Nauczyciel administracyjnie ukierunkowany – obszary podporządkowania i lęku

• Authors: Małgorzata Zalewska-Bujak

Title variants

EN

The Administratively Targeted Teacher – Spaces of Subordination and Fear

Abstracts

EN

According to educational theoreticians, what is introduced into education are some elements of sectionally constructed market economy. This aims at raising educational effectiveness with the application of procedures typical of the business sector. As a result of such undertakings, what appears in schools is the excessive focus on the implementation of top-down imposed guidelines and on the constantly changing legal regulations. Yielding to outer pressure and influence, many teachers apply the administrative direction in their work, which consists in paying a lot of attention to the absolute fulfilling of what is imposed and subjected to unceasing control. One of the meticulously fulfilled requirements is the care for learners’ high scores in external tests. This proves how important the standardization in the measurement of teaching and learning achievements (with simultaneous marginalization of such significant and undoubtedly demanded educational components as individualization, subjectivization, etc.) has become in teachers’ professional practice. A small section of the author’s extended analyses is presented in this study in the form of free interviews with teachers who describe what they experience in their daily professional routine.

PL

W opinii teoretyków edukacji na jej teren wprowadzane są elementy partykularnie konstruowanej gospodarki rynkowej. Dąży się do podnoszenia efektywności kształcenia przy wykorzystaniu zabiegów charakterystycznych dla sfery biznesu. W wyniku tego pojawia się w szkole nadmierna koncentracja na realizacji odgórnie narzuconych dyrektyw i ciągle zmieniających się przepisów. Wielu nauczycieli, ulegając wpływom i naciskom zewnętrznym, obiera administracyjne ukierunkowanie swej pracy, co objawia się przywiązywaniem dużej wagi do bezwzględnego realizowania tego, co nakazane i podlegające ciągłej kontroli. Jednym ze skrupulatnie realizowanych wymogów jest dbałość o to, by uczniowie osiągali wysokie wyniki w testach zewnętrznych. Przekonuje to, jak ważna stała się dla ich praktyki zawodowej standaryzacja pomiaru osiągnięć nauczania i uczenia się uczniów, przy równoczesnej marginalizacji istotnych i bezspornie pożądanych komponentów edukacyjnych, takich jak indywidualizacja, podmiotowość itd. Tekst prezentuje niewielki obszar prowadzonych przeze mnie analiz wywiadów swobodnych z nauczycielami opisującymi to, czego doświadczają w swej codzienności zawodowej.

Keywords

PL

nauczyciel; podporządkowanie; neoliberalizm w edukacji; egzaminy; testy

EN

teacher; subordination; neoliberalism in education; exams; tests

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
• Journal: Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja
• Year: 2016
• Volume: 19
• Issue: 1(73)
• Pages: 101-117

Dates

published

2016

Contributors

author

Małgorzata Zalewska-Bujak

• Uniwersytet Śląski, Katowice

References

• BOURDIEU P., 2008, Zmysł praktyczny, przeł. M. Falski, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• BOURDIEU P., 2009, Rozum praktyczny. O teorii działania, przeł. J. Stryjczyk, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• BOURDIEU P., PASSERON J.-C., 2006, Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania, przeł. E. Neyman, PWN, Warszawa.
• DE CERTEAU M., 2008, Wynaleźć codzienność. Sztuki działania, przeł. K. Thiel-Jańczuk, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• GIBBS G., 2011, Analiza danych jakościowych, przeł. M. Brzozowska-Brywczyńska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• KWIECIŃSKI Z., 2000, Zapętlenie kwestii edukacyjnej w sytuacji gwałtownej zmiany jej kontekstu, [w:] J. Brzeziński, Z. Kwieciński (red.), Psychologiczno-edukacyjne aspekty przesilenia systemowego, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
• MELOSIK Z., 2008, Edukacja merytokratyczna i społeczne konsekwencje sukcesu życiowego, Problemy Wczesnej Edukacji, nr 1 (7).
• MELOSIK Z., SZKUDLAREK T., 2009, Kultura, tożsamość i edukacja. Migotanie znaczeń, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
• MILES M., HUBERMAN A.M., 2000, Analiza danych jakościowych, przeł. S. Zabielski, Wydawnictwo Transhumana, Białystok.
• POTULICKA E., 2010, Pedagogiczne koszty reform skoncentrowane na standardach i testowaniu, [w:] E. Potulicka, J. Rutkowiak (red.), Neoliberalne uwikłania edukacji, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
• POTULICKA E., 2010, Teoretyczne podstawy neoliberalizmu a jego praktyki, [w:] E. Potulicka, J. Rutkowiak (red.), Neoliberalne uwikłania edukacji, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
• ROKEACH M.R., MCGOVNEY W.C., DENNY M.R., 1960, Dogmatic thinking versus rigid thinking, [in:] M. Rokeach (red.), The open and closed mind: Investigation into the nature of belief systems and personality systems, Basic Books, New York.
• STEMPLEWSKA-ŻAKOWICZ K., KREJTZ K., 2005, Wywiad psychologiczny. Wywiad jako postępowanie badawcze, Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Warszawa.
• SZKUDLAREK T., 2001, Ekonomia i etyka: przemieszczenia dyskursu edukacyjnego, Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, nr specjalny: Normatywizm – Etyczność – Zaangażowanie.
• SZYLING G., 2008, Strategia przejścia czy przetrwania, czyli dokąd zmierza ocenianie szkolne?, [w:] D. Klus-Stańska (red.), Dokąd zmierza polska szkoła? – pytania o ślepe uliczki, kierunki, konteksty, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa.
• ŚLIWERSKI B., 2003, Etyczne problemy przenikania modeli zarządzania jakością do polityki oświatowej, Annales. Etyka w życiu gospodarczym, nr 6.
• ŚLIWERSKI B., 2010, Myśleć jak pedagog, GWP, Sopot.
• ŚLIWERSKI B., Obudzić czy zmienić polską szkołę?, http://sliwerski-pedagog.blogspot.com, dostęp: 11.06.2015.
• TURNER J.H., STETS J.E., 2009, Socjologia emocji, przeł. M. Bucholc, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• ZAMORSKA B., 2008, Nauczyciele. (Re)konstrukcja bycia-w-świecie edukacji, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2142453