Miejsce i pamięć. W poszukiwaniu przesłanek badań biograficznych

• Authors: Agata Czajkowska

Title variants

EN

Place and Memory. In the Search for Premises of Biographical Research

Abstracts

EN

This paper presents an attempt of reflection on the categories of “place” and “memory” and their inherence in biographical research. The starting point of this discussion is the P. Connerton’s work entitled How Modernity Forgets (Connerton 2009) and the concept of “places of memory” by P. Nora (Nora 2009). Recognition of the above categories will be preceded by the look at the meaning of the place as the memory medium. Other terms that are essential for the understanding of this subject, such as memory space, spatial turn and place memory, will be referred to.

PL

Poniższe opracowanie przedstawia próbę namysłu nad kategoriami „miejsca” i „pamięci” oraz ich obecności w badaniach biograficznych. Punkt wyjścia niniejszych rozważań stanowi praca P. Connertona zatytułowana How Modernity Forgets (Connerton 2009) oraz koncepcja „miejsc pamięci” P. Nory (Nora 2009). Rozpoznanie powyższych kategorii poprzedzone zostanie wnikliwszym przyjrzeniem się znaczeniu samego miejsca jako nośnika pamięci. Przywołane zostaną także inne istotne dla zrozumienia tej tematyki terminy, takie jak miejsce pamięci, zwrot przestrzenny (spatial turn) oraz pamięć miejsca (place memory).

Keywords

PL

miejsce; nie-miejsce; pamięć biograficzna; nośniki pamięci; biografia

EN

place; non-place; biographical memory; memory medium; biography

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
• Journal: Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja
• Year: 2016
• Volume: 19
• Issue: 4(76)
• Pages: 23-44

Dates

published

2016

Contributors

author

Agata Czajkowska

• Uniwersytet Łódzki

• https://orcid.org/0000000219333329

References

• ASSMANN A., 2015, Wprowadzenie do kulturoznawstwa. Podstawowe terminy, problemy, pytania, Wydawnictwo Nauka i Innowacje, Poznań.
• ATKINSON W.W., 1995, Kształcenie pamięci: nauka o obserwacji, pamięci i wywoływaniu wspomnień, INTERLIBRO, Warszawa.
• AUGÈ M., 2010, Nie-miejsca. Wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• BARTHES R., 2008, Światło obrazu. Uwagi o fotografii, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa.
• BEDNAREK S., 2012, Mnemotoposy: słowo wstępne, Przegląd Kulturoznawczy – Wybór tekstów z roku 2012, część A, nr 1(11), Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• BRODSKI J., 2007, W półtora pokoju, [w:] J. Brodski, Mniej niż ktoś. Eseje, Wydawnictwo Znak, Kraków.
• BUCZYŃSKA-GAREWICZ H., 2006, Miejsca, strony, okolice. Przyczynek do fenomenologii przestrzeni, Universitas, Kraków.
• BRUNER J., 1990, Życie jako narracja, Kwartalnik Pedagogiczny, nr 4.
• CONNERTON P., 2009, How Modernity Forgets, Cambridge University Press, Cambridge.
• CONNERTON P., 2012, Jak społeczeństwa pamiętają, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• DIDI-HUBERMAN G., 2008, Obrazy mimo wszystko, Universitas, Kraków.
• FOUCAULT M., 2005, Inne przestrzenie, Teksty Drugie, nr 6.
• GOLKA M., 2009, Pamięć społeczna i jej implanty, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• JAŁOWIECKI B., 1988, Społeczne wytwarzanie przestrzeni, Książka i Wiedza, Warszawa.
• KAŹMIERSKA K., 2008, Biografia i pamięć. Na przykładzie pokoleniowego doświadczenia ocalonych z Zagłady, Instytut Wydawniczy Nomos, Kraków.
• KOCIATKIEWICZ J., KOSTERA M., 1997, Antropologia pustych przestrzeni, [w:] A. Zeidler-Janiszewska (red.), Pisanie miasta – czytanie miasta, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań.
• KRANZ T., 2009, Edukacja historyczna w miejscach pamięci. Zarys problematyki, Państwowe Muzeum na Majdanku, Lublin.
• KULA M., 2002, Nośniki pamięci historycznej, Wydawnictwo DiG, Warszawa.
• LACAN J., 1996, Funkcja i pole mówienia i mowy w psychoanalizie, Wydawnictwo KR, Warszawa.
• MALISZEWSKI K., 2008, Pedagogicznie mieszka człowiek, [w:] J. Kurek, K. Maliszewski (red.), Miasto i czas, Miejski Dom Kultury „Batory”, Chorzów.
• MANN T., 2008, Czarodziejska góra, Wydawnictwo Literackie MUZA SA, Warszawa.
• MENDEL M., 2006, Pedagogika miejsca i animacja na miejsce wrażliwa, [w:] M. Mendel (red.), Pedagogika miejsca, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP, Wrocław.
• NORA P., 1989, Between Memory and History. Les lieux de Mémoire, [in:] Representations, No. 26, Special Issue, Memory and Counter-Memory, University of California Press.
• NORA P., 2009, Między pamięcią i historią: Les lieux de Mémoire, Tytuł roboczy: „archiwum #2”, Muzeum Sztuki w Łodzi.
• SARYUSZ-WOLSKA M., 2011, Spotkania czasu z miejscem. Studia o pamięci i miastach, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• SCHLÖGEL K., 2009, W przestrzeni czas czytamy. O historii cywilizacji i geopolityce, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
• SZACKI J., 2000, Spotkania z utopią, Wydawnictwo Sic!, Warszawa.
• SZPOCIŃSKI A., 2003, Miejsca pamięci, Borussia, nr 29.
• SZPOCIŃSKI A., 2008, Miejsca pamięci (lieux de mémoire), Teksty Drugie, nr 4.
• TUAN Y., 1987, Przestrzeń i miejsce, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• WEIL S., 1961, Zakorzenienie i inne fragmenty. Wybór pism, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Biblioteka Więzi, t. II, Kraków.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2140700