Polish old printings dedicated to the Unite bishop and metropolitan Atanazy Szeptycki (1715-1746) in the light of Uniate moral theology

• Authors: Iuliana Tatianina

Title variants

PL

Polskojęzyczne starodruki dedykowane biskupowi i metropolicie unickiemu Atanazemu Szeptyckiemu (1715-1746) w świetle Unickiej teologii moralnej

Abstracts

PL

Panegiryki dedykowane biskupom unickim są ciekawymi przykładami dzieł polsko-ukraińskiego pogranicza kulturowego w XVIII w. Z jednej strony biskupi są prezentowani w nich jako należący do polskiego sarmackiego świata, z drugiej – jako pasterze unickiej cerkwi. Autorzy tych panegiryków byli dobrze wykształceni. Teksty pochwalne na cześć biskupa lwowskiego oraz metropolity unickiego Atanazego Szeptyckiego (1715-1746) stworzyli np. znani autorzy kazań, teolodzy, w tym Józef Narolski. Panegiryki poświęcone A. Szeptyckiemu napisano zgodnie z regułami retoryki, przy użyciu toposów: nieśmiertelnej sławy, pasterza, rodziny, cnót, skromności autora. Typowy sposób opowiadania o znanej osobie (historia rodziny, narodzenie, nauczanie, śmierć) w połączeniu z teologią moralną Cerkwi unickiej pozwalał zarysować oryginalny obraz unickiego biskupa z XVIII w.

EN

Panegyrics dedicated to the 18th century Uniate bishops and metropolitans represent specific Polish-Ukrainian cultural borderland of that time. From the one hand, bishops represent famous Polish (Sarmatian) families, from the other: as shepherds of the Uniate church. Authors of these literary works were well-educated people. Panegyrics in honour of Atanazy Szeptycki (1715-1746), the Lviv Uniate bishop, were written by well-known theologians and a sermon author Józef Narolski. These panegyrics were written according to common rhetorical rules (common themes or toposes, like an immortal fame, a good shepherd, a nobile family, virtues, humility). Typical way of narration about a famous person (history of a family, birth, teaching, death) under an influence of Uniate moral theology led to creation of an unique picture of the Uniate bishop of the 18th century.

Keywords

EN

panegyric; baroque; Józef Narolski; Atanazy Szeptycki; Uniate bishop; Uniate church; 18th century; Slavia Unita; Uniate moral theology.

PL

panegiryk; barok; Józef Narolski; Atanazy Szeptycki; biskup unicki; cerkiew unicka; XVIII w.; Slavia Unita; moralna teologia unicka

• Publisher: Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
• Journal: Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
• Year: 2017
• Volume: Polonika w zbiorach obcych, tom specjalny
• Pages: 223-228

Dates

published

2017

Contributors

author

Iuliana Tatianina

• Ukraiński Uniwersytet Katolicki, Lwów (Ukrainian Catholic University, Lviv)

References

• Bibliografia polskich druków lwowskich XVI-XVIII wieku, [wstęp R. Kotula], Lwów 1928.
• Katalog panegiryków i kazań z dedykacjami. 1: Gabinet Księgarsko-Antykwarski Cezarego Wilanowskiego w Warszawie, ulica Bracka nr 7, Warszawa 1884.
• Obremski K., Panegiryk biskupi Prus Królewskich? Biskupi Chełmińscy Stanisław Hozjusz i Kazimierz Jan Opaliński, [w]: Panegiryk jako element życia literackiego doby staropolskiej i oświeceniowej, pod red. M. Sulejewicz-Nowickiej i Z. Gruszki, Łódź 2013, s. 79-94.
• Skoczylas I., Sobory eparchii chełmskiej XVII wieku. Program religijny Slavia Unita w Rzeczypospolitej, Lublin, 2008;
• Skoczylas I., Slavia Unita: the Cultural and Religious Model of the Archidiocese of Kiev in the Seventeenth and Eighteenth Centuries (the Discussion on Christian Heritage on the Nations of Eastern Europe) [w]: East-Central Europe in European History: Themes and Debates, ed. J. Kłoczowski, H. Łaszkiewicz, Lublin, 2009, P. 243-254.
• Wereda D., Biskupi unickiej metropolii kijowskiej w XVIII wieku, Lublin, 2013.
• Собори Львівської єпархії XVI–XVIII століть, [pod. red. I. Skochylasa], Львів, 2006.
• Скочиляс І., Галицька (Львівська) єпархія XII-XVIII століть: організаційна структура та правовий статус, Львів, 2010,
• Яременко М., Річпосполитська шляхта у Києво-Могилянській академії XVIII ст. [w] Соціум. Альманах соціальної історії, 2010, № 9, С. 37-55.

Identifiers

Biblioteka Nauki

472151