Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2017 | XVIII (LXIX) | 3 (261) | 9-20

Article title

Wizerunek jeńców rosyjskich z czasów wielkiej wojny w wybranych pamiętnikach żołnierzy Legionów Polskich

Content

Title variants

EN
Image of Russian prisoner’s of war from the Great War times in selected diaries of Polish Legions soldiers
RU
Образ русских военнопленных времен Первой мировой войны в некоторых мемуарах солдат Польских Легионов

Languages of publication

Abstracts

EN
In existing Polish historical literature there are not too many papers concerning the image of the enemies of the Polish soldiers fighting in Polish military units during the Great War of 1914–1918. Thus, basing on selected journals, diaries and memories of the soldiers of the Polish Legions, the author has decided to show how they presented the Russian Army prisoners of war, including the injured, who fell into Polish legionaries’ hands during the fights. He has also tried to show their feelings and emotions when in contact with the POWs – until recently their enemies – as well as the way Polish soldiers treated their former enemies when they were but defenseless prisoners. Moreover, the author has pointed out some specific qualities in the way they treated the POWs, including deserters, Poles serving in the tsarist army, perceived above all as compatriots conscripted to the partitioner’s army by force and forced to fight with Polish legionaries.
RU
На текущий момент в польской исторической литературе нет достаточного количества трудов, посвященных образу противников польских солдат, с которыми им пришлось воевать во время Первой мировой войны в 1914–1918 гг. Поэтому на базе избранных дневников и мемуаров солдат Польских Легионов автор решил показать, как в них представлены военнопленные, в том числе раненые, солдаты русской армии, которые во время сражений получали в свои руки польских легионистов. Автор статьи также старался показать чувства и эмоции, сопутствующие им во время такого рода контактов с еще недавним врагом, а также отношение к солдатам, которые были для своих противников уже только лишь беззащитными пленными. Кроме того, автор указал на некоторые специфические черты, проявленные в отношении к пленным, в том числе дезертирам, полякам, служащим в царской армии, в которых видели прежде всего соотечественников, насильно включенных в состав военных сил противника и принужденных к борьбе с польскими легионистами.
PL
W dotychczasowym dorobku polskiej literatury historycznej nie ma zbyt wielu opracowań dotyczących obrazu przeciwników żołnierzy polskich formacji wojskowych, z którymi przyszło im walczyć podczas wielkiej wojny z lat 1914–1918. Dlatego też na podstawie wybranych dzienników, pamiętników i wspomnień żołnierzy Legionów Polskich autor postanowił pokazać, jak przedstawiano w nich jeńców, w tym rannych, pochodzących z Armii Rosyjskiej, którzy w trakcie walk dostawali się w ręce polskich legionistów. Starał się też pokazać uczucia i emocje, które towarzyszyły im podczas kontaktów tego typu z niedawnym jeszcze wrogiem, a także sposób ich traktowania, gdy stawali się już jedynie bezbronnymi jeńcami. Poza tym autor wskazał też na pewne specyficzne cechy w sposobie traktowania jeńców, w tym również dezerterów, Polaków służących w armii carskiej, w których widziano przede wszystkim rodaków przemocą wcielonych do zaborczych sił zbrojnych i zmuszonych walczyć z polskimi legionistami.

Year

Volume

Issue

Pages

9-20

Physical description

Dates

published
2017

References

  • Brzęk-Osiński M. T., Ze wspomnień legionisty i piłsudczyka 1905–1939, red. P. A. Tusiński, Warszawa 2003.
  • Cygan W. K., Oficerowie Legionów Polskich 1914–1917. Słownik biograficzny, t. 4, Warszawa 2006.
  • Cygan W. K., Oficerowie Legionów Polskich 1914–1917. Słownik biograficzny, t. 3, Warszawa 2006.
  • Gołowin M. M., Armia rosyjska w Wielkiej Wojnie, Oświęcim 2013.
  • Haller J., Pamiętniki z wyborem dokumentów i zdjęć, Londyn 1964.
  • Kopczyński M., Wielka transformacja. Badania nad uwarstwieniem społecznym i standardem życia w Królestwie Polskim 1866–1913 w świetle pomiarów antropometrycznych poborowych, Warszawa 2006.
  • Krasicki A., Dziennik z kampanii rosyjskiej 1914–1916, Warszawa 1988.
  • Kruk-Śmigla J., Za wierną służbę ojczyźnie. Dziennik legionisty I Brygady, oprac. J. Kirszak, Krosno 2004.
  • Lipiński W. [Socha], Szlakiem I Brygady. Dziennik żołnierski, Łomianki 2014.
  • Machalski T., Kawaleria w Wielkiej Wojnie, Oświęcim 2013.
  • Merwin B., Legiony w boju, t. 2: 1915. II Brygada na Bukowinie i pograniczu Besarabii, Kraków 1915.
  • Mirek S., Opowieści legionisty. Wspomnienia – nie tylko frontowe spisane przez uczestnika walk w Legionach Piłsudskiego, Pruszków 1994.
  • Odziemkowski J., Leksykon bitew polskich 1914–1921, Pruszków 1998.
  • Orkan W., Droga Czwartaków od Ostrowca na Litwę, red. P. Ferenc-Chudy, Kraków 2006.
  • Porwit M., Spojrzenia poprzez moje życie, Warszawa 1986.
  • Romer M., Dzienniki legionowe, t. 1: 18 VII 1915 – 24 II 1916, Kraków 2008.
  • Smoliński A., Dezerterzy czy jeńcy? Przyczynek do dyskusji na temat strat osobowych armii rosyjskiej podczas I wojny światowej, „Łambinowicki Rocznik Muzealny. Jeńcy wojenni w latach I wojny światowej” 2013, t. 36.
  • Smoliński A., Kwestia liczby dezerterów oraz jeńców z Armii Rosyjskiej podczas I wojny światowej. Przyczynek do dziejów Wielkiej Wojny z lat 1914–1917 na froncie wschodnim [w:] Mało znana Wielka Wojna. Studia i szkice z dziejów I wojny światowej, red. A. Smoliński, Oświęcim 2014.
  • Smoliński A., Obraz Kozaka i kawalerzysty Armii Rosyjskiej z okresu Wielkiej Wojny w wybranych pamiętnikach żołnierzy Legionów Polskich [w:] Studia historyczno-wojskowe, t. 5, red. M. Nagielski, K. Bobiatyński, P. Gawron, Zabrze – Tarnowskie Góry 2015.
  • Smoliński A., Obraz żołnierza Armii Rosyjskiej z okresu I wojny światowej w dziennikach, pamiętnikach i wspomnieniach żołnierzy Legionów Polskich, „Istoričnij Arhiv. Історичний Архів” 2015, nr 14.
  • Smoliński A., Organizacja kawalerii i artylerii konnej gwardii oraz liniowej, kozackiej i ochotniczej armii Imperium Rosyjskiego w przededniu oraz w trakcie I wojny światowej [w:] Do szarży marsz, marsz... Studia z dziejów kawalerii, t. 1, red. A. Smoliński, Toruń 2010.
  • Smoliński A., Organizacja kawalerii i artylerii konnej gwardii oraz liniowej imperium rosyjskiego w przededniu wybuchu I wojny światowej, „Materiały do Historii Wojskowości” 2007, nr 3, cz. II.
  • Smoliński A., Organizacja kawalerii kozackiej imperium rosyjskiego w przededniu wybuchu I wojny światowej [w:] Od armii komputowej do narodowej III. Problemy organizacyjne sił zbrojnych od XVI do XX wieku, red. J. Centek, M. Krotofil, Toruń 2009.
  • Solek W., Pamiętnik legionisty, oprac. W. Budzyński, Warszawa 1988.
  • Tomza H., Pamiętnik legionisty, red. P. Szlanta, Warszawa 2008.
  • Горохов Ж., Русская императорская гвардия, Москва 2006.
  • Керсновский А. А., История Русской Армии, т. 3: 1881–1915 г.г., Москва 1994.
  • Марков О. Д., Русская армия 1914–1917 г.г., СПб 2001.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

Biblioteka Nauki
1923909

YADDA identifier

bwmeta1.element.ojs-issn-1640-6281-year-2017-volume-XVIII__LXIX_-issue-3__261_-article-6b59f15c-2469-3f3a-9874-a30217a196d4
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.