Meandry filologii. Na marginesie lektury książki Jamesa Turnera, Philology. The Forgotten Origins of the Modern Humanities, Princeton 2014

• Authors: Monika Opalińska

Title variants

EN

The winding path of philology. Notes on J. Turner’s Philology: The Forgotten Origins of the Modern Humanities

Abstracts

EN

This article is an outcome of a critical reading of a recently published book Philology. The Forgotten Origins of the Modern Humanities. Its author, James Turner, an American historian, outlines the origins and history of modern humanities. He shows that for many centuries philology was regarded as the pillar of the multi-layered humanities but lost its privileged status when individual branches started to acquire an independent status as distinct scholarly disciplines. Turner contests the widespread view that “information overload” was directly responsible for this course of development in the area of modern humanities. He argues that Renaissance scholars faced similar problems but solved tchem differently by applying technologies that helped to manage the fl ood of information. Thus, hyperspecialization, characteristic for modern humanities, is merely a cramping fi lter, which constrains knowledge rather than organizes it.

PL

Artykuł jest wynikiem krytycznej lektury opublikowanej niedawno książki Philology. The Forgotten Origins of the Modern Humanities. Jej autor, James Turner, amerykański historyk, przedstawia genezę i rozwój współczesnych nauk humanistycznych. Filologia, która przez kolejne stulecia uchodziła za królową humanistyki, utraciła swą uprzywilejowaną pozycję w momencie, gdy poszczególne gałęzie dziedziny podstawowej zaczęły wyodrębniać się w niezależne dyscypliny badawcze. Autor polemizuje z panującą powszechnie opinią, że ten kierunek rozwoju był nieuchronną konsekwencją nadmiaru informacji we współczesnej nauce. Argumentuje, że renesansowi humaniści, zmagając się z podobnym problemem, potrafi li rozwiązać go, stosując odpowiednie narzędzia i mnemotechnikę. Z tej perspektywy szczegółowa specjalizacja, charakterystyczna dla współczesnej humanistyki, zdaje się być niewygodnym filtrem, który ogranicza wiedzę zamiast ją porządkować.

Keywords

PL

filologia; nauki humanistyczne; język; retoryka; studia klasyczne; historia

EN

philology; humanities; language; rhetoric; classical studies; history

• Publisher: Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
• Journal: Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
• Year: 2015
• Issue: 9
• Pages: 313-327

Dates

published

2015

Contributors

author

Monika Opalińska

• Instytut Anglistyki, Uniwersytet Warszawski

References

• Doroszewski, W. (red.). Słownik języka polskiego. Tom II. Warszawa1960. PAN.
• Górski, K. i S. Hrabec (red.) 1962. Słownik języka Adama Mickiewicza. Tom I. Wrocław-Warszawa-Kraków.
• Hickes, G. 1703-1705. Linguarum veterum septentrionalium thesaurus grammatico-criticus et archæologicus. Oxford.
• Lewis, C. S. 2010. Zaskoczony radością. Kraków. Esprit.
• Linde M. S. B. (red.) 1854 (wyd. II.). Słownik języka polskiego. Tom I. Lwów. Zakład im. Ossolińskich.
• Mickiewicz, A. 1955. Dzieła. Tom XV. Listy. Część II. Warszawa. Czytelnik.
• Reynolds, L. D. i N. G. Wilson.. Skrybowie i uczeni. O tym, w jaki sposób antyczne teksty literackie przetrwały do naszych czasów. Warszawa 2008.
• Rozwadowski, J. 1950. O zjawiskach i rozwoju języka. Kraków. TMJP.
• Turner, J. 2014. Philology: The Forgotten Origins of the Modern Humanities. Princeton. Princeton University Press.
• Winchester, S. 2003. The meaning of everything. The Story of the Oxford English Dictionary. Oxford. OUP.

Identifiers

Biblioteka Nauki

471950