Tajemnice powstańczego obelisku. Nieznane źródło do dziejów powstania styczniowego na Mohylewszczyźnie

• Authors: Przemysław Borowik

Title variants

EN

Secrets of the Insurgent Obelisk. Unknown Source for the History of the January Uprising in the Mogilev Governorate

Abstracts

EN

This article is a description of the exhibit at the permanent exhibition of the Sybir Memorial Museum. The 19th-century miniature obelisk, dated 1864, comes from Irkutsk in the Russian Empire. Inside the exhibit there is a silk sash containing a list of insurgents from the Mogilev Governorate. The author of the article attempts to identify the participants of the pro-independence rebellion.

PL

Niniejszy artykuł stanowi opis eksponatu znajdującego się na wystawie stałej Muzeum Pamięci Sybiru. XIX-wieczny miniaturowy obelisk datowany na 1864 rok pochodzi z Irkucka w Imperium Rosyjskim. Wewnątrz eksponatu znajduje się jedwabna szarfa zawierająca spis powstańców z guberni mohylewskiej. Autor artykułu podejmuje próbę identyfikacji uczestników niepodległościowego buntu na Mohylewszczyźnie.

Keywords

PL

powstanie styczniowe; powstańcy; Mohylewszczyzna; eksponat; rodzina Gąsiorowskich

EN

January Uprising; insurgents; Mogilev Governorate; exhibit; Gąsiorowski family

• Publisher: Muzeum Pamięci Sybiru ; Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Białymstoku
• Journal: Biuletyn Historii Pogranicza
• Year: 2022
• Issue: 22
• Pages: 82-99

Dates

published

2022

Contributors

author

Przemysław Borowik

• Muzeum Pamięci Sybiru

• https://orcid.org/0000000295507677

References

• Archiwum Państwowe w Białymstoku, Starszy Notariusz Sądu Okręgowego w Grodnie, nr 202, k. 94–95.
• „Czas” nr 186, 18 sierpnia 1863;
• „Czas” nr 189, 21 sierpnia 1863;
• „Czas” nr 191, 23 sierpnia 1863;
• Danieluk J., Instrukcja z 23 lipca 1865 roku oraz jej zastosowanie na terenie byłego obwodu białostockiego w latach 1867–1878, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2019, t. LXXI, z. 1;
• „Dziennik Poznański” nr 293, 20 grudnia 1867;
• „Dziennik Poznański” nr 297, 25 grudnia 1867;
• G.[ąsiorowski] A., Do historii tajemniczej przesyłki, [Olsztyn] 1990 (maszynopis);
• G.[ąsiorowski] A., Do historii tajemniczej przesyłki, [Olsztyn], b.d.w.;
• G.[ąsiorowski] A., Historia tajemniczej przesyłki, Olsztyn 1990–1992 (maszynopis)
• G.[ąsiorowski] A., Szanowni potomkowie!, [Olsztyn] 1995 (maszynopis);
• J. S., Ostatnie chwile Michała Oskierko, „Goniec Wileński” nr 1, 5 II 1908;
• J. S., Ostatnie chwile Michała Oskierko, „Goniec Wileński” nr 3, 7 II 1908;
• J. S., Ostatnie chwile Michała Oskierko, „Goniec Wileński” nr 4, 8 II 1908;
• Kolumna Z. [Nawolecki A.], Pamiątka dla rodzin polskich: krótkie wiadomości o straconych na rusztowaniach, rozstrzelanych, poległych i zmarłych na wygnaniu syberyjskim i tułactwie ofiar z 1861–1866 roku ze źródeł urzędowych, dzienników, jak niemniej z ustnych podań osób wiarygodnych i towarzyszy broni, cz. 1, Kraków 1867;
• Maliszewski E., Rok 1863 na kresach mohilewskich, Warszawa 1920;
• Maliszewski J., Sybiracy zesłani i internowani za udział w Powstaniu Styczniowem, [Warszawa] 1930;
• NAHB w Mińsku, Spis studentów i uczniów szkół w Hory-Horkach, którzy przystąpili do powstania, 24 maja 1863 r. (starego stylu), F. 3256, op. 2, nr 56;
• Nicieja S.S., Cmentarz Łyczakowski we Lwowie w latach 1786–1986, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1989;
• [Notatnik powstańca z więzienia Mohilewskiego w 1863 r.], Biblioteka Narodowa w Warszawie, rękopis 6540 I;
• Obelisk, „Sybir” 2019, nr 3;
• Porycki J., Sprawozdanie z przebiegu prac renowacyjnych pomników nagrobnych na cmentarzu przy ul. Wojska Polskiego w Bielsku Podlaskim w 2018 r., „Bielski Almanach Historyczny” 2019, nr 4;
• Powstanie styczniowe i zesłańcy syberyjscy. Katalog fotografii ze zbiorów Muzeum Historycznego m. st. Warszawy, cz. 2: Zesłańcy syberyjscy, oprac. E. Kamińska, Warszawa 2005;
• Radik W., Włodzimierz Wysocki (1846–1894) polski poeta, kijowski fotograf, „Kurier Galicyjski” nr 2 (150), 31 I–1 II 2012;
• Radik W., Włodzimierz Wysocki (1846–1894) polski poeta, kijowski fotograf, „Kurier Galicyjski” nr 3 (151), 14–27 II 2012;
• Rok 1863 na Mińszczyźnie, Mińsk 1927, nr 97;
• Spis szlachty wylegitymowanej w guberniach grodzieńskiej, mińskiej, mohylewskiej, smoleńskiej i witebskiej, oprac. S. Dumin, S. Górzyński, Warszawa 1992;
• Studnicki W., Rok 1863. Wyroki śmierci, Wilno 1923;
• Stupnicki H., Imionospis poległych i straconych ofiar powstania 1863/1864 r., Lwów 1865;
• Sz.[afranko] J., Ocalić od zapomnienia, [Olsztyn] 1996 (kserokopia rękopisu z uwagami członków redakcji czasopisma „Sybirak”);
• „Tygodnik Petersburski” nr 56, 25 VII (6 VIII) 1850;
• „Tygodnik Petersburski” nr 79, 13 (25) X 1850;
• „Tygodnik Petersburski” nr 38, 22 V (3 VI) 1856;
• Żołędowski C., „Pierwsza repatriacja”. Powroty i przyjazdy osiedleńcze do Polski ze Wschodu po I wojnie światowej, „Studia Migracyjne” 2007, nr 1;
• Lasocki W., Wspomnienia z mojego życia, t. II, Kraków 1934;
• Алфавитный список политическим преступникам, лишенным по суду прав состояния, имущества коих подлежат конфискации в казну, по 1-е октября 1864, [Санкт-Петербург 1865];
• Алфавитный список дворянских родов, внесённых в родословные дворянские книги Могилёвской губернии, Могилeв 1909;
• Климович A., Чтобы помнили. Рогачевский уезд 1861–66 гг., Рогачев 2018;
• „Могилевские Губернские Ведомости” 1863, nr 46;
• Мулинa C., Участники польского восстания 1863 года в западносибирской ссылке, Омск 2005;
• Павлов B., Польская политическая ссылка в Казанской губернии во второй половине XIX в., Чебоксары 2004.
• Памятная книжка Могилевской губернии за 1861 годъ, Могилевъ 1861, одт. III;
• Памятная книжка Могилевской губернии за 1863 г., Могилевъ 1863, одт. III;
• Памятная книжка Могилевской губернии за 1864 г., Могилевъ 1864, одт. III;
• Памятная книжка Могилевской губернии за 1865 г., Могилевъ 1865;
• Памятная книжка Могилевской губернии за 1866 г., Могилевъ 1866;
• Памятная книжка Могилевской губернии за 1867 г., Могилевъ 1867;
• Памятная книжка Могилевской губернии за 1869 г., Могилевъ 1868;
• Памятная книжка Могилевской губернии за 1870 г., Могилевъ 1870;
• Памятная книжка Могилевской губернии за 1871 г., Могилевъ 1871;
• Памятная книжка Могилевской губернии за 1873 г., Могилевъ 1873;
• Памятная книжка Могилевской губернии за 1876 г., Могилевъ 1876;
• Сазонов М., Историческая записка о Могилевской мужской гимназии за столетний период ее существованияю 1809–1909, Могилев 1909 (https://petergen.com/history/moggim.shtml);
• Федосов Д., Об одной ветви Гриневичей герба Przyjaciel. Родословный очерк, „Almanach Historyczny”, t. 21, 2019, oraz https://proliv.livejournal.com/211050.html http://proliv56.blogspot.com/2018/10/1863-64.html;
• Цытовiч C., 1863 год у Горы–Горках быуш. магiлеўскай губ. (падзеi паустаньня), Менск 1929;
• http://kdkv.narod.ru/1864/Ss-Spis-prestupnikov.html#12

Identifiers

Biblioteka Nauki

2177433