Władza a książka społeczno-polityczna w PRL 1956–1989

• Authors: Dariusz Jarosz

Title variants

EN

The Communist Authorities and the „Social-Political Book” in Poland, 1956–1989

Abstracts

EN

The article deals with the way the Communist authorities in Poland approached the issue of the so called “social-political” literature. The analysis is chiefl y based on the archival materials assembled in the Fond: Central Committee, Polish United Workers’ Party, kept at the Central Archives of Modern Records in Warsaw, on the documents from the Russian State Archive of Contemporary History in Moscow, and on the professional press. The major aspects analysed are: the concept of “social-political” literature; propaganda measures undertaken by the Communist authorities to proliferate this type of reading (with special emphasis on the Festival of the Social-Political Book during the years 1967–1989); characteristics of instruments developed by the Communist party dedicated to disseminating the reading of “social-political” literature (party commissions, the Council for the Social-Political Book affi liated with the Central Committee of the Communist party); the canon of “social-political” literature, and its constant and changeable elements; infl uence of the Kremlin on “social-political” publications in Poland.

PL

Tematem artykułu jest sposób traktowania przez powojenne władze komunistyczne w Polsce tzw. literatury społeczno-politycznej. Podstawą źródłową poczynionych ustaleń są przede wszystkim materiały archiwalne zgromadzone w zespole akt Komitetu Centralnego PZPR w Archiwum Akt Nowych i dokumenty odnalezione w moskiewskim Rosyjskim Archiwum Państwowym Historii Najnowszej oraz prasa specjalistyczna. Przedmiotem szczegółowych analiz są takie problemy jak: pojęcie literatury społeczno-politycznej; zabiegi propagandowe wokół książki społeczno-politycznej (ze szczególnym uwzględnieniem genezy i rozwoju Dni Książki Społeczno-Politycznej „Człowiek Świat Polityka w latach 1967–1989), charakterystyka partyjnego instrumentarium upowszechniania książki społeczno-politycznej (partyjne komisje, Rada do Spraw Książki Społeczno-Politycznej przy Sekretariacie KC PZPR); analiza kanonu literatury społeczno-politycznej (elementy trwałości i zmian); wpływ Kremla na wydawnictwa społeczno-polityczne w Polsce.

• Publisher: Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
• Journal: Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
• Year: 2013-2014
• Issue: 7-8
• Pages: 133-172

Dates

published

2013-2014

Contributors

author

Dariusz Jarosz

• Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa

References

• S. Kondek, Władza i wydawcy. Polityczne uwarunkowania produkcji książek w Polsce w latach 1944-1949, Warszawa 1993.
• D. Jarosz, Dzieje książki w Polsce 1944-1989. Wybór źródeł, Warszawa 2010.
• Stankiewicz, S. Siekierski, Kształtowanie się polityki wydawniczej w minionym trzydziestoleciu, „Rocznik Biblioteki Narodowej”, 1974, t. X.
• K. Bańkowska-Bober, Statystyka wydawnictw w Polsce. Historia, metodyka i organizacja, Warszawa 2006.
• S. Kondek, Papierowa rewolucja. Oficjalny obieg książek w Polsce w latach 1948-1955, Warszawa 1999.
• K. Molek, Przed XIX Dekadą Książki Społeczno-Politycznej „Człowiek – Świat – Polityka”, „Przegląd Księgarski i Wydawniczy” 1985, nr 7-8.
• S. Kryśkow, Upowszechnienie książki społeczno-politycznej, „Przegląd Księgarski i Wydawniczy”, 1986, nr 11.
• D. Musiałowa, Nowe tendencje, „Praca Księgarska”, 1962, nr 9.
• Danuta Musiałowa, Nowe tendencje, „Praca Księgarska” (nr 9).
• Człowiek – Świat – Polityka. Rozmowa z kierownikiem Wydziału Propagandy i Agitacji KC PZPR tow. Tadeuszem Wrębiakiem, rozmawiał Ludwik Krasucki, „Przegląd Księgarski i Wydawniczy”, 1969, nr 20.
• J. Migdalski, „Tydzień książki społeczno-politycznej” w woj. łódzkim, „Praca Księgarska”, 1958, nr 41.
• K. Olejniczak, Nowy Klub Książki: „Człowiek – Świat – Polityka”, „Przegląd Księgarski i Wydawniczy”, 1968, nr 7.
• Dni książki zaangażowanej. Spotkanie w MKiS, „Przegląd Księgarski i Wydawniczy”, 1969, nr 6.
• A. Zalewska, X Dni Książki „Człowiek – Świat – Polityka” (Próba bilansu), „Przegląd Księgarski i Wydawniczy”, 1976, nr 21-24.
• D. Jarosz, Rok 1948 w historiografii Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i III Rzeczypospolitej, [w:] Zwrot polityczny ’48. Między polską drogą a projektem uniwersalnym, t. 1, red. nauk. M. Jabłonowski, W. Jakubowski, T. Krawczak, Warszawa 2013, s. 563–594.
• T. P. Rutkowski, Adam Bromberg i „encyklopedyści”. Kartka z dziejów inteligencji w PRL, Warszawa 2010.
• T. Hussak, II Międzynarodowa Konferencja Księgarstwa Krajów Socjalistycznych, „Przegląd Księgarski i Wydawniczy” 1975, nr 13-14.
• Rozwiązane cytowania

Identifiers

Biblioteka Nauki

471905