EN
Contemporary economic research and discussion consider relations between material goods production sector and supply of nonmaterial services which have been becoming more and more important in the process of creating economic growth. These discussions are frequently related to the cultural sector, which requires different tools of economic analysis than the economy considered as a whole. The way of using such classical economic categories as profits and losses should also be different in the cultural sector than in other sections of the economy. The concepts and views of the precursors of the cultural economics presented in this article provide for several propositions of the theoretical models which allow use of quantitative data analysis according to widely defined culture and rationalized decision-making. The following models have been presented in the article: the Baumol and Bowen's model, the function of the production of live acts, music consumption model, and time allocation model. Also, current dilemmas and problems which require further research have been pointed out in the article.
PL
Współcześnie w badaniach i dyskusjach ekonomicznych rozważa się zagadnienia dotyczące powiązań pomiędzy rozwojem sektora produkcji dóbr materialnych a podażą usług niematerialnych. Odgrywają one coraz większą rolę w kształtowaniu wzrostu gospodarczego, zwłaszcza jeśli weźmie się pod uwagę nasilające się procesy konwergencji i globalizacji gospodarek światowych. Dotyczy to również sektora kultury, który często traktowany jest w sposób marginalny. Sektor kultury jest specyficznym działem gospodarki narodowej i wymaga innych narzędzi oceny ekonomicznej niż gospodarka jako całość oraz odmiennych instrumentów zarządzania podmiotami tego sektora. W jego przypadku różne też jest podejście do traktowania klasycznych kategorii ekonomicznych, jak zyski i straty. Prezentowane w niniejszym artykule koncepcje oraz poglądy prekursorów i klasyków ekonomiki kultury zawierają również propozycje teoretycznych modeli umożliwiających zastosowanie ilościowych analiz ekonomicznych w odniesieniu do szeroko definiowanej kultury oraz podejmowanie racjonalnych decyzji. W artykule zaprezentowano modele Baumola i Bowena (1966), funkcję produkcji spektakli "na żywo", model konsumpcji muzycznej, model alokacji czasu oraz wskazano na aktualne, wymagające dalszych badań problemy i dylematy ekonomiki kultury.