Zamieszkiwanie i tożsamość. Dyspozytyw domu w urządzaniu jego mieszkańców

• Authors: Małgorzata Lewartowska-Zychowicz , Longina Strumska-Cylwik

Title variants

EN

Habitation and Identity. Home Dispositive in Governmentality Policy

Abstracts

EN

The issue of the text concerns the constitution of human identity in the context of space. The theoretical base of our disquisition is M. Eliade’s concept of inhabited space, and M. Heidegger’s concept of being-in-the-world. The former points to the social establishment of a framework for individual identity, while the latter refers to the effort of a man to create space thanks to his connections to the things at hand. In its context, the disruption of the direct relation with a man and a thing causes the risk of blocking the development of human identity. The contemporary culture has created practices of governing the private space of people’s homes, which is considered to be a part of the capitalist policy of governmentality.

PL

Problematyka tekstu dotyczy konstytuowania się ludzkiej tożsamości w kontekście przestrzeni. Teoretyczne punkty oparcia naszego wywodu stanowią M. Eliadego koncepcja przestrzeni zasiedlonej i M. Heideggera koncepcja bycia w świecie. Pierwsza z nich wskazuje na społeczne stanowienie ramy dla tożsamości indywidualnej, druga natomiast odsyła do wysiłku tworzenia przez człowieka przestrzeni dzięki jego związkom z rzeczami pod ręką. W jej kontekście zakłócenie bezpośredniości związku człowieka z rzeczą niesie ze sobą ryzyko zablokowania rozwoju jego tożsamości. Tymczasem współczesna kultura konsumpcyjna wykreowała praktyki zarządzania urządzaniem przez ludzi prywatnej przestrzeni ich domu, które uważamy za element kapitalistycznej polityki urządzania ludzi.

Keywords

PL

tożsamość; przestrzeń; dom; dyspozytyw; polityka urządzania

EN

identity; space; home; dispositive; governmentality policy

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
• Journal: Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja
• Year: 2018
• Volume: 21
• Issue: 4(84)
• Pages: 29-39

Dates

published

2018

Contributors

author

Małgorzata Lewartowska-Zychowicz

• Uniwersytet Gdański

author

Longina Strumska-Cylwik

• Uniwersytet Gdański

References

• BECK U., 2004, Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, przeł. S. Cieśla, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
• BECK U., GIDDENS A., LASH S., 2009, Modernizacja refleksyjna. Polityka, tradycja i estetyka w porządku społecznym nowoczesności, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• BOGUNIA-BOROWSKA M., ŚLEBODA M., 2003, Globalizacja i konsumpcja. Dwa dylematy współczesności, Wydawnictwo Universitas, Kraków.
• BROSZ M., 2016, Eksperci i fachowcy, czyli kto kontroluje, co dzieje się w mieszkaniu?, [w:] M. Jewdokimow, M. Łukasik (red.), Socjologia zamieszkiwania. Narracje, dyfuzje, interwencje, Wydawnictwo UKSW, Warszawa.
• BUCZYŃSKA-GAREWICZ H., 2005, Język przestrzeni u Heideggera, http://rcin.org.pl/Content/52407/WA248_68812_P-I-2524_buczyn-jezyk.pdf [dostęp: 13.05.2018].
• BURDZIK T., 2012, Przestrzeń jako składnik tożsamości w świecie globalizacji, Kultura – Historia – Globalizacja, nr 11.
• CAMBELL C., 2006, Kupuję, więc wiem, że jestem. Metafizyczne podstawy nowoczesnego konsumeryzmu, Kultura Popularna, nr 4 (18).
• CHUTORAŃSKI M., 2013, Pojęcie i konteksty wychowania w pracach Michela Foucaulta, Wydawnictwo Naukowe DSW, Wrocław.
• DZIUBAN A., 2013, Gry z tożsamością. Tatuowanie ciała w indywidualizującym się społeczeństwie polskim, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń.
• ELIADE M., 1993, Sacrum – mit – historia: wybór esejów, przeł. A. Tatarkiewicz, PIW, Warszawa.
• ELIADE M., 2008, Sacrum a profanum: o istocie sfery religijnej, przeł. B. Baran, Aletheia, Warszawa.
• FOUCAULT M., 2010, Bezpieczeństwo, terytorium, populacja. Wykłady w Collège de France 1977–1978, przeł. M. Herer, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• GIDDENS A., 2001, Nowoczesność i tożsamość: „ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, przeł. A. Szulżycka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• HEIDEGGER M., 2002, Odczyty i rozprawy, przeł. J. Mizera, Wydawnictwo Baran i Suszyński, Kraków.
• HEIDEGGER M., 2004, Bycie i czas, przeł. B. Baran, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• JEWDOKIMOW M., 2008, Meblościanka i jej użytkowanie w polskich mieszkaniach, [w:] Z. Opacki, D. Płaza-Opacka (red.), Dom – spotkanie przestrzeni prywatnej i publicznej na tle przemian cywilizacyjnych XIX i XX wieku. Zbiór studiów, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
• Zamieszkiwanie i tożsamość. Dyspozytyw domu w urządzaniu jego mieszkańców 39
• KALTENBERG-KWIATKOWSKA E., 1982, Społeczne problemy mieszkalnictwa i socjologia mieszkania, [w:] E. Kaltenberg-Kwiatkowska (red.), Mieszkanie. Analiza socjologiczna, PWE, Warszawa.
• MACH Z., 2008, Przedmowa, [w:] T. Paleczny, Socjologia tożsamości, Wydawnictwo KSW im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Kraków.
• NIKITOROWICZ J., 1995, Pogranicze. Tożsamość. Edukacja międzykulturowa, Trans Humana, Białystok 1995.
• OSTROWICKA H., 2015, Przemyśleć z Michelem Foucaultem edukacyjne dyskursy o młodzieży. Dyspozytyw i urządzanie, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków.
• RUTKOWIAK J., 2005, Czy istnieje edukacyjny program ekonomii korporacyjnej?, Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, nr 3 (31).
• RYBCZYŃSKI W., 1996, Dom. Krótka historia idei, Wydawnictwo Marabut & Oficyna Volumen, Gdańsk –Warszawa.
• SZCZEPSKA-PUSTKOWSKA M., 2010, Antropologia pokoju dziecięcego – zarys teoretyczny, [w:] M. Szczepska-Pustkowska, M. Lewartowska-Zychowicz, A. Kozyczkowska (red.), Przestrzenie teraźniejszości i ich społeczno-edukacyjne sensy, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• SZLENDAK K., 2011, Sacrum i profanum w przestrzeni mieszkalnej, Kultura – Media – Teologia, nr 6.
• TUAN Y.-F., 1987, Przestrzeń i czas, przeł. A. Morawińska, PIW, Warszawa.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2183524