Atak na przedmoście Dyneburga 27–28 września 1919 r. Relacja dowódcy dyonu pociągów pancernych kpt. Michała Münnicha

• Authors: Maciej Michał Münnich

Title variants

EN

Attack on the bridgehead of Daugavpils, September 27th–28th, 1919. An account of the commander of Polish armoured trains, Capt. Michał Münnich

RU

Атака на тет-де-пон Даугавпилса 27–28 сентября 1919 г. Отчет командира дивизиона бронетанкового транспорта капитана Михала Мюнниха

Abstracts

EN

The article presents an unpublished account of the battles for the Daugavpils bridgehead on September 27th–28th, 1919. Its author is Capt. Michał Münnich, commander of the two Polish armoured trains „Śmiały-Szeroki” and „Śmigły” participating in the fights. The first part of the account also cites the previously unpublished order of Col. Juliusz Rómmel, then commander of the First Artillery Brigade, concerning the use of Polish artillery in the battle. The second part describes the activities of Polish armoured trains. Basing on the report, a broader analysis of the activities of Polish artillery is presented, and several inaccuracies concerning the participation of armoured trains in the fights, found in subject matter literature, are clarified. The article concludes with the presentation of the author of the report, especially his participation in the 1918–1920 fights.

RU

Статья содержит публикуемое впервые описание битв за даугавпилский тет-де-пон 27–28 сентября 1919 г. Его автор - капитан Михал Мюнних, командующий участвующих в битвах двух польских бронетанковых машин „Щмялы-Шероки” („Śmiały-Szeroki”) и „Щмиглы” („Śmigły”). В первой части отчета цитируется также ранее не публикованный приказ полковника Юлиуша Руммеля, в те времена - командующего Первой Бригадой Артиллерии, касающийся использования в битвах польской артиллерии. Вторая часть описывает действия польских бронетанковых машин. На основе текста отчета был проведен широкий анализ действий польской артиллерии, а также выяснен ряд появляющихся в тематической литературе неточностей, касающихся участия бронетанковых машин в битвах. Статья завершается представлением автора отчета и в особенности его участия в битвах в 1918–1920 гг.

PL

Artykuł przedstawia nigdy niepublikowany opis walk o przedmoście Dyneburga w dniach 27–28 września 1919 r. Jego autorem jest kpt. Michał Münnich, dowódca uczestniczących w walkach dwóch polskich pociągów pancernych „Śmiały-Szeroki” oraz „Śmigły”. Pierwsza część relacji cytuje także dotychczas niepublikowany rozkaz płk. Juliusza Rómmla, ówczesnego dowódcy I Brygady Artylerii, dotyczący użycia w walkach polskiej artylerii. Druga część opisuje działania polskich pociągów pancernych. W oparciu o tekst relacji przedstawiono szerszą analizę dotyczącą działań polskiej artylerii oraz sprostowano wiele pojawiających się w literaturze przedmiotu nieścisłości dotyczących udziału w walkach pociągów pancernych. Artykuł kończy przedstawienie autora relacji, szczególnie jego udziału w walkach w latach 1918–1920.

Keywords

PL

Dyneburg; Dźwińsk; pociągi pancerne; „Śmiały-Szeroki”; „Śmigły”

EN

Daugavpils; armoured trains; „Śmiały-Szeroki”; „Śmigły”

RU

Даугавпилс; Двинск; бронетанковые машины; „Śmiały-Szeroki”; „Śmigły”

• Publisher: Wojskowe Biuro Historyczne
• Journal: Przegląd Historyczno-Wojskowy
• Year: 2018
• Volume: XIX (LXX)
• Issue: 3-4 (265-266)
• Pages: 241-273

Dates

published

2018

Contributors

author

Maciej Michał Münnich

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie

• https://orcid.org/0000000300632799

References

• „Nowości Illustrowane” 1919, nr 49.
• Bitwa o Ukrainę 1 I – 24 VII 1920. Dokumenty operacyjne, cz. I: 1 I – 11 V 1920, oprac. M. Tarczyński et al., Warszawa 2016.
• Borkiewicz A., Dzieje 1-go pułku piechoty Legionów (lata wojny polsko-rosyjskiej 1918–1920), Warszawa 1929.
• Florianowicz K., Zarys historji wojennej 1-go dywizjonu artylerji konnej im. gen. Józefa Bema, Warszawa 1929.
• Gintel J., Zarys historji wojennej 2-go pułku artylerji ciężkiej, Warszawa 1929.
• Herzog S., Zarys historji wojennej 5-go pułku artylerji ciężkiej, Warszawa 1930.
• Jaskulski W., Podpułkownik Jozef Konstanty Olszyna-Wilczyński w kampanii łotewskiej (grudzień 1919 – luty 1920 roku), „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Lądowych” 2012, nr 163.
• Jedlicki M. Z., Nad Dźwiną, „Tygodnik Ilustrowany” 1919, nr 45–46.
• Jēkabsons Ē., Walki Wojska Polskiego z Armią Czerwoną w okolicach Dyneburga, we wrześniu 1919 r., „Zeszyt Naukowy Muzeum Wojska” 2005, nr 18.
• Jēkabsons Ē., Współpraca łotewskich pociągów pancernych z Wojskiem Polskim w 1920 roku [w:] Pociągi pancerne 1918–1943. Organizacja – Struktura – Działania wojenne, Białystok 1999.
• Jeżewski B., Udział czołgów w akcji pod Dźwińskiem, „Przegląd Wojskowo-Techniczny” 1929, nr 5.
• Klimecki M., Dyneburg 1920, Warszawa 2016 (=„Zwycięskie Bitwy Polakow” 65).
• Konstankiewicz A., Broń strzelecka i sprzęt artyleryjski formacji polskich i Wojska Polskiego w latach 1914–1939, Lublin 2003.
• Lewicki R., Zarys historji wojennej 1-go pułku artylerji polowej legjonów, Warszawa 1929.
• Magnuski J., Pociąg pancerny „Śmiały” w trzech wojnach, Warszawa 1996.
• Ostrowka A., Pociągi Pancerne Wojska Polskiego 1918–1939, Toruń 2013.
• Paluszyński T., Walka o niepodległość Łotwy 1914–1921, Warszawa 1999.
• Piwoszczuk M., Zarys historii wojennej 1. pułku czołgów, Warszawa 1935.
• Turzyński K., Polskie czołgi FT-17 w 1919 roku – bitwa o Dyneburg, „Dziennik Zbrojny”, http://dziennikzbrojny.pl/artykuly/art,3,9,2730,pole-bitwy,konflikty-zbrojne-do-1939r,polskieczolgi-ft-17-w-1919-roku-bitwa-o-dyneburg (dostęp 10 V 2017).
• Wrzosek M., Wojny o granice Polski Odrodzonej 1918–1921, Warszawa 1992.
• Wyszczelski L., Wojna Polsko-Rosyjska 1919–1920, t. I, Warszawa 2010.
• Wyszczelski L., Wojsko Polskie w latach 1918–1921, Warszawa 2006.
• Z. J., W pociągu pancernym (garść wrażeń), „Żołnierz Polski” 1919, nr 58.
• Zaborski Z., „Śmiały” ku zwycięstwu: listy Ziemomysła Zaborskiego z wojny 1914–1920, Pruszkow 2013.
• Zaufal W., Zarys historji wojennej 3-go pułku artylerji ciężkiej im. krola Stefana Batorego, Warszawa 1930.
• Zbiory Ośrodka Karta, http://www.xxwiek.karta.org.pl/dzien/1919-09-28/Pociag_pancerny_Smigly/m20274
• Социалистическая Советская Республика Латвии в 1919 г. и иностранная интервенция: документы и материалыy, ред. Я. П. Крастынь [J. Krastiņš], Riga 1959–60, t. II.

Identifiers

Biblioteka Nauki

1926956