Oddział Książki Rzadkiej i Rękopisów: kolekcje, działalność naukowa i popularyzatorska

• Authors: Andriej Borodichin

Title variants

EN

The Division of Rare Books and Manuscripts, SPSTL SB RASc: collections, scientifi c acitivitis, and popularisation

Abstracts

EN

The Division of Rare Books and Manuscripts of the State Public Scientific Technological Library of the Siberian Branch of the Russian Academy of Sciences (Госуда́рственная публи́чная нау́чно-техни́ческая библиоте́ка Сиби́рского отделе́ния Росси́йской акаде́мии нау́к) houses signifi cant collections of printed matter and archival materials, dated from the 13th century until today. The general number of items held has surpassed 90.000. The collections are constantly developed. The core of the oldest part of the collection came with the legacy of the Academician Tikhomirov, received by the Library during the years 1967–1969. Other important acquisitions came from special fi eld expeditions organised by the Siberian Branch of the RASc. These activities resulted in doubling the numer of the oldest part of the holdings, and in setting up of separate territorial collections. This type of fi eld work is still continued. To date, the holdings of the Division of Rare Books and Manuscripts encompass over 1300 old Russian manuscripts and 2,500 of Cyrillic old prints (including the publications of the Old Believers, 18th–19th century). Eighteenth-century prints executed with the Cyrillic types westernized by Peter the Great form a separate collection; similarly, nineteenth-century works of Russian authors printed during their lifetimes, as well as by the authors of the Russian Silver Age (beginning of the 20th century). Books prohibited by Soviet law, printed both in Russia and abroad, are also kept separately. Alongside fi eld work, the staff of the Division is gathering materials towards a union catalogue of old and rare books held at state repositories in Siberia and the Russian Far East. Catalogues of manuscripts, old prints, and rare books are regularly published. The arrival of digital technology resulted in new activities of the Division. Digitisation of materials is systematically carried out for preservation purposes and for databases – bibliographical and full text – devoted to Siberian history are compiled. Thanks to the holdings of the Division the Museum of the Book was organised, which conducts popularisation activities for the educational institutions of Novosibirsk, the inhabitants of the city, and all persons interested in the history and culture of the book.

PL

Oddział Książki Rzadkiej i Rękopisów GPNTB SO RAN (Госуда́рственная публи́чная нау́чно-техни́ческая библиоте́ка Сиби́рского отделе́ния Росси́йской акаде́мии нау́к – Państwowa Publiczna Naukowo-Techniczna Biblioteka Oddziału Syberyjskiego Rosyjskiej Akademii Nauk) przechowuje znaczące zbiory książek i archiwaliów powstałych w okresie od XIII w. do dnia dzisiejszego. Ogólna liczba zbiorów przekracza obecnie 90 000 jednostek; zbiory są systematycznie uzupełniane. Podwaliny najstarszej części zbiorów stanowi kolekcja starych druków i rękopisów akademika M. N. Tichomirowa, którą Biblioteka otrzymała w latach 1967–1969. Ekspedycje archeograficzne organizowane przez Syberyjski Oddział RAN, przyczyniły się do ponad dwukrotnego powiększenia najstarszej części zasobów Biblioteki i powstania osobnych kolekcji terytorialnych. Do dzisiaj ten kierunek prac Oddziału stanowi perspektywiczny sposób uzupełniania najstarszej części kolekcji. W chwili obecnej Oddział Książki Rzadkiej i Rękopisów dysponuje ponad 1300 staroruskich rękopisów i 2500 rosyjskich starodruków, doliczając do tego zbioru wydania drukarń staroobrzędowców XVIII–XIX w. Z innych kolekcji wyodrębniono książki XVIII w. drukowane tzw. grażdanką, a także wydane za życia autorów utwory rosyjskich pisarzy XIX w. i rosyjskiego srebrnego wieku oraz kolekcję prohibitów – wydanych nielegalnie i zagranicznych. Równolegle do terenowej pracy archeograficznej Oddział gromadzi materiały do zbiorczego katalogu wydań rzadkich i książek zabytkowych przechowywanych w zasobach państwowych bibliotek na terytorium Syberii i Dalekiego Wschodu. Regularnie wydawane są katalogi rękopisów, starych druków i książek rzadkich. W związku z wykorzystywaniem nowych technologii i techniki cyfrowej pojawiają się nowe kierunki pracy Oddziału. Planowo przeprowadza się prace polegające na wykonywaniu cyfrowych kopii zabezpieczających rękopisy i druki, prowadzone są prace nad tworzeniem baz danych – bibliograficznych i pełnotekstowych – zawierających informację o dawnych książkach zabytkowych w regionie syberyjskim. Oddział Książki Rzadkiej i Rękopisów: kolekcje, działalność naukowa i popularyzatorska W oparciu o zbiory Oddziału zostało stworzone i funkcjonuje Muzeum Książki, które prowadzi działalność naukowo-popularyzatorską dla placówek edukacyjnych miasta, mieszkańców Nowosybirska i wszystkich zainteresowanych historią kultury książki.

Keywords

PL

stare druki; rękopisy; źródłoznawstwo; kolekcje; Syberia

EN

early modern printed books; manuscripts; historical sources; collections; Siberia

• Publisher: Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
• Journal: Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
• Year: 2015
• Issue: 9
• Pages: 41-60

Dates

published

2015

Contributors

author

Andriej Borodichin

• Oddział Książki Rzadkiej i Rękopisów, Państwowa Publiczna Naukowo-Techniczna Biblioteka Oddziału Syberyjskiego Rosyjskiej Akademii Nauk, Nowosybirsk

References

• Алексеев, В.Н., Об описании территориальных коллекций фонда редких книг и рукописей ГПНТБ СО АН СССР, w: Проблемы научного описания рукописей и факсимильного издания памятников письменности: Материалы всесоюзной конференции, Ленинград 1981.
• Библиография арабских рукописей, сост.: И. Б.Михайлова, А. Б. Халидова ; отв. ред. А. Б. Халидов, Москва : Наука, Гл. ред. вост. лит., 1982.
• Бородихин, А. Ю., О двух старообрядческих библиотеках, w: Сендьмые Макушинские чтения: материалы науч. конф., 16-17 мая 2006г., г. Красеноярск / Гос. Публ. науч.-техн б-ка Сиб. отд-ния Рос. акад. наук ; Гос. унив. науч. б-ка Краснояр. края; Отв. ред. канд. ист. наук Е. Н. Савенко, Новосибирск 2006.
• Бородихин, А.Ю., Перспективы археографического исследования старообрядческих поселений Нижнего Енисея, w: Современные проблемы археографии: Сб. статей по материалам конференции, проходившей в Библиотеке РАН 25-27 мая 2010 г., Санкт-Петербург : БАН, 2011.
• Дергачева-Скоп, Е.И.; Бородихин, А.Ю., Сибирские старообрядческие «живые» библиотеки в составе электронного ресурса «Книжные памятники Сибири», w: Письменото наследство в информационните технологии : материали от V междунар. науч. конф. (Варна, 15-20 септември 2014 г.), София ; Ижевск, 2014, s. 38-43.
• Драгайкина, Т. А., Русские книги гражданской печати собрания Колывано-Воскресенских горных заводов в фонде ГПНТБ СО РАН, Гос. публич. науч.-техн. б-ка Сиб. отд-ния Рос. акад. наук ; сост.: Т.А. Драгайкина, вступит. ст. И.А. Гузнер, Т.А. Драгайкиной ; науч. ред. А. Ю. Бородихин, Новосибирск : ГПНТБ СО РАН, 2014. (=Материалы к Сводному каталогу рукописей, старопечатных и редких книг в собраниях Сибири и Дальнего Востока) (=Книжные памятники и книжные собрания).
• Зайцев, И. В., Арабские и турецкие рукописи Государственной публичной научно-технической библиотеки Сибирского отделения РАН в Новосибирске, Гос. публич. науч.-техн. б-ка Сиб. отд-ния Рос. акад. наук ; сост., вступит. ст., коммент. и описание рукописей И.В. Зайцева ; науч. ред. А. Ю. Бородихин, Новосибирск : ГПНТБ СО РАН, 2014. (=Материалы к Сводному каталогу рукописей, старопечатных и редких книг в собраниях Сибири и Дальнего Востока) (=Книжные памятники и книжные собрания).
• Казанцева Т. Г., Духовные стихи в рукописных сборниках старообрядцев филипповского согласия (по материалам Кемеровского территориального собрания ГПНТБ СО РАН), Гос. публич. науч.-техн. б-ка Сиб. отд-ния Рос. акад. наук ; сост., вступит. ст., коммент. и описание рукописей Т. Г. Казанцевой ; науч. ред. А. Ю. Бородихин, Новосибирск : ГПНТБ СО РАН, 2014. (=Материалы к Сводному каталогу рукописей, старопечатных и редких книг в собраниях Сибири и Дальнего Востока) (=Книжные памятники и книжные собрания).
• Малышев, В. И., Об одном важном источнике Тихомировского собрания (Страничка воспоминаний), „Труды Отдела древнерусской литературы”, Т. 32, Ленинград 1977, s. 395-401.
• Повесть о Дмитрии Басарге и его сыне Борзосмысле, Исслед. и подгот. Текстов М.О. Скрипиля, Ленинград 1969.
• Полосин, В. В., Фонды рукописей и старопечатных книг, актовых и эпиграфических материалов на языках народов советского и зарубежного Востока в СССР, w: Archeographia Orientalis : Материалы Всесоюз. рабочего совещ. по проблемам вост. археографии (Ленинград, 1 – 4 марта 1988 г.), Москва 1990, s. 178-204.
• Попов, Андрей, Описание рукописей и каталог книг церковной печати библиотеки А.И. Хлудова, Москва, 1872, s. 2-3, s. 1 – 54 trzeciej paginacji.
• Рогов, А. И.; Покровский, Н. Н., Собрание рукописей академика М. Н. Тихомирова, переданное Сибирскому отделению АН СССР, „Археографический ежегодник за 1965 год”, Москва, 1966, s. 162-172.
• Тихомиров, М.Н., Описание Тихомировского собрания рукописей, Москва : Наука, 1968.
• Тонкова, Р.М., Коллекция брошюр эпохи Французской революции из собрания А.И. Шпагина , „Известия АН СССР. Отделение общественных наук”, 1934, s.131-136.

Identifiers

Biblioteka Nauki

472365