EN
In existing Polish historical literature there are not too many papers concerning the image of the enemies of the Polish soldiers fighting in Polish military units during the Great War of 1914–1918. Thus, basing on selected journals, diaries and memories of the soldiers of the Polish Legions, the author has decided to show how they presented the Russian Army prisoners of war, including the injured, who fell into Polish legionaries’ hands during the fights. He has also tried to show their feelings and emotions when in contact with the POWs – until recently their enemies – as well as the way Polish soldiers treated their former enemies when they were but defenseless prisoners. Moreover, the author has pointed out some specific qualities in the way they treated the POWs, including deserters, Poles serving in the tsarist army, perceived above all as compatriots conscripted to the partitioner’s army by force and forced to fight with Polish legionaries.
RU
На текущий момент в польской исторической литературе нет достаточного количества трудов, посвященных образу противников польских солдат, с которыми им пришлось воевать во время Первой мировой войны в 1914–1918 гг. Поэтому на базе избранных дневников и мемуаров солдат Польских Легионов автор решил показать, как в них представлены военнопленные, в том числе раненые, солдаты русской армии, которые во время сражений получали в свои руки польских легионистов. Автор статьи также старался показать чувства и эмоции, сопутствующие им во время такого рода контактов с еще недавним врагом, а также отношение к солдатам, которые были для своих противников уже только лишь беззащитными пленными. Кроме того, автор указал на некоторые специфические черты, проявленные в отношении к пленным, в том числе дезертирам, полякам, служащим в царской армии, в которых видели прежде всего соотечественников, насильно включенных в состав военных сил противника и принужденных к борьбе с польскими легионистами.
PL
W dotychczasowym dorobku polskiej literatury historycznej nie ma zbyt wielu opracowań dotyczących obrazu przeciwników żołnierzy polskich formacji wojskowych, z którymi przyszło im walczyć podczas wielkiej wojny z lat 1914–1918. Dlatego też na podstawie wybranych dzienników, pamiętników i wspomnień żołnierzy Legionów Polskich autor postanowił pokazać, jak przedstawiano w nich jeńców, w tym rannych, pochodzących z Armii Rosyjskiej, którzy w trakcie walk dostawali się w ręce polskich legionistów. Starał się też pokazać uczucia i emocje, które towarzyszyły im podczas kontaktów tego typu z niedawnym jeszcze wrogiem, a także sposób ich traktowania, gdy stawali się już jedynie bezbronnymi jeńcami. Poza tym autor wskazał też na pewne specyficzne cechy w sposobie traktowania jeńców, w tym również dezerterów, Polaków służących w armii carskiej, w których widziano przede wszystkim rodaków przemocą wcielonych do zaborczych sił zbrojnych i zmuszonych walczyć z polskimi legionistami.