„Serce” a wiara człowieka. Funkcje religijno-moralne człowieka przypisywane ludzkiemu sercu w „Księdze Psalmów”

• Authors: Artur Woźniak

Title variants

EN

The „Heart” and the faith of man. Human religious and moral functions ascribed to the human heart in the „Book of Psalms”

Abstracts

EN

The submitted article is an attempt to describe the way in which the authors of the Psalms perceived the functioning of the religious-moral sphere of the human lēb, lēbāb (Hebrew:'heart') in relations with God, in which it is revealed as the setting of both triumphs and disasters of human freedom. The study presents three images: 1° the nature of the links betweenthe divine-human relationship and the 'heart'; 2° the attitude of man aware of the links of his being with the Most High and the Unknowable, who nevertheless makes himself known tothe hearts of those who faithfully serve him; 3° the sad fate of those who turn away from God with a decision made in the 'heart'.

PL

Przedłożony artykuł jest próbą opisu sposobu, w jaki autorzy psalmów postrzegali funkcjonowanie sfery religijno-moralnej ludzkiego lēb, lēbāb (hebr. serce) w relacjach z Bogiem, w których objawia się ono jako sceneria zarówno tryumfów jak i klęsk ludzkiej wolności. W opracowaniu ukazane zostały trzy obrazy: 1° natura powiązań Bosko ludzkich relacji z ‘sercem’; 2° postawa człowieka świadomego powiązań swego bytu z Najwyższym i Nieodgadnionym, dającym się jednak poznać sercom tych, którzy wiernie mu służą; 3° smutny los tych, którzy odwrócili się od Boga postanowieniem przedsięwziętym w ‘sercu’.

Keywords

PL

serce; moralność; psalmy; relacje Bóg-człowiek

EN

heart; morality; Psalms; God-Human Relationship

• Publisher: Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
• Journal: Studia Elbląskie
• Year: 2021
• Volume: 22
• Pages: 477-498

Dates

published

2021

Contributors

author

Artur Woźniak

• Arcidiocesi di Genova, Italia

• https://orcid.org/0000000288320943

References

• Biblia Hebraica Stuttgartensia (= BHSt), red. K. Elliger, W. Rudolph, Stuttgart 1990.
• Biblia Sacra iuxta vulgatam versionem (= Vg), wyd. R. Weber, Stuttgart 1983.
• Pismo święte Starego i Nowego Testamentu. Biblia Poznańska (= BP), red. M. Peter, M. Wolniewicz, t. II, Poznań 3 1992.
• Pismo święte Starego i Nowego Testamentu. Biblia Tysiąclecia (= BT), wyd. 5: na nowo opr. i popr., Poznań 2014.
• Septuaginta (= LXX), wyd. A. Rahlfs, vol. II, Stuttgart 1979.
• Baumgärtel F., Behm J., kardia, w: Theologisches Wörterbuch zum Neuen Testament (= TWNT), t. III, red. G. Kittel, G. Friedrich, Stuttgart 1933 – 1979, s. 614.
• Borowski W., Psalmy. Komentarz biblijno-ascetyczny, Kraków 1983.
• Bracchi R., Il guardo del cuore. Il cuore, luogo del transito dal corpo allo spirito, w: Cultura e lingue classiche, t. 5: Cultura e promozione umana. La cura del corpo e dello spirito nell’antichità classica e nei primi secoli cristiani. Un magistero ancora attuale?, red. E. dal Covolo, I. Gianetto, Troina 1998, s. 431–460.
• Castellino G. R., Le lamentazioni individuali e gli inni in Babilonia e in Israele. Raffronto riguardo alla forma e al contenuto, Torino 1941.
• Darmesteter J., Notes sur l’Avesta. Çrad-dhâ, credo; zaraz-dâ, „Mémoires de la Société de Linguistique” 3, Paris 1878.
• Fabry H.–J., lēb, lēbāb, w: Theologisches Wörterbuch zum Alten Testament (= TWAT), t. IV, red. G. J. Botterweck, H. Ringgren, H. J. Fabry, Stuttgart, Berlin, Köln, Meinz 1982, s. 413 – 451.
• Forstner D., Serce, w: Świat symboliki chrześcijańskiej, Warszawa 1990, s. 358 – 361.
• Kiejza A., Serce, w: Nowy Słownik Teologii Biblijnej, red. H. Witczyk, Lublin – Kielce 2017, s. 812 – 814.
• Klawek A., Nowe „Miserere”, RBL 3–6(1954), s. 61–68.
• Klawek A., Spokój duszy pokornej, RBL 6(1946), s. 379–381.
• Kopaliński W., Serce, w: Słownik Symboli, Warszawa 1991, s. 371 – 373.
• Krąpiec M. A., Ja-człowiek, Lublin 1991.
• Lindemann H., Florilegii Hebraici Lexicon, quo illius vocabula latine et germanice versa continentur, Friburgi Brisgoviae MCMXIV.
• Lurker M., Serce, w: Słownik obrazów i symboli biblijnych, red. tenże, Poznań 1989, s. 209 – 211.
• Łach St., Księga Psalmów. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, ekskursy, Poznań 1990.
• Miller G., Serce, w: Praktyczny słownik biblijny, red. A. Grabner-Haider, Warszawa 1995, s. 1195 – 1196.
• Ochowicz J., Wiedza tajemna w Egipcie, Warszawa 1984.
• Oesterreicher-Mollwo M., Serce, w: Leksykon Symboli, Warszawa 1992, s. 141.
• Olejnik S., Teologia moralna, t. III: Wartościowanie moralne – prawo, sumienie, dobro, zło, Warszawa 1988.
• Wehrke J., Kampling R., Herz, w: Neues Bibel-Lexikon (= NBL), wyd. M. Görg, B. Lang, Lief. VII, Zürich 1992, s. 137 – 138.
• Rahner K., Missione e Grazia, Roma 1964.
• Rahner K., Vorgrimler H., Serce, w: Mały słownik teologiczny, Warszawa 1996, s. 494.
• Ravasi G., Psalmy, cz. 1: Psalmy 1 – 19 (wybór), przekł. P. Mikulska, Kraków 2007.
• Ravasi G., Psalmy, cz. 2: Psalmy 22 – 68 (wybór), przekł. K. Skopa, Kraków 2007.
• Schreiner J., Teologia Starego Testamentu, tłum. B.W. Matysiak, Warszawa 1999.
• Stolz F., lēb Herz, w: Theologisches Handwörterbuch zum Alten Testament (= THAT), t. 1, wyd. E. Jenni, C. Westermann, München 1971 – 1976, s. 744–745.
• Synowiec J. St., Wprowadzenie do Księgi Psalmów, Kraków 1996.
• Tronina A., Teologia Psalmów. Wprowadzenie do lektury Psałterza, Lublin 1996.
• Vanhoye A., De Fraine J., Serce, w: Słownik teologii biblijnej, red. X. Léon-Dufour, Poznań 1990, s. 871 – 874.
• Hildebrand von D., Serce. Rozważania o uczuciowości ludzkiej i uczuciowości Boga-Człowieka, Poznań 1985.
• Witczyk H., Psalmy – dialog z Bogiem, Katowice 1995.
• Woźniak A., Serce w Psalmach, SE 1(1999), s. 165–180.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2146992