularne ustawodawstwo Kościoła katolickiego. Podstawowe akty polskiego prawa wyznaniowego, edycja polska na podstawie wydania hiszpańskiego, red. P. Majer, Kraków 2011.
• Wójcik W., Biskup, w: Encyklopedia Katolicka, t. II. Lublin 1976, kol. 587-591.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2042885