Marie-Dominique’a Chenu koncepcja teologii „konkretnej i historycznej”

• Authors: Paweł Rabczyński

Title variants

EN

Marie-Dominique Chenu’s concept of ‟concrete and historical” theology

Abstracts

EN

The French dominican, medievalist and theologian Marie-Dominique Chenu’s (1895 – 1990) research work is among the most important in 20th century theology. His concept of “concrete and historical” theology is a response to the call for the renewal ofthe Church postulated by the Second Vatican Council. Chenu considers theology to be 'sui generis', in its essence providing the understanding of faith. He emphasises its historicity, justified by the Incarnation of the Son of God, owing to which history became the conveyor of God’s intentions and is continuously accompanied by Him. He perceives the apparent coextensiveness and coincidence of universal history and the history of salvation (historia profana and historia sacra). “Concrete and historical” theology is exemplified by Chenu’s reflexion on the significant events throughout the course of history – the signs of time. Theseare historical events marked with positive traits from the various areas of human life which when interpreted from the perspective of faith constitute the expression of God’s redemptive presence and His will.

PL

Dorobek naukowy Marie-Dominique’a Chenu (1895 – 1990), francuskiego dominikanina, mediewisty i teologa, należy do jednych z najważniejszych w historii teologii XX wieku. Jego koncepcja teologii „konkretnej i historycznej” wychodzi naprzeciw postulatowi odnowy Kościoła, wysuniętemu przez II Sobór Watykański. Chenu uważa teologię za naukę sui generis, będącą w swej istocie zrozumieniem wiary, wiarą in statu scientiae. Podkreśla jej historyczność, która znajduje swoje uzasadnienie w wydarzeniu Wcielenia Syna Bożego. Dzięki Inkarnacji historia stała się nosicielem Bożych zamiarów i Bóg jest zawsze w niej obecny. Dostrzega wyraźną koekstensywność i koincydencję historii uniwersalnej i historii zbawienia (historia profana i historia sacra). Egzemplifikacją teologii „konkretnej i historycznej” jest refleksja Chenu nad znaczącymi wydarzeniami w biegu historii – znakami czasu. Są to wydarzenia historyczne, naznaczone pozytywnymi cechami, obejmujące różne dziedziny ludzkiego życia, które interpretowane w świetle wiary stanowią wyraz zbawczej obecności i woli Bożej.

Keywords

PL

Marie-Dominique Chenu; odnowa teologii; historyczność teologii; znaki czasu

EN

Marie-Dominique Chenu; renewal of theology; historicity of theology; signs of time

• Publisher: Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
• Journal: Studia Elbląskie
• Year: 2022
• Volume: 23
• Pages: 285-297

Dates

published

2022

Contributors

author

Paweł Rabczyński

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

• https://orcid.org/0000000287327019

References

• Barth M., M.-D. Chenu, w: H.J. Schultz (red.), Tendenzen der Theologie im 20. Jahrhundert. Eine Geschichte in Porträts, Stuttgart–Berlin: Kreuz 1966, s. 409 – 415.
• Chenu M.-D., Définition de l’unité de l’enseignement, "Seminarium” 2 (1971), s. 267 – 279.
• Chenu M.-D., Une école de théologie: Le Saulchoir, Paris: Cerf 1985.
• Chenu M.-D., La littérature comme „lieu” de la théologie, „Revue des sciences philosophiques et théologiques” 53 (1969), s. 70 – 80.
• Chenu M.-D., L’opinion publique dans l’Église, w: Censure et liberté d’expression, Paris: Desclee de Brouwer 1970, s. 124 – 134.
• Chenu M.-D., La Parole de Dieu, t. 1, La fois dans l’intelligence, Paris: Cerf 1964.
• Chenu M.-D., La Parole de Dieu, t. 2, L’Évangile dans le temps, Paris: Cerf 1964.
• Chenu M.-D., Peuple de Dieu dans le monde, Paris: Cerf 1966.
• Chenu M.-D., La « doctrine sociale » de l’Église, „Concilium” 16 (1980) nr 160, s. 119 – 125.
• Chenu M.-D., Notes quotidiennes au Concile. Journal de Vatican II. 1962 – 1963, Paris: Cerf 1995.
• Chenu M.-D., Pour une théologie du travail, Paris: Seuil 1955.
• Chenu M.-D., Le salut est dans l’histoire, w: C. Zanchettin, L’Église interrogée. 11 questions. 11 réponses, Paris: Centurion 1975, s. 155 – 167.
• Chenu M.-D., Les signes des temps, „Nouvelle revue théologique” 97 (1965), s. 29 – 39.
• Chenu M.-D., Les signes des temps. Réflexion théologique, w: Y. Congar, M. Peuchmaurd (red.), L’Église dans le monde de ce temps. Constitution pastorale „Gaudium et spes”, t. 2, Paris: Cerf 1967, s. 205 – 225.
• Chenu M.-D., La théologie comme science ecclésiale, „Concilium” 3 (1967) nr 21, s. 85 – 93.
• Chenu M.-D., Théologie de la matière. Civilisation technique et spiritualité chrétienne, Paris: Cerf 1968.
• Chenu M.-D., La théologie est-elle une science? Paris: A. Fayard 1957.
• Chenu M.-D., Théologie et recherche interdisciplinaire, w: F. Houtart (red.), Recherche interdisciplinaire et théologie, Paris: Cerf 1970, s. 68 – 76.
• Chenu M.-D., Théologiens du Tiers Monde, „Concilium” 17 (1981) nr 164, s. 37 – 44.
• Congar Y., Le Père M.-D. Chenu, w: R. Van der Gucht, H. Vorgrimler (red.), Bilan de la théologie du XXe siècle, t. 2, Les disciplines théologiques, portraits de théologiens, l’avenir de la théologie, Paris: Casterman 1971, s. 772 – 790.
• Duval A., Chenu Marie Dominique, w: Lexikon für Theologie und Kirche, t. 2, Freiburg im Br.: Herder 1994, kol. 1034.
• Duval A., Présentation biographique de M.-D. Chenu par ses œuvres essentielles, w: Marie-Dominique Chenu. Moyen-Âge et modernité, Paris: Cerf 1997, s. 11 – 23.
• Geffré C., Le réalisme de l’incarnation dans la théologie du Père M.-D. Chenu, „Revue des sciences philosophiques et théologiques” 69 (1985), s. 389 – 399.
• Geffré C., Théologie de l’incarnation et théologie des signes des temps chez le Père Chenu, w: Marie-Dominique Chenu. Moyen-Âge et modernité. Colloque organisé par le Département de la recherche de l’Institut catholique de Paris et le Centre d’études du Saulchoir à Paris, les 28 et 29 octobre 1995 sous la présidence de Joseph Doré et Jacques Fantino, Paris: Cerf 1997, s. 131 – 153.
• Jacquement G., Chenu, w: G. Jacquement (red.), Catholicisme hier, aujourd’hui, demain, t. 2, Paris: Letouzey et Ané 1969, kol. 1041 – 1042.
• Jacques Duquesne interroge le Père Chenu. Un théologien en liberté. Paris: Centurion 1975.
• La Brosse O. de, Le Père Chenu – La liberté dans la foi, Paris: Cerf 1969.
• L’hommage différé au Père Chenu, Paris: Cerf 1990.
• Lobato A., Chenu, w: Powszechna Encyklopedia Filozofii, t. 2, Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu 2001, s. 107 – 110.
• Maldamé J.-M., Chenu, Marcel, w: G. Reynal i in. (red.), Dictionnaire des théologiens et de la théologie chrétienne, Paris: Bayard/Centurion 1998, s. 111 – 113.
• Mazzarello M. L., Il rapporto Chiesa – mondo nel pensiero del Padre M.-D. Chenu, „Rivista di Scienze dell’Educazione” 17 (1979) z. 1, s. 27 – 87.
• Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Teologia dzisiaj. Perspektywy, zasady i kryteria, Kraków: Wydawnictwo Księży Sercanów 2012.
• Potworowski Ch., Marie-Dominique Chenu, w: J. Genest (red.), Penseurs et apôtres du XXe siècle, Montreal: Fides 2001, s. 116 – 129.
• Rabczyński P., Chenu Marie-Dominique, w: M. Rusecki i in. (red.), Leksykon teologii fundamentalnej, Lublin–Kraków: Wydawnictwo M 2002, s. 190 – 191.
• Rabczyński P., Marie-Dominique Chenu OP i jego teologia, SW 38 (2001), s. 383 – 390.
• Rabczyński P., Zasłuchany we współczesność. Marie-Dominique Chenu, w: J. Majewski, J. Makowski (red.), Leksykon wielkich teologów XX/XXI wieku, t. 2, Warszawa: Biblioteka Więzi 2004, s, 52 – 62.
• Rabczyński P., Znaki czasów według Marie-Dominique Chenu, Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 2007.
• Turowicz J., O tej książce i jej autorze, w: M.-D. Chenu, Lud Boży w świecie, Kraków: Znak 1968, s. 5 – 11.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2154383