II Rzeczpospolita w planach koalicyjnych działań lotniczych przeciw Niemcom (1921– 1939)

• Authors: Wojciech Mazur

Title variants

EN

The Second Polish Republic in the Allied plans of aerial defense against Germany (1921–1939)

RU

2-я Речь Посполитая в планах воздушных операций коалиции против Германии (1921–1939)

Abstracts

EN

The Polish Republic, reborn in 1918 and since February 1921 linked to France by a military-political alliance, was soon considered by Paris as a useful partner in a potential air war against Germany. The talks held in 1924 led to preliminary arrangements concerning such cooperation, including i.a. the project of dislocating French reconnaissance and bomber squadrons in Poland in case of war. However, after 1926, as the misunderstandings between Warsaw and Paris were deepening, further agreements were in fact suspended. In 1936 attempts at crystallizing the concept were restored and in May 1939 proper arrangements were finalized. In the spring of 1939 Poland initiated similar talks with representatives of the British air forces but had not finished them before the outbreak of war. In September 1939 the dilatory conduct of France and the fast progress of the Reich offensive made it impossible to implement the Polish-French plans of air cooperation.

RU

Возрождённая в 1918 году Полская Республика, с февраля 1918 года связанная с Францией военно-политическим союзом, вскоре была признана Парижем полезным союзником в потенциальной воздушной войне против Германии. Проводимые в 1924 году переговоры привели к предварительным соглашениям по вопросам такого сотрудничества, включающим, среди прочего, проект дислокации в Польше, в случае войны французских разведывательных и бомбардировочных эскадрилий. После 1926, ввиду углубляющихся разногласий между Варшавой и Парижем, последующие соглашения были фактически остановлены. К попыткам конкретизации концепции вернулись в 1936 году, в мае 1939 года соответствующие соглашения были завершены. Весной 1939 года польская сторона начала такие переговоры с представителями британской авиации, однако они не были закончены к моменту начала войны. В сентябре 1939 года пораженческая позиция французов и стремительное наступление сил Рейха сделали невозможной реализацию польско-французских планов авиационного сотрудничества.

PL

Odrodzona w roku 1918 Rzeczpospolita, od lutego 1921 r. powiązana z Francją militarno-politycznym sojuszem, szybko uznana została przez Paryż za partnera użytecznego w potencjalnej wojnie lotniczej przeciw Niemcom. Przeprowadzone w 1924 r. rozmowy doprowadziły do wstępnych ustaleń w kwestii takiej współpracy, obejmujących między innymi projekt dyslokowania w Polsce w razie wojny francuskich eskadr rozpoznawczych oraz bombowych. Po roku 1926, wobec pogłębiających się nieporozumień między Warszawą a Paryżem, dalsze uzgodnienia zostały jednak faktycznie zawieszone. Do prób konkretyzacji koncepcji powrócono w roku 1936, w maju 1939 r. finalizując odpowiednie ustalenia. Wiosną 1939 r. strona polska podjęła podobne rozmowy z przedstawicielami lotnictwa brytyjskiego – nie kończąc ich jednak przed wybuchem wojny. We wrześniu 1939 r. kunktatorska postawa Francuzów i szybkie postępy podjętej przez siły Rzeszy ofensywy uniemożliwiły realizację polsko-francuskich planów lotniczej kooperacji.

Keywords

PL

Sojusz polsko-francuski; lotnictwo bombowej; wojna powietrzna

EN

Polish-French alliance; bomber forces; aerial warfare

RU

польско-французский союз; Бомбардировочная авиация; воздушная война

• Publisher: Wojskowe Biuro Historyczne
• Journal: Przegląd Historyczno-Wojskowy
• Year: 2016
• Volume: XVII (LXVIII)
• Issue: 2-3 (256-257)
• Pages: 201-222

Dates

published

2016

Contributors

author

Wojciech Mazur

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

• https://orcid.org/0000000235244094

References

• Armengaud P., Batailles politiques et militaires sur l’Europe. Temoignages (1932–1940), Paris 1948.
• Bułhak H., Polska-Francja. Z dziejów sojuszu 1922–1939, cz. 1 (1922–1932), Warszawa 1993.
• Ciałowicz J., Polsko-francuski sojusz wojskowy 1921–1939, Warszawa 1970.
• Davion I., Mon voisin, cet ennemi. La politique de securite francaise face aux relations polono-tchecoslovaques entre 1919 et 1939, Bruxelles 2009.
• Dessberg F., Le triangle impossible: Les relations franco-sovietiques et le facteur polonais dans les questions de securite en Europe (1924–1935), Bruxelles 2009.
• Dessberg F., Les relations franco-polonaises et les problemes de securite en Europe orientale, 1924–1925, „Revue Internationale d’Histoire Militaire” 2003, nr 83.
• Dokumenty z dziejów polskiej polityki zagranicznej 1918–1939, t. 1: 1918–1932, red. T. Jędruszczak, M. Nowak-Kiełbikowa, przedm. T. Jędruszczak, Warszawa 1989.
• Facon P., L’Armee de l’Air dans la tourmente. La bataille de France 1939–1940, Paris 2005.
• Gamelin M., Servir, t. 3: La Guerre (Septembre 1939 – 10 Mai 1940), Paris 1947.
• Kłobuch K., Geneza lotniczego września. Polska doktryna lotnicza i konstrukcje samolotów na tle wrogów i sojuszników, 1926–1939 r., Warszawa 2009.
• Kmiecik T., Węzłowe problemy wykorzystania lotnictwa w przyszłej wojnie w polskiej myśli lotniczej lat 1919–1939, „Słupskie Studia Historyczne” 2003, nr 10.
• Malak E., Prototypy samolotów bojowych i zakłady lotnicze. Polska 1930–1939, Warszawa 2011.
• Mazur W., „Zdrajcy z Londynu”. Armia brytyjska a koncepcje wojskowej pomocy dla Polski we wrześniu 1939 roku, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2012, nr 2.
• Mazur W., Pod wiatr, Francja i lotnictwo wojskowe II Rzeczypospolitej (1921–1938), Kraków 2015.
• Morgała A., Samoloty wojskowe w Polsce 1924–1939, Warszawa 2003.
• Prazmowska A., Britain, Poland and the Eastern Front, 1939, Cambridge – New York 2004.
• Protokoły polsko-brytyjskich rozmów sztabowych, odbytych w Warszawie w maju 1939 r., „Bellona” Londyn 1957, z. 3–4.
• Protokoły polsko-francuskich rozmów sztabowych, odbytych w Paryżu, w maju 1939, „Bellona” Londyn 1958, z. 2.
• Przedpełski A., Lotnictwo w myśli wojskowej II Rzeczypospolitej, Toruń 2001.
• Rybka R., Stepan K., Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja, Warszawa 2010.
• Vivier T., L’aviation francaise en Pologne (janvier 1936 – septembre 1939), „Revue Historique des Armees” 1993, nr 4 (193).
• Vivier T., La politique aéronautique militaire de la France: janvier 1933–septembre 1939, Paris 1997.
• W. Mazur, U progu wrześniowego sprawdzianu – polskie Lotnictwo Wojskowe w oczach sojuszników, „Poligon” 2011, nr 9.

Identifiers

Biblioteka Nauki

1925297