Życie społeczno-religijne Olsztynka w latach 1945–1950

• Authors: Jakub Makowski

Title variants

EN

Social and religious life in Olsztynek in the years 1945–1950

Abstracts

EN

In the article, the author explains the course of events after incorporating Olsztynek into the Polish People’s Republic after the Second World War. Makowski’s main areas of focus are the changes observed in religious and social spheres as well as the implementation of a new, communist government in lands previously inhabited by Germans. The author’s sources are the National Archive in Olsztyn, the Warmia Archdiocese Archive along with chronicles, witness accounts, and studies in both Polish and German. Makowski points out the changes that took place in Olsztynek after the Second World War. The article providesa clear and deep analysis of this short yet critical event in the history of Olsztynek.

PL

Artykuł opowiada o wydarzeniach, do których doszło po włączeniu Olsztynka do Polski Ludowej po zakończeniu II wojny światowej. Tekst skupia się przede wszystkim na opisie przemian społeczno-religijnych, które były efektem całkowitej zmiany struktury ludności oraz wprowadzenia władz komunistycznych na poniemieckich terenach. Podstawę źródłową stanowią materiały znajdujące się w Archiwum Państwowym w Olsztynie oraz Archiwum Archidiecezji Warmińskiej, kroniki, relacje świadków oraz opracowania polsko- i niemieckojęzyczne. Tekst dowodzi, jak powojenne realia nieodwracalnie zmieniły charakter miasta. Stanowi wnikliwe usystematyzowanie informacji o tym krótkim, lecz przełomowym okresie w dziejach Olsztynka.

Keywords

PL

Olsztynek (Hohenstein); Armia Czerwona; Prusy Wschodnie; Polska Rzeczpospolita Ludowa; przesiedlenia ludności; repatrianci; Mazurzy; Kościół katolicki; Kościół ewangelicki

EN

Olsztynek; Hohenstein; Red Army; East Prussia; Polish Peoples Republic; resettlement; repatriation; Masurians; Catholic Church; Evangelical Church

• Publisher: Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
• Journal: Studia Elbląskie
• Year: 2020
• Volume: 21
• Pages: 179-195

Dates

published

2020

Contributors

author

Jakub Makowski

References

• Archiwum Archidiecezji Warmińskiej w Olsztynie, Parafia Katolicka w Olsztynku.
• Archiwum Państwowe w Olsztynie, Inspektorat Szkolny w Ostródzie.
• Archiwum Państwowe w Olsztynie, Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Olsztynku.
• Archiwum Państwowe w Olsztynie, Urząd Pełnomocnika Rządu RP na Okręg Mazurski.
• Archiwum Państwowe w Olsztynie, Zarząd Miejski w Olsztynku.
• Kronika parafii katolickiej w Olsztynku ks. Józefa Sikory, 1966.
• Baryła T., Warmiacy i Mazurzy w PRL. Wybór dokumentów. Rok 1945, Olsztyn 1994.
• Brenda W., Olsztyńskie środowisko historyczne w badaniach najnowszych dziejów Warmii i Mazur (1945 – 1989/1990). Spojrzenie na ostatnie dwudziestolecie, KMW, 2009, nr 4 s. 491–515.
• Hartmann E., Geschichte der Stadt Hohenstein In Ostpreussen, Würzburg 1959.
• Hodyra L., Kronika Miasta Olsztynka, Olsztynek 1967.
• Kopiczko A., Duchowieństwo katolickie diecezji warmińskiej w latach 1821 – 1945, Część 2. Słownik, Olsztyn 2003.
• Kozak J., Wspomnienia z lat 1947 – 1953, Chrzanów 2012.
• Kuźniewski B., Feliks Klikowicz (1887 – 1980), „ALBO. Aktualności Lokalne Biuletyn Olsztynecki” 2007, nr 8, s. 4–5.
• Kuźniewski B., Historia Gminnej Spółdzielni w Olsztynku, „ALBO. Aktualności Lokalne Biuletyn Olsztynecki” 2019, nr 3, s. 8–9.
• Kuźniewski B., Olsztynek, Olsztynek 2007.
• Kuźniewski B., Olsztynek 70 lat temu, „ALBO. Aktualności Lokalne Biuletyn Olsztynecki” 2017, nr 2, s. 6–7.
• Kuźniewski B., Państwowy Dom Młodzieżowy, „ALBO. Aktualności Lokalne Biuletyn Olsztynecki” 2014, nr 6, s. 12–13.
• Kuźniewski B, Rok 1945 – początek końca, „ALBO. Aktualności Lokalne Biuletyn Olsztynecki” 2005, nr 1.
• Kuźniewski B., Sowieci w Olsztynku, „ALBO. Aktualności Lokalne Biuletyn Olsztynecki” 2005, nr 2.
• Kuźniewski B., Suchowiecki A., Obóz Jeniecki. Stalag IB Hohenstein, Olsztynek 2013.
• Kuźniewski B., Szkoła Krawiecka, „ALBO. Aktualności Lokalne Biuletyn Olsztynecki” 2016, nr 3, s. 6–7.
• Lewandowska I., Trudne dziedzictwo ziemi. Warmia i Mazury 1945 – 1989, Olsztyn 2012.
• Mierzwa W., Zrozumieć Mazury, Dąbrówno 2019.
• Noszczak B., Polityka państwa wobec Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce w okresie internowania prymasa Stefana Wyszyńskiego 1953 – 1956, Warszawa 2008.
• Wojnowski E., Warmia i Mazury w latach 1945 – 1947. Życie polityczne, Olsztyn 1970.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2147305