Prawo natury w metodologii Akwinaty

• Authors: Andrzej Sylwestrzak

Title variants

EN

The Law of nature in Acquinas’s methodology

Abstracts

EN

The article aims at presentation of Acquinas’s methodology in the understanding of the law of nature as the source of law in the hierarchy of the sources of law. In contradistincion to Augustinian theory, Acquinas dynamized the law of nature by formulating the theory of „the law of variable content” which dynamized all the orders of written law. As a result, Acquinas arrived at the so called „Christian personalism” including the theory of „fair work and fairpayment”. The principles, rooted in the social problems of the 19th century were taken over by Leo XIII in Rerum Novarum and then by John Paul II in his encyclical Laborem excersens which sought the answers to the challenges of the 20th and 21st centuries. In general, papal encyclicas as well as Christian personalism indicate the vaildity of Acquinas’s methodology of natural law.

PL

Celem artykułu jest opracowanie metodologii Akwinaty w pojmowaniu prawa natury jako źródła prawa w hierarchii źródeł prawa. W odróżnieniu od augustiańskiej teorii, Akwinata zdynamizował prawo natury formułując teorię „prawa natury zmiennej treści” dynamizującej wszystkie porządki prawa pisanego. W rezultacie Akwinata dochodzi do tzw. personalizmu chrześcijańskiego a w tym do teorii „sprawiedliwej pracy i płacy”. Te założenia na tle problemów XIX w. przejął papież Leon XIII w encyklice Rerum novarum a następnie papież Jan Paweł II w encyklice Laborem exercens poszukując odpowiedzi na wyzwania XX i XXI w. W sumie encykliki papieskie czy współczesny personalizm chrześcijański, dowodzą aktualności Tomaszowej metodologii prawa natury.

Keywords

PL

Tomasz z Akwinu; prawo natury; prawo natury zmiennej treści; władza panującego; władza papieska; zasada harmoniczności; filozofia pracy i płacy

EN

Thomas Aquinas; Law of Nature; Law of changing essence; Government authority; Popes authority; Principle of harmony; Philosophy of works and payment

• Publisher: Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
• Journal: Studia Elbląskie
• Year: 2019
• Volume: 20
• Pages: 455-474

Dates

published

2019

Contributors

author

Andrzej Sylwestrzak

• Elbląska Uczelnia Humanistyczno-Ekonomiczna w Elblągu

References

• Franciszek, Encyklika Lumen fidei, wyd. pol., Częstochowa 2013.
• Franciszek, Encyklika Laudato si, wyd. pol., Kraków 2017.
• Jan Paweł II, Encyklika Centisimus annus, wyd. pol., Wrocław 2000.
• Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Ecclesia in Europa, wyd. pol., Wrocław 2003.
• Jan Paweł II, Encyklika Laborem exercens, wyd. pol., Wrocław 1995.
• Jan Paweł II, Encyklika Redemptor hominis, wyd. pol., Warszawa-Niepokalanów 1979.
• Jan Paweł II, Encyklika Solicitudo rei socialis, wyd. pol., Wrocław 1987.
• Jan z Salisbury, Policraticus, tłum. M. Kruk, Lublin 2008.
• Leon XIII, Encyklika Graves de communi, wyd. pol., Wrocław 2007.
• Leon XIII, Encyklika Rerum novarum, wyd. pol., Wrocław 1996.
• Leon XIII, Encyklika Quod Apostolici muneris, wyd. pol., Wrocław 2002.
• Św. Tomasz z Akwinu, Kwestia o duszy, tłum. Z. Wołek i W. Zega, Kraków 1996.
• Św. Tomasz, O królowaniu – królowi Cypru, tłum. M. Matyszkowicz, Kraków 2006.
• Św. Tomasz z Akwinu, Rozmyślania o szczęśliwości, Białystok 1994.
• Św. Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, t. 17: Roztropność, tłum. i opr. S. Bełch, Londyn 1969.
• Św. Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, t. 18: Sprawiedliwość, tłum. i opr. F.W. Bednarski, Londyn 1968.
• Św. Tomasz z Akwinu, Traktat o człowieku [fragmenty z Sumy teologicznej opracowane przez S. Swieżawskiego], Poznań 1965.
• Św. Tomasz z Akwinu, Wykład Listu do Rzymian, tłum. i opr. J. Salij, Poznań 1987.
• Chesterton G. K., Święty Tomasz z Akwinu, tłum. A. Chojecki, Warszawa 1995.
• Kenny A., Tomasz z Akwinu, Warszawa 1999.
• Kuksewicz Z., Awerroizm łaciński trzynastego wieku, Warszawa 1971.
• Kuksewicz Z., Zarys filozofii średniowiecznej, t. I, Warszawa 1986.
• Manteuffel T., Kultura Europy średniowiecznej, Warszawa 1974.
• Manteuffel T., Narodziny herezji, Warszawa 2002.
• Manteuffel T., Kultura Średniowiecza, Warszawa 1963.
• Ostrogski G., Dzieje Bizancjum, Warszawa 1968.
• Pipper J., Tomasz z Akwinu, Kraków 1966.
• Seidler G.L., Myśl polityczna średniowiecza, Kraków 1961.
• Souther R.W., Kształtowanie średniowiecza, Warszawa 1970.
• Strzeszewski Cz., Katolicka nauka społeczna, Warszawa 1985.
• Suchodolski B., Narodziny nowożytnej filozofii człowieka, Warszawa 1968.
• Swieżawski S., Święty Tomasz na nowo odczytany, Kraków 1983.
• Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. I, Warszawa 1970.
• Wohl Louis de, Światło nad Akwinem, tłum. M. Stebart, Poznań 1996.
• Weisheipl J.A., Tomasz z Akwinu. Życie, myśl i dzieło, Poznań 1985.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2148039