W poszukiwaniu przeszłości: Trudne dzieje Wyspy Wielkanocnej (Rapa Nui) w dwóch współczesnych filmach dokumentalnych

• Authors: Zuzanna Jakubowska-Vorbrich

Title variants

EN

Searching for the Past: The difficult History of Easter Island (Rapa Nui) Depicted in Two Contemporary Documentaries

Abstracts

EN

The paper presents and analyses two contemporary documentaries about Easter Island (Rapa Nui): Buscando a „Isla de Pascua”, la película perdida [In Search for the Lost Film, Isla de Pascua] (2014) and Te Kuhane o te Tupuna / El Espíritu de los ancestros [The Spirit of the Ancestors] (2015). The first movie tells the story of the discovery and restoration of another documentary, realised in the 60., as well as of bringing it back to the Rapanui community. We can call it a nested film. The other documentary is about a travel to Europe, undertaken with a (fictitious) purpose of repatriating a Rapanui stone statue – moai – exhibited in the British Museum. It can be deemed a kind of a road movie, then. Both documentaries address historical, social and cultural issues, without omitting difficult moments from Rapa Nui’s past and present times.

PL

Artykuł przedstawia i analizuje dwa współczesne filmy dokumentalne dotyczące Wyspy Wielkanocnej (Rapa Nui): Buscando a Isla de Pascua, la película perdida [Poszukując zaginionego filmu Isla de Pascua] (2014) oraz Te Kuhane o te Tupuna / El Espíritu de los ancestros [Duch przodków] (2015). Pierwszy film opowiada historię odnalezienia i restauracji innego filmu dokumentalnego – z lat 60. – i przywrócenia go wyspiarskiej społeczności, jest to więc film o kompozycji szkatułkowej. Drugi dokument opowiada o podróży do Europy z zamiarem (fikcyjnym) odzyskania rapanujskiego posągu moai, będącego eksponatem w Muzeum Brytyjskim. Możemy go zatem nazwać filmem drogi. Oba dokumenty poruszają tematykę historyczną. społeczną i kulturalną, nie stroniąc od trudnych motywów z przeszłości i teraźniejszości Rapa Nui.

Keywords

PL

Chile; Wyspa Wielkanocna; Rapa Nui; posągi pai; film dokumentalny; etnologia

EN

Chile; Easter Island; Rapa Nui; documentary film; ethnology; moai statues

• Publisher: Uniwersytet Warszawski
• Journal: Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny
• Year: 2021
• Volume: 29
• Issue: 3-4 (113-114)
• Pages: 75-88

Dates

published

2021

Contributors

author

Zuzanna Jakubowska-Vorbrich

• Uniwersytet Warszawski

References

• AFP (2018). Alcalde de Isla de Pascua propone ayuda de museo británico en vez de recuperar moái. https://www.t13.cl/noticia/nacional/alcalde-isla-pascua-propone-ayuda-museo-britanico-vez-recuperar-moai
• ArchivoMontandon.cl (2019). Biografía. https://www.archivomontandon.cl/roberto-montandon
• Arthur de la Maza, J.(2018). Repatriación indígena en el Museo Rapa Nui. Colecciones Digitales, Subdirección de Investigación, Servicio Nacional del Patrimonio Cultural
• Astudillo Stöwhas, A. (2018). Rapa Nui, un camino a la autonomía. Rapa Nui
• Foerster, R. (2010). Voluntary Trip or Deportation? The Case of King Riroroko and Policies of Deportation on Easter Island (1897-1916). Rapa Nui Journal, 24(2), 36-46.
• Foerster, R., & Moreno Pakarati, C. (2016). More manava: 'o Anata ararua ko Porofe(M. A. P. S. Englert Ed.). Rapa Nui: Rapanui Press.
• Jakubowska-Vorbrich, Z. (2019). Isla de Pascua: Historia de cambios indeseados. In N. Bernex (Ed.), Espacios en movimiento. El pasado y futuro de las estructuras urbanas y rurales(pp. 629-641). Lima -Varsovia: Sociedad geográfica de Lima, Universitas Varsoviensis
• Jakubowska[-Vorbrich], Z. (2011). Wyspa Wielkanocna: egzystencja etni polinezyjskiej w ramach państwa chilijskiego. In M. K. Drgas, Jacek (Ed.), Społeczne problemy Ameryki Łacińskiej(pp. 112-132). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Jakubowska[-Vorbrich], Z. (2015). Aneksja Wyspy Wielkanocnej (Rapa Nui) przez Chile, 1888. Nautologia(152), 43-50
• Marshall, Alex (2018). British Museum Kept a Statue for 150 years. Now, Easter Island Wants It Back. https://www.nytimes.com/2018/08/16/arts/design/easter-island-british-mu-seum.html
• Maturana, Pablo (2018). Ministerio de Cultura inició restitución de colección a Rapa Nui. https://www.radioagricultura.cl/nacional/2018/12/06/ministerio-de-cultura-inicio-restitucion-de-coleccion-a-rapa-nui.html
• Posada Tamayo, Simón (2018). La increíble travesía del moai que Reino Unido “robó” de la Isla de Pascua y que el gobierno de Chile quiere de vuelta https://www.bbc.com/mundo/noticias-45139107
• Redacción Canal Patrimonio (2018). Un museo noruego devolverá a la Isla de Pascua la totalidad de su colección arqueológica. https://www.canalpatrimonio.com/museo-noruego-devolvera-la-isla-de-pascua-totalidad-de-coleccion-arqueologica/ [2018.11.24]
• Soto, Alejandro (2018). Museo Fonck de Viña del Mar amenaza con llevar disputa por moái con Rapa Nui a la justicia. https://www.biobiochile.cl/noticias/nacional/region-de-valparaiso/2018/12/03/museo-fonck-de-vina-del-mar-amenaza-con-llevar-disputa-por-moai-con-rapa-nui-a-la-justicia.shtml [2018.12.05]
• Van Tilburg, Jo Anne (2006). Remote Possibilities. Hoa Hakananai’a and HMS Topaze on Rapa Nui. Rysunki: Cristián Arévalo Pakarati. The British Museum: London.
• Van Tilburg, Jo Anne (2012 [2004). Hoa Hakananai’a. Seria „British Museum Object in Focus”. The Trustees of the British Museum: London.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2148067