PL
Niniejsze studium źródłowe poświęcone jest nadzwyczajnym ćwiczeniom wojskowym Czechosłowackiej Armii Ludowej (CzAL) przeprowadzonym w pierwszej dekadzie grudnia 1980 r. i ich związkom z „kryzysem polskim”. Ćwiczenia były bezpośrednio powiązane z wydarzeniami rozgrywającymi się w sąsiedniej Polsce, gdzie działania Solidarności nie tylko zagrażały strategicznym połączeniom militarnym i w ogóle Układowi Warszawskimu, ale też niosły ryzyko rozprzestrzenienia się do innych krajów socjalistycznych. Studium zawiera raport końcowy Komisji Śledczej Parlamentu Republiki Czeskiej na temat operacji „Karkonosze”. Biorąc pod uwagę zawarte w raporcie wnioski, studium stara się przedstawić pełen kontekst wydarzeń z odmiennej perspektywy i wskazuje, opierając się na konkretnych aspektach sprawy, że mogło nie chodzić o potencjalną interwencję wojskową i że same manewry miały naturę czysto formalną służacą kamuflażowi. Studium wykazuje, że ćwiczenia armii Układu Warszawskiego wokół Polski stały się środkiem nacisku, w tym przypadku również z udziałem CzAL.
RU
Данная статья посвящена специальным военным тренировкам Чехословацкой Народной Армии в первой декаде декабря 1980 года, связанных с „польским кризисом”. Тренировки были напрямую связаны с событиями в Польше, в которой действия „Солидарности” не только угрожали стратегическим военным расстановкам и в целом Варшавскому договору, но еще и несли за собой риск распространения в других социалистических странах. Статья содержит итоговый рапорт Следственной комиссии Парламента Чешской республики на тему операции „Карконоше”. Принимая во внимание содержащиеся в рапорте выводы, автор статьи старается представить полный контекст событий с альтернативной точки зрения и указывает, опираясь на конкретные аспекты вопроса, что речь могла идти не о потенциальном военном вмешательстве и что сами маневры могли быть только формальностью, служащей для маскировки. В данной статье показано, как тренировки армии Варшавского договора вокруг Польши стали средством давления, в том числе при участии Чехословацкой Народной Армии.
EN
The material study examines the special military exercise of the Czechoslovak People’s Army (ČSĽA) in the first decade of December 1980 in relation to the „Polish Crisis”. It was directly related to the events in the neighbouring Poland, where the activities of Solidarność not only imposed a threat on the strategic military communications and the overall Warsaw Pact potential but also represented a serious risk of spreading to the other Socialist countries. Study contains the final report of the Investigation Committee of Parliament of Czech Republic about the „Krkonoše” operation. In confrontation with its conclusions, the study tries to uncover the whole context from a different perspective and point out, on the specific aspects, that it might not have been a case of potential military intervention and that the manoeuvres themselves were of formal nature and had a camouflage focus. The study shows that the exercises of the Warsaw Pact armies around Poland became a well-established means of coercion, in this particular case also with the participation of ČSĽA.