Polityczne uwarunkowania „bolszewizmu” w etatystycznej polityce oświatowej III RP

• Authors: Bogusław Śliwerski

Abstracts

PL

Artykuł dotyczy podporządkowania pedagogiki i polityki oświatowej ideologii „homo sovieticus”, która sprowadza je do służebności wobec dwóch ściśle powiązanych z sobą faktów: poddawania procesów edukacyjnych ocenie z punktu widzenia ideologii totalitarnej albo do narzucania w państwie ustrojowo demokratycznym – ideologii partii rządzącej. Wyjaśniam, dlaczego system zarządzania edukacją w Polsce nie zmienił się od czasów totalitarnych, socjalistycznych mimo transformacji politycznej i społecznej. Odsłaniam toksyczny charakter centralizmu szkolnego, który niszczy elastyczność, innowacyjność, suwerenność i profesjonalizm pedagogicznej pracy nauczycieli. Wskazuję zarazem na konieczność radykalnej zmiany w polityce oświatowej państwa oraz modelu kształcenia i wychowywania młodych pokoleń w szkolnictwie publicznym.

Keywords

PL

polityka oświatowa; reformy szkolne; centralizm; totalitaryzm; toksyczna edukacja; demokratyzacja szkoły; nauczyciel; ocenianie

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie
• Journal: Horyzonty Wychowania
• Year: 2015
• Volume: 14
• Issue: 31
• Pages: 15-46

Dates

published

2015

Contributors

author

Bogusław Śliwerski

• Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej
• Uniwersytet Łódzki

References

• Birzea C., Reformni proces ve skolstvi transformujicich se zemi stredni a vychodni Evropy, w: Reformy skolstvi ve stredni a vychodni Evrope. Prubeh a vysledky, Praha 1996.
• Bortnowski S., Spór ze szkołą, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1982.
• Chętkowski D., Nauczycielu, nie decydujesz, „Głos Nauczycielski” 2011, nr 7, s. 2.
• Czaputowicz J., Suwerenność, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2013.
• Dumowska B., Edukacja autorska w szkołach publicznych w Polsce, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2003.
• Edukacja w wolności, red. B. Śliwerski, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 1992.
• Europejska Karta Samorządu Lokalnego <http://pl.wikipedia.org/wiki/Europejska_Karta_Samorz%C4%85du_Lokalnego> (dostęp: 17.10.2014).
• Figiel M., Szkoły autorskie w Polsce. Realizacje edukacyjnych utopii, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2001.
• Gdy gaśnie pamięć ludzka, dalej mówią kamienie... Lech Kaczyński, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie, red. J. Górniewicz, UWM, Olsztyn 2010.
• Hejnicka-Bezwińska T., Zarys historii wychowania (1944-1989). Oświata i pedagogika pomiędzy dwoma kryzysami, Wydawnictwo ZNP, Kielce 1996.
• Kieżun W., Patologia transformacji, Wydanie uzupełnione zawiera rozmowę Czesława
• Bieleckiego z Witoldem Kieżunem, Poltext sp. z o.o., Warszawa 2013.
• Kłakówna Z.A., Jakoś i jakość. Subiektywna kronika wypadków przy reformowaniu szkoły (1989-2013), Universitas, Kraków 2014.
• Korupcja, nepotyzm, nieuczciwy lobbing. Komunikat z badań, CBOS, Warszawa 2004.
• Kozłowski P., Logika negatywnych zmian, w: Wizja przyszłości Polski. Studia i analizy, t. 1:
• Społeczeństwo i państwo, red. J. Kleer, A.P. Wierzbicki, Z. Strzelecki, L. Kuźnicki, PAN Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus”, Warszawa 2011.
• Kwieciński Z., Edukacja demokratyczna i humanistyczna jako ruch i dzieło społeczne pomiędzy sierpniem a grudniem, Acta Universitatis Nicolai Copernici, Socjologia Wychowania IV, Zeszyt 135, Toruń 1982.
• Kwieciński Z., Socjopatologia edukacji, Wydawnictwo Edytor, Warszawa 1992.
• Niesiołowski A., Ideologizacja kultury, „Kultura i Wychowanie” 1937, z. 4, s. 219-220.
• Nowak-Jeziorański J., Polska po komunizmie, Universitas, Kraków 1995.
• Opór w kulturze. Tradycja – edukacja – nowoczesność, red. E. Bilińska-Suchanek, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2014.
• Pedagogika alternatywna – dylematy praktyki, red. K. Baranowicz, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 1995.
• Pedagogika alternatywna – dylematy teorii, red. B. Śliwerski, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 1995.
• Pierzchała A., Pasywność w szkole. Diagnoza zjawiska z punktu widzenia analizy transakcyjnej, Wydawnictwo AJD, Częstochowa 2013.
• Postkomunistyczne pokolenie, red. B. Jung, K. Roberts, Książka i Wiedza, Warszawa 1995.
• Przyborowska B., Struktury innowacyjne w edukacji. Teoria. Praktyka. Rozwój, Wydawnictwo UMK, Toruń 2003.
• Przyszczypkowski K., Opozycja polityczna w Polsce – wyzwania dla edukacji. Pomiędzy oporem, emancypacją i transformacją, Wydawnictwo UAM Poznań, Wydawnictwo Edytor, Poznań–Toruń 1993.
• Raport Polska 2050, PAN Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus+” 2011, Warszawa.
• Regulski J., Rozwój samorządności w Polsce. Próba przewidywań, w: Wizja przyszłości Polski. Studia i analizy, t. 3: Ekspertyzy, red. B. Galwas, L. Kuźnicki, PAN Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus”, Warszawa 2012.
• Ricoeur P., Zło. Wyzwanie rzucone filozofii i teologii, PAX, Warszawa 1992.
• Rychard A., Demokracja i rynek w Polsce połowy stulecia: parę uwag o szansach konsolidacji i zakorzenienia, w: Wizja przyszłości Polski. Studia i analizy, t. 1: Społeczeństwo i państwo, red. J. Kleer, A.P. Wierzbicki, Z. Strzelecki, L. Kuźnicki, PAN Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus”, Warszawa 2011.
• Sikora S., Mass media a wychowanie. Telewizja, „Wychowawca”, 1995, nr 5.
• Sliwerski B., Edukacja pod prąd, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2001.
• Sprawcy i/lub ofiary działań pozornych w edukacji szkolnej, red. M. Dudzikowa, K.Knasiecka-Falbierska, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2013.
• Szyszkowska M., Nadzieja w rozwoju duchowym, w: Wizja przyszłości Polski. Studia i analizy, t. 1: Społeczeństwo i państwo, red. J. Kleer, A.P. Wierzbicki, Z. Strzelecki, L. Kuźnicki, Warszawa: PAN Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus” 2011, s. 74.
• Śliwerska W., Śliwerski B., Edukacja w wolności, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 1991.
• Śliwerski B., Uspołecznienie publicznego szkolnictwa w III RP w gorsecie centralizmu, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2013.
• Śliwerski B., Edukacja (w) polityce. Polityka (w) edukacji, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2015.
• Śliwerski B., Edukacja autorska, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 1996.
• Śliwerski B., Jak zmieniać szkołę. Studia z polityki oświatowej i pedagogiki porównawczej, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 1998.
• Śliwerski B., Problemy współczesnej edukacji. Dekonstrukcja polityki oświatowej III RP, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009.
• Śliwerski B., Wyspy oporu edukacyjnego, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 1993.
• Tischner J., Etyka Solidarności oraz Homo Sovieticus, Instytut Wydawniczy Znak, Kraków 1992.
• W poszukiwaniu wspólnoty. 15 lat spotkań pedagogów z Oldenburga i Torunia, red. Aleksander Nalaskowski, UMK, Toruń 1996.
• Zybertowicz A., Dwie transformacje, dwa życia, „wSieci” 27 lipca – 2 sierpnia 2015, s. 98.

Identifiers

Biblioteka Nauki

1198531