Myśliwcy zapomniani Działania polskich pilotów myśliwskich na zapleczu frontu we wrześniu 1939 roku

• Authors: Grzegorz Śliżewski

Title variants

EN

Forgotten aviators. The actions of Polish fighter pilots at the rear of the front line in September 1939

RU

Забытые истребители. Действия польских пилотов истребителей в тылу в сентябре 1939 года

Abstracts

EN

The article contains a description of the September 1939 actions of Polish fighter force situated at the rear of the front. The tasks were carried out above all by pilots who were aviation instructors and partly by their mentees, as well as by pilots of units created spontaneously by other units located at the rear and having fighter planes at their disposal. The material focuses mainly at determining the list of pilots who carried out combat flights even though they did not belong to frontline units. The potential of their activity and the chances of fighting German air force have also been assessed. The article is a contribution to further studies on the activity of the air force in September 1939.

RU

Cтатья описывает действия польской истребительной авиации в сентябре 1939 г., находившейся в тылу. Задания выполняли прежде всего летчики-инструкторы авиации и частично их подопечные, а также пилоты групп, спонтанно создававшихся из находящихся в тылу отрядов, имеющих в своем распоряжении истребители. Материал статьи сконцентрирован прежде всего на определении списка пилотов, которые управляли боевыми полетами, несмотря на то, что их не было в составе военных подразделений. Также были оценены возможности их действий и шансы победить немецкую авиацию. Данная статья является частью исследования событий авиации в сентябре 1939 г., которое будет продолжаться и далее.

PL

Artykuł zawiera opis działań polskiego lotnictwa myśliwskiego we wrześniu 1939 r., które znajdowało się na zapleczu frontu. Zadania wykonywali przede wszystkim lotnicy będący instruktorami lotniczego szkolnictwa oraz częściowo ich podopieczni, a także piloci jednostek tworzonych spontanicznie przez znajdujące się na tyłach, i mające do dyspozycji samoloty myśliwskie, oddziały. Materiał skupia się głównie na ustaleniu listy pilotów, którzy wykonywali loty bojowe, mimo że nie znaleźli się w jednostkach liniowych. Ocenione zostały także możliwości ich działania i szanse zwalczania niemieckiego lotnictwa. Artykuł niniejszy jest wkładem do dalszych badań nad działalnością lotnictwa we wrześniu 1939 r.

Keywords

PL

II wojna światowa; lotnictwo; wrzesień 1939; Dęblin; Świdnik; Warszawa; Ułęż; Wielick; Lida; Korpus Ochrony Pogranicza

EN

World War II; air force; September 1939; Dęblin; Świdnik; Warszawa; Ułęż; Wielick; Lida; Border Protection Corps

RU

Вторая мировая война; авиация; сентябрь 1939; Демблин; Свидник; Варшава; Уленж; Велицк; Лида; Корпус охраны пограничья

• Publisher: Wojskowe Biuro Historyczne
• Journal: Przegląd Historyczno-Wojskowy
• Year: 2018
• Volume: XIX (LXX)
• Issue: 3-4 (265-266)
• Pages: 114-142

Dates

published

2018

Contributors

author

Grzegorz Śliżewski

• Politechnika Koszalińska

• https://orcid.org/0000000161232241

References

• Antoniu D., Polskie Konstrukcje Lotnicze. W Rumunii 1933–1947, t. IV, cz. 3, Sandomierz 2014.
• Cynk J. B., Polskie lotnictwo w boju wrześniowym, Gdańsk 2000.
• Dobrovolny J., Lotnicy czechosłowaccy w lotnictwie polskim w roku 1939, „Przegląd Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej” 1992, z. 4.
• Emmerling M., Luftwaffe nad Polską, t. I–III, Gdynia 2002–2006.
• Gajewski M., Złamana szabla, „Gapa. Lotniczy Magazyn Historyczny” 2014, z. 3 (11).
• Konieczny J., Malinowski T., Mała encyklopedia lotników polskich, t. II, Warszawa 1988.
• Konieczny J., Malinowski T., Mała encyklopedia lotników polskich, t. I, Warszawa 1983.
• Kopański T. J., PZL P.7, t. II, Gdańsk 2001.
• Kudrna L., Českoslovenšti letci v polske kampani 1939, https://www.valka.cz/14005-Ceskoslovensti-letci-v-polske-kampani-1939- (dostęp 23 V 2018).
• Kurowski A., Lotnictwo polskie w 1939 roku, Warszawa 1962.
• Łydżba Ł., W obronie Szkoły Orląt, „Lotnictwo z Szachownicą” 2010, cz. 1, z. 2; cz. 2, z. 3.
• Mankau H., Petrick P., Messerschmitt Bf 110/Me 210/Me 410: an Illustrated History, Atglen 2003.
• Mokwa P., Życiorys lotnika, „Skrzydlata Polska” 1998, z. 6.
• Oyrzanowski W., Czy starczy sił na przetrwanie?, Piekary Śląskie 2008.
• Pawlak J., Absolwenci Szkoły Orląt 1925–1939, Warszawa 2002.
• Pawlak J., Ostatni klucz Eskadry Korpusu Ochrony Pogranicza, „Skrzydlata Polska” 1999, z. 9.
• Pawlak J., Polskie eskadry w wojnie obronnej. Wrzesień 1939, wyd. 2, Warszawa 1991.
• Preihs J., Wrzesień 1939 [w:] Czyż mogli dać więcej. Dzieje 13 promocji SPL w Dęblinie, Londyn 1989.
• Śliżewski G., „Turyści Sikorskiego”, czyli kurs na zachód. Ewakuacja polskich pilotów myśliwskich do Francji i Wielkiej Brytanii na przełomie 1939/1940. Wybrane zagadnienia [w:] Za linią wroga. Materiały zebrane i przygotowane z okazji konferencji popularnonaukowej poświęconej przeszłości lotnictwa z cyklu „Historia Skrzydłami Malowana”, Warszawa 2015.
• Śliżewski G., Benedykt Zieliński. Zapomniany obrońca wrześniowego nieba, „Gapa. Lotniczy Magazyn Historyczny” 2015, z. 2.
• Urbanowicz W., Początek jutra, wyd. 2, Kraków 2008.
• Vaňa J., Rail J., Českoslovenšti letci v polske obranne valce, Praha 2003.
• Wątek z forum dyskusyjnego 12 o’clock High!, forum.12oclockhigh.net/showthread.php?t=16050&highlight=1.%28F%29%2F120 (dostęp 27 V 2018).
• Wyszczelski L., Warszawa 1939, Warszawa 2009.
• Zmyślony W., Myśliwiec z Wrocławia. Podporucznik Leon Kosmowski (1919–1942), Warszawa 2017.
• Żurakowski J., Nie tylko o lataniu, Ontario 2002.

Identifiers

Biblioteka Nauki

1926840