Idealny czy sprawiedliwy sędzia?

• Authors: Stefan Ewertowski

Abstracts

EN

Based on literature and the author’s own research, this article analyses what is expected of judges who carry out judicial functions in the Polish judicial system. It is a topical andsocially significant issue. To show the required personal qualities of a judge, this article presents issues that make it possible to take optimal judicial decisions. Such qualities include the knowledge of the law, experience and the wisdom of a judge. There is also the love of law and order, as well as judicial autonomy and independence. These conditions guarantee freedom of choice in the pursuit of justice. The author’s main conclusion is that legal regulations and institutional conditions of work are indispensable, but there is no substitute for personal qualities of a judge, that is their conscience and commitment to a fair trial to which every person has a right.

PL

W artykule, na podstawie wybranej literatury oraz własnych badań, autor analizuje oczekiwania pod adresem sędziów pełniącym funkcje orzecznicze w systemie polskiego sądownictwa. Temat aktualny i społecznie ważny. Aby ukazać warunki podmiotowe sędziego, w strukturze artykułu, przedstawia kolejno zagadnienia umożliwiające optymalne orzecznictwo sądowe, a więc konieczną znajomość prawa, doświadczenie i mądrość sędziego. Również umiłowanie prawa i praworządności, a także, niezależność i niezawisłość, jako warunki gwarantujące wolność decyzji w dochodzeniu sędziemu do możliwej sprawiedliwości. Podstawową konkluzją, do której dochodzi autor jest wskazanie, że nieodzowne są regulacje prawne, warunki instytucjonalne jego pracy, jednakże nic nie zastąpi podmiotowych walorów sędziego, w postaci jego sumienia oraz dążenia do przeprowadzenia uczciwego procesu, do którego ma prawo każdy człowiek.

Keywords

PL

sędzia; sąd; etos sędziego; sprawiedliwość; niezawisłość; niezależność; prawo

EN

judge; court; ethos of judges; justice; judicial independence; judicial autonomy; law

• Publisher: Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
• Journal: Studia Elbląskie
• Year: 2020
• Volume: 21
• Pages: 417-439

Dates

published

2020

Contributors

author

Stefan Ewertowski

• Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej

• https://orcid.org/0000000311384348

References

• Agamben G., Piłat i Jezus, Czy Piłat był sędzią niezależnym i niezawisłym, czy sądził zgodnie z prawem rzymskim i czy wydał wyrok?, przeł. M. Surma-Gawłowska, A. Zawadzki, Kraków 2017.
• Banaszak B., Bernaczyk M., Aktywizm sędziowski we współczesnym państwie demokratycznym, Warszawa 2012.
• Bodio J., „Nieskazitelność charakteru” jako kwalifikacja zawodowa sędziego (wpływająca na jego wizerunek), „Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury”, Zeszyt 4(10) 2013, s. 5–16.
• Bodnar A., O niezależności sądownictwa w świetle orzecznictw Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, Smardzewice 5 października 2018.
• Corbon J., Grelot P., Sąd, w: Słownik teologii biblijnej, red. X. Leon-Dufour, przekł. K. Romaniuk, Poznań –Warszawa 1973, s. 860–866.
• Demendecki T., Wniosek o wyłączenie sędziego w sprawach cywilnych. Rozważania na tle aktualnej praktyki stosowania prawa, „Barometr Regionalny” t. 16, nr 5, 2018.
• Derlatka J., Wyłączenie sędziego w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2015.
• Descamps A., Sprawiedliwość, w: Słownik teologii biblijnej, red. X. Leon-Dufour, przekł. K. Romaniuk, Poznań –Warszawa 1973, s. 897–906.
• Devitt E. J., Dziesięć przykazań sędziego, „Kalendarz wydarzeń” – Krajowa Rada Sądownictwa, 1/2010, s. 13–15.
• Dziadosz D., Sędziów Księga, w: Nowy słownik teologii biblijnej, red. H. Witczyk, Lublin – Kielce 2017, s. 814–817.
• Forycki R., Miłosierdzie nakazem sprawiedliwości, „Communio” 1-2(1981), s. 77 – 86.
• Górna I., O ograniczeniach holistycznego ujmowania etyk zawodów prawniczych, „Akta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica” 77(2017), s. 37–48.
• Gurgul J., Prawniczy etos – jego przejawy i rola w praktyce procesowej, „Prokuratura i Prawo” nr 1, 2012, s. 57–60.
• Kaczmarek P., Tożsamość prawnika, jako wykonawcy roli zawodowej, Warszawa 2014.
• Kantor R., Zasada sprawiedliwości w posłudze sędziego kościelnego, „Studia Socialia Cracoviensia” 4(2012) nr 2(7), s. 63–72.
• Kuczma P., O aktywizmie sędziowskim, „Zeszyty Naukowe uczelni Jana Wyżykowskiego. Studia z nauk społecznych” 9(2016), s. 187–190.
• Łazarska A., Czy pensum sędziowskie narusza niezawisłość sędziowską? „Krajowa Rada Sądownictwa”, nr 4, 2016, s. 43 – 48.
• Łazarska A., Sędziowska specjalizacja coraz bardziej potrzebna, „Przegląd Sądowy” nr 2, 2015. s. 64.
• Pańpuch Z., Cnoty i wady, w: Powszechna encyklopedia filozofii, t. 2, red. A. Maryniarczyk, Lublin 2001, t. 2, s. 216–231.
• Pietrzak M., Demokratyczne świeckie państwo prawne, Warszawa 1999.
• Reiwer R., Wyłączenie sędziego w procesie cywilnym, Warszawa 2016.
• Safian M., Wyzwania dla Państwa Prawa, Warszawa 2007, s. 208.
• Safian M., Wyzwania dla państwa prawa: frustracje, oczekiwania, rzeczywistość w: „Zarządzanie Publiczne” 2010, nr 12(2), s. 5 – 29.
• Skarga B., Totalité et infini. Essai sur L`Extériorité, w: Przewodnik po literaturze filozoficznej XX wieku, red. taż, t. 1, Warszawa 1994, s. 257–266.
• Skuczyński P., Aktywizm sędziowski, a etyka sędziowska w Polsce. Uwagi w stulecie niepodległości, Wolter Kluwer, Warszawa 2019.
• Skuczyński P., Sykuna S., Leksykon etyki prawniczej. 100 podstawowych pojęć: Aktywizm i pasywizm sędziowski, Warszawa 2013.
• Sobański R., Uwagi o etyce zawodów prawniczych, „Palestra” 7-8(2003), s. 45–56.
• Stawecki, T. J., Niezależność zawodów prawniczych i rządy prawa w społeczeństwie postkomunistycznym, w: Niezależność sądownictwa i zawodów prawniczych jako fundamenty państwa prawa, red. T. Wardyński, M. Niziołek, Warszawa 2009, s. 51–67.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2147433