Księga o cudach miłosierdzia Bożego doznanych przed obrazem Matki Bożej Bonifraterskiej w Zamościu. XVIII-wieczny rękopis ze Szczebrzeszyna

• Authors: Jarosław R. Marczewski

Title variants

EN

The book of the miracles of the Divine Mercy received before the image of Our Lady of the Merciful Brothers in Zamość. The eighteenth century manuscript from Szczebrzeszyn

Abstracts

EN

A community of the Hospitaller Order of the Brothers of Saint John of God existed in Zamość in the years 1657–1784. Since 1689 in their church an image of Our Lady of the Merciful Brothers was housed. It was considered miraculous. After the suppression of the monastery, the brought-to-Zamość Sisters of Charity took care of the image. Together with them, the painting first went to the post-Franciscan church in Zamość, then to the house chapel of the Sisters of Charity in the post-Franciscan buildings, then to the former church of Poor Clares in Zamość, and in 1812 to the post-Franciscan church in Szczebrzeszyn where it has been remaining to this day. In 1756, a book of extraordinary favors, received, as it was believed, thanks to the intercession of Our Lady of the Merciful Brothers, was written and then supplemented. The manuscript has been currently stored in the Archives of St. Nicholas Parish in Szczebrzeszyn. It contains information about the history of the painting, as well as about 47 miracles attributed to the intercession of Our Lady of the Merciful Brothers. The miracles include healings of physical and mental illnesses, salvation in dangers, and extraordinary material and spiritual phenomena. The content of the book allows the use of information for research on Church history in the Zamość region, the history of Marian cult, social life and broadly understood cultural anthropology.

PL

W latach 1657–1784 istniała w Zamościu wspólnota zgromadzenia bonifratrów. W jej kościele klasztornym od 1689 r. znajdował się obraz Matki Bożej czczony jako cudowny. Po kasacie klasztoru opiekę nad wizerunkiem sprawowały siostry szarytki. Wraz z nimi obraz trafił najpierw do kościoła pofranciszkańskiego w Zamościu, następnie do kaplicy domowej sióstr szarytek w zabudowaniach pofranciszkańskich, następnie do dawnej świątyni klarysek w Zamościu, a w 1812 r. do kościoła pofranciszkańskiego w Szczebrzeszynie i znajduje się tam do dzisiaj. W 1756 r. została spisana, a potem jeszcze uzupełniona, księga nadzwyczajnych łask otrzymanych – jak wierzono – dzięki orędownictwu Matki Bożej Bonifraterskiej. Rękopis znajduje się obecnie w Archiwum Parafii pw. św. Mikołaja w Szczebrzeszynie. Zawiera informacje o dziejach obrazu, jak też o 47 cudach przypisywanych wstawiennictwu Matki Bożej Bonifraterskiej. Składają się na nie uzdrowienia z chorób fizycznych i psychicznych, ocalenia w niebezpieczeństwach i niezwykłe zjawiska fizyczne i duchowe. Treść księgi pozwala na wykorzystanie spisanych informacji dla badań z zakresu historii Kościoła na Zamojszczyźnie, dziejów kultu maryjnego, życia społecznego i szeroko pojętej antropologii kulturowej.

Keywords

PL

obraz Matki Bożej Bonifraterskiej; księga cudów; kult maryjny; Zakon Szpitalny Świętego Jana Bożego; Zamość; Szczebrzeszyn

EN

image of Our Lady of the Merciful Brothers; book of miracles; Marian devotions; the Hospitaller Order of the Brothers of Saint John of God; Zamość; Szczebrzeszyn

• Publisher: Stowarzyszenie Archiwistów Kościelnych
• Journal: Archiva Ecclesiastica
• Year: 2022
• Issue: 15
• Pages: 41-55

Dates

published

2022

Contributors

author

Jarosław R. Marczewski

References

• Archiwum Parafii pw. św. Mikołaja w Szczebrzeszynie (APMSz), bez sygn., Księga o cudach miłosierdzia Bożego doznanych przed obrazem Matki Bożej Bonifraterskiej w Zamościu.
• Bartko-Malinowska Anna, O nieistniejących kościołach zamojskich, „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce”, 127 (2017), s. 201-219.
• Bosiacka Anna, Religijność na Podlasiu w świetle ksiąg cudów z XVI–XVIII wieku, Warszawa 2007.
• Delimata-Proc Małgorzata, Choroby w świetle księgi cudów i łask Matki Bożej Świętogórskiej (XVI–XVIII w.), „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 66 (2018), z. 3, s. 271-287.
• Delimata-Proc Małgorzata, Wypadki losowe oraz inne „wielkie niebeśpieczeństwa” w świetle księgi cudów i łask Matki Bożej Świętogórskiej (XVI-XVIII w.), „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 65 (2017), z. 1, s. 3-18.
• Giebuta Wojciech, Franciszkanie w Szczebrzeszynie, „Zamojski Kwartalnik Kulturalny”, 56 (1998), nr 2-3, s. 71-75.
• Kondraciuk Piotr, Opiekunka chorych. Historia obrazu M.B. Bonifraterskiej, „Zamojski Kwartalnik Kulturalny”, 56 (1998), nr 2-3, s. 88-89.
• Krasny Piotr, Dzieje sztuki – znane i nieznane, „Zamojski Kwartalnik Kulturalny”, 56 (1998), nr 2-3, s. 76-85.
• Łoś Walentyna, Księga Cudów Najświętszej Marii Panny monasteru Bazylianów w Poczajowie. Analiza ponadkonfesyjnej mentalności religijnej (XVII–początek XIX wieku), „Orientalia Christiana Cracoviensia”, 10 (2018), s. 111-130.
• Nastalska Joanna, Miracula janowskie z lat 1645–1814, „Roczniki Humanistyczne”, 45 (1997), z. 2, s. 95-158.
• Niebelski Eugeniusz, Słownik lubelskich i podlaskich księży uczestników powstania 1863 roku, Lublin 2011.
• Stopniak Franciszek, Dzieje kapituły zamojskiej, Lublin 1962.
• Wadowski Jan Ambroży, Dzieje dawnej diecezji chełmskiej i jej kościołów [rkps w Bibliotece Naukowej Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Nauk w Krakowie, sygn. 2372].
• Ziółek Ewa Małgorzata, Przeniesienie Sióstr Miłosierdzia z Zamościa do Szczebrzeszyna w 1812 roku (czyli o potrzebie studiowania źródeł), [w:] Narrata de fontibus hausta. Studia nad problematyką kościelną, polityczną i archiwistyczną ofiarowane Janowi Skarbkowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. A. Barańska, W. Matwiejczuk, Lublin 2010, s. 317-326.

Identifiers

Biblioteka Nauki

59414637