Średniowieczne polonika rękopiśmienne w zbiorach obcych

• Authors: Edward Potkowski

Title variants

EN

The Polonica medieval manuscripts in foreign collections

Abstracts

EN

Prof. Edward Potkowski, died on July 31st 2017, paid particular attention to registration and detailed documentation of the manuscripts - created in Poland, written by the Poles abroad, for the Polish readers, or being held within the territory of Poland - both in Polish and foreign collections. He used to say, that we would not develop a complete image of the book culture of medieval ages in Poland without studies on the books permanently or temporarily stored in foreign institutions. This is also the topic of E. Potkowski’s text offered within this volume. He discusses examples of three books: the Mikołaj Suled’s Codex he found himself in Naples (Italy), the Mathilda’s Codex, and the Sankt Florian Psalter. Their complicated history proves the need of developing a central catalogue of medieval manuscripts related to Poland, for further studies on the Polish medieval culture.

PL

Zmarły 31 VII 2017 r. Edward Potkowski przywiązywał szczególną wagę do rejestracji i możliwie szczegółowego opisu rękopisów – powstałych w Polsce, spisanych przez Polaków za granicą, sporządzonych dla polskiego odbiorcy, bądź znajdujących się na terytorium Polski – zarówno przechowywanych w zbiorach polskich, jak i zagranicznych. Często wyrażał przekonanie, że nie uzyskamy pełnego obrazu kultury książki w polskim średniowieczu bez studiów nad kodeksami, które znajdują się lub czasowo znajdowały się w zbiorach obcych. O nich właśnie traktuje tekst przygotowany przez E. Potkowskiego do niniejszego tomu. Omawia w nim przykłady trzech ksiąg: odnaleziony przez siebie w Neapolu Kodeks Mikołaja Suleda oraz Kodeks Matyldy i Psałterz Floriański, których skomplikowane dzieje dowodzą konieczności utworzenia centralnego katalogu rękopisów średniowiecznych związanych z Polską, w celu rozwoju dalszych studiów nad rodzimą kulturą wieków średnich.

Keywords

PL

Kodeks Mikołaja Suleda ,; Kodeks Matyldy; Psałterz Floriański; kodeksy średniowieczne; polonika

EN

Mikołaj Suled’s Codex; Mathilda’s Codex; Sankt Florian Psalter; medieval codexes; Polonica

• Publisher: Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
• Journal: Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
• Year: 2017
• Volume: Polonika w zbiorach obcych, tom specjalny
• Pages: 41-46

Dates

published

2017

Contributors

author

Edward Potkowski

• Uniwersytet Warszawski

References

• Bandtkie J.S., Wiadomość o najstarszym może psałterzu polskim w bibliotece WW. Kanoników Laterańskich w klasztorze s. Floriana niedaleko miasta Lintz w Wyższej Austrii, Kraków 1827.
• Bartoszewicz A., Piśmienność mieszczańska w późnośredniowiecznej Polsce, Warszawa 2012.
• Bernacki L., Geneza i historia Psałterza Floriańskiego, Lwów 1927.
• Birkenmajer A., Burmistrz warecki z połowy XV wieku – kopistą i właścicielem książki, „Przegląd Biblioteczny” 1938, z. 1, s. 17-19.
• Cenci C., Manoscritti francescani della Biblioteca nazionale di Napoli. T. 1,
• Quaracchi, Florentiae 1971. Spicilegium Bonaventurianum, 7.
• Codex Aureus Gnesnensis. Commentarii, napisał T. Dobrzeniecki, Warszawa 1988.
• Dziedzictwo Piastów mazowieckich. Wystawa w Zamku Królewskim w Warszawie - Muzeum, 28 października - 4 grudnia 2016 r., [red. nauk. katalogu R. Mroczek, P. Mrozowski], Warszawa 2016.
• Gębarowicz M., Psałterz floriański i jego geneza, Wrocław 1965.
• Grzybowski M.M., Prekursorzy łowickiej uczelni, „Mazowieckie Studia Humanistyczne” 2000, nr 1-2, s. 135-137.
• Kaliszuk J., «Codices deperditi». Średniowieczne rękopisy łacińskie Biblioteki Narodowej utracone w czasie II wojny światowej. T. 1-3, Wrocław 2016.
• Kodeks Matyldy. Księga obrzędów z kartami dedykacyjnymi = Codex Mathildis. Liber officiorum cum foliis dedicationis, oprac. i edycja B. Kürbis z zespołem B. Bolz, B. Nadolski, D. Zydorek, Kraków 2000. Monumenta Sacra Polonorum, t. I.
• Kürbis B., Die Epistola Mathildis Suevae an Mieszko II. in neuer Sicht. Ein Forschungsbericht. Mit einem Anhang von E. Freise - M. Weidner, Auf der Suche nach der verschollenen Widmungsminiatur des Cod. C 91 der Düsseldorfer Universitätsbibliothek, „Frühmittelalterliche Studien” 1989, Bd. 23, s. 318-343.
• Maciszewska M., Klasztor bernardyński w społeczeństwie polskim 1453-1530, Warszawa 2001
• Potkowski E., Książka i pismo w średniowieczu. Studia z dziejów kultury piśmiennej i komunikacji społecznej, Pułtusk 2006.
• Potkowski E., Książka w mieście polskim XV w., w: Czas - Przestrzeń - Praca w dawnym miastach. Studia ofiarowane Henrykowi Samsonowiczowi w sześćdziesiątą rocznicę urodzin, red. nauk. A. Wyrobisz, M. Tymowski, współpr. W. Fałkowski, Z. Morawski, Warszawa 1991, s. 265-275.
• Potkowski E., W kręgu średniowiecznej książki. Książka rękopiśmienna jako obiekt badań bibliologii historycznej, [w:] Bibliologia i informatologia, pod red. D. Kuźminy, Warszawa 2011, s. 31-46.
• Potkowski E., W sprawie edycji źródeł do historii książki polskiej, „Z Badań nad Polskimi Księgozbiorami” 1985, t. 7: Badania źródłowe, s. 35-43.
• Potkowski E., Wielki przełom w dziejach komunikacji społecznej u progu epoki nowożytnej: rękopis, książka ksylograficzna, druk, [w:] Przeszłość i teraźniejszość. Prace ofiarowane Profesorowi Adamowi Koseskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. M. Dygo i in., Pułtusk 2009, s. 69-80.
• Psałterz floriański : łacińsko-polsko-niemiecki rękopis Biblioteki Narodowej w Warszawie, wyd. R. Ganszyniec, W. Taszycki, S. Kubica ; studia o oprawie i piśmie Psałterza nap. A. Birkenmajer, o miniaturach W. Podlacha; staraniem i pod red. L. Bernackiego, Lwów 1939.
• Sztuka polska przedromańska i romańska do schyłku XIII wieku. T. 1, cz. 1, pod red. M. Walickiego, Warszawa [1971].

Identifiers

Biblioteka Nauki

472336