Strukturalne przemiany rodziny w Afryce Subsaharyjskiej w dobie nowoczesności

• Authors: Jacek Pawlik

Title variants

EN

Structural changes in the family in sub-Saharan Africa in the modern era

Abstracts

EN

Since colonial times in Africa there have been profound changes in the structure of the family. From the extended multi-generational family, which functioned not only as the basic social unit, but also as a coherent economic system, there is a transition to a nuclear family, two-generational, functioning in the system of modern economy. Despite the passage of more than a century, these changes are still ongoing, because it is not possible throughtop-down interference to introduce such a radical change at the social level. This type of family transformation has its own conditions. First of all, it is associated with the concept ofmarriage and family, which evolves under the influence of monotheistic religions. Further, it depends on the economic and social independence of the monogamous married couple fromthe origin group. Finally, the socio-economic context of the country must enable spouses to obtain material resources for the life of the family. The consequence of this transformation isthe weakening of the proverbial African solidarity and in a situation where the nuclear family is unable to provide a livelihood, it means the weakness of matrimonial bonds, and theformation of a one-parent family. The advantage of change is limiting the number of children, the opportunity to develop initiatives and creativity, as well as creating conditions favorablefor to marital fidelity.

PL

Od czasów kolonialnych w Afryce następowały gruntowne zmiany w strukturze rodziny. Z poszerzonej rodziny wielopokoleniowej, która funkcjonowała nie tylko jako podstawowa jednostka społeczna, ale również jako spójny system gospodarczy, następuje przejście do rodziny nuklearnej, dwupokoleniowej, funkcjonującej w systemie gospodarki nowoczesnej. Mimo upływu z górą wieku, przemiany te wciąż trwają, ponieważ nie jest możliwa odgórna ingerencja wprowadzająca tak radykalną zmianę na poziomie społecznym. Tego typu przemiana rodziny ma swoje uwarunkowania. Przede wszystkim wiąże się z pojmowaniem małżeństwa i rodziny, które ewoluuje pod wpływem religii monoteistycznych. Dalej, zależy ona od uniezależnienia ekonomicznego i społecznego monogamicznej pary małżeńskiej od grupy pochodzeniowej. W końcu, kontekst społeczno-gospodarczy kraju musi umożliwiać małżonkom zdobycie środków materialnych dla życia rodziny. Konsekwencją tej przemiany jest osłabienie przysłowiowej solidarności afrykańskiej, a w sytuacji, kiedy rodzina nuklearna nie jest w stanie się utrzymać, nietrwałość związków i tworzenie się rodzin jednorodzicielskich. Plusem przemiany jest ograniczenie liczby dzieci, możliwość rozwijania inicjatyw i kreatywności, a także utworzenie warunków sprzyjających wierności małżeńskiej.

Keywords

PL

rodzina poszerzona; poligamia; przyrost naturalny; rodzina nuklearna; jednorodzicielstwo; utrzymanie rodziny; Afryka

EN

extended family; polygamy; birth rate; nuclear family; single-parenthood; family support; Africa

• Publisher: Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
• Journal: Studia Elbląskie
• Year: 2019
• Volume: 20
• Pages: 301-312

Dates

published

2019

Contributors

author

Jacek Pawlik

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

• https://orcid.org/0000000321429976

References

• Beguy D., L’effet du travail féminin sur l’espacement des grossesses à Dakar et à Lomé, www.erudit.org/livre/aidelf/ 2006/001307.co.pdf (dostęp: 1. 06. 2014).
• Bigombe B., G. M. Khadiagala, Major Trends Affecting Families in Sub-Saharan Africa, https://www.researchgate.net/publication/39439143_Major_trends_affecting_families_in_Sub-Saharan_Africa/link/0fcfd50d47ce05ed22000000/download (dostęp: 16. 08. 2019).
• Code des personnes et de la famille, „Journal officiel de la République Togolaise” nr 25/4, 31 Janvier 1980.
• Dacher M., Cent ans au village. Chronique familiale gouin (Bourkina Faso), Paris 2005.
• Geschiere P., Witchcraft. The Dangers of Intimacy and the Struggle Over Trust, w: Trusting and its Tribulations. Interdisciplinary Engagements with Intimacy, Sociality and Trust, pod red. V. Broch-Due, M. Ystanes, New York 2016, s. 60 – 83.
• Kristoffersoon U., HIV/AIDS as a Human Security Issue. A Gender Perspective, http://www. un.org/womenwatch/daw/csw/hivaids/kristoffersson.htm (dostęp: 23. 04. 2013).
• Marguerat Y., Dynamique urbaine, jeunesse et histoire au Togo, Lomé 1999. N’Bouke A., L’influence des facteurs socioculturels sur la décision d’avorter une grossesse chez les femmes de Lomé (Togo), www.erudit.org/livre/aidelf/ 2008/001521.co.pdf (dostęp: 18. 07. 2017).
• Ndembou S., La solidarité africaine relève de la générosité, w: L’Afrique des idées reçues, pod red. Georges Courade, Paris 2006, s. 207 – 212.
• Nukunya G. K., Tradition and Change in Ghana. An Introduction to Sociology, Accra 2003.
• Pawlik J. J., Paroisses traditionnelles Konkomba, w: Espace et lieux sacrés, pod red. J. J. Pawlik, Bassar 1993, s. 37 – 46.
• Pawlik J. J., Tradycyjna rodzina afrykańska wobec dzieci, w: Dzieci żyjące na ulicy – nowe zjawisko miast afrykańskich, pod red. J. Różański OMI, Warszawa 2004, s. 9 – 26.
• Pawlik J. J., Kontrakt, ślub, wesele – praktyka małżeńska we współczesnym Togo, „Nurt SVD” 2006, t. 40/2 /114, s. 89 – 104.
• Pawlik J. J., Przywództwo lineażowe w Afryce – między imperatywem krwi a wymogiem tradycji, w: Przywództwo i przywódcy we współczesnej Afryce, pod red. A Żukowski, Olsztyn 2008, s. 53 – 69.
• Pawlik J. J., Zubożenie ludności miejskiej w Afryce Zachodniej, w: Problem bogactwa i biedy we współczesnej Afryce, pod red. A. Żukowski, Olsztyn 2011, s. 447 – 467.
• Preparing for the Future. A Vision of West Africa in the Year 2020.
• West Africa Long-Term Perspective Study, pod red. J.-M. Cour, S. Snrech, Paris 1998.
• Razafindrakoto M., F. Roubaud, Pauvreté et récession dans les métropoles africaines et malgaches. Eléments de diagnostic, http://www.dial.prd.fr/dial_publication/PDF/Doc_travail/2001 – 10.pdf (dostęp: 1. 09. 2010).
• Szynkiewicz S., Lineaż, w: Słownik etnologiczny. Terminy ogólne, pod red. Z. Staszczak, Warszawa  –  Poznań 1987, s. 210 – 211.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2148026