Kształtowanie się idei warunkowego zwolnienia – wybrane przykłady

• Authors: Grzegorz Chrószcz

Title variants

EN

The formation of the idea of conditional release – selected examples

Abstracts

PL

Artykuł ma na celu przedstawienie w sposób chronologiczno-syntetyczny zagadnienia jakim jest warunkowe przedterminowe zwolnienie z reszty kary pozbawienia wolności oraz jego funkcjonowanie w przestrzeni prawa karnego. Wraz z kształtowaniem się społeczeństw w zorganizowany aparat państwowy ukształtowany na poziomie legislacyjnym, pojawia się zagadnienie wymierzania kary za popełniony czyn zabroniony. Kara pozbawienia wolności od zarania dziejów ludzkości ewoluowała od czynnika represji, odwetu po humanitarne traktowanie człowieka podczas izolacji. Sama idea kary pozbawienia wolności nie była wystarczająca do osiągnięcia celów jakie przyświecały ustawodawcy, czyli przywrócenie społeczeństwu człowieka, w tym przypadku przestępcę, żyjącego zgodnie z przepisami prawa. Dlatego też wraz z dynamicznym rozwojem społeczeństw dostrzeżono na bazie doświadczeń, potrzebę przeprowadzenia daleko idących reform. Zhumanizowanie kary pozbawienia wolności znalazło się w orbicie zainteresowania przedstawicieli wielu nauk w tym: prawa, filozofii, socjologii, psychologii. Stąd też po wielu latach doświadczeń, w przestrzeni prawa karnego, zagadnienie warunkowego zwolnienia jawi się jako jeden z podstawowych filarów demokratycznego państwa prawa. Zagadnienie warunkowego zwolnienia również jest obecne w doktrynie prawa polskiego. Jednocześnie, co należy podkreślić, wysiłek wielu pokoleń wybitnych badaczy, zaowocowało pojawieniem się warunkowego zwolnienia w przestrzeni prawa karnego jako ważnego elementu w procesie resocjalizacji człowieka. Ważne jest, że proces ten trwa do dziś.

EN

The aim of this article is to present the issue of parole (conditional early discharge from prison) and its functioning in the area of criminal code, with particular emphasis on the impact of the law. Document is elaborated in a chronological and synthetic manner. It is an extremely interesting subject by the same time it is a quite demanding from the author. Due to vast and rich literature in the matter author focuses on key aspects. Other related, yet interesting themes have been indicated only in a marginal way. Along with the formation of societies into an organized state apparatus constituted at the legislative level then the issue of imposing a penalty, appears for a committed prohibited act. Since the beginning of human history, the penalty of imprisonment has evolved from a factor of repression or retaliation to humane treatment of people during isolation when in jail. Previous experience shows that the very idea of imprisonment was not sufficient to achieve the goals pursued by the legislator, i.e., to restore to society a man. In particular transformation of a criminal into a free human living in accordance with the law. Therefore, along with the dynamic progress of societies, the need for far-reaching reforms was noticed on the basis of capability. Humanizing the approach to the penalty of deprivation of liberty found itself in the orbit of interest of representatives of many scientific disciplines including law, philosophy, sociology, and psychology. Hence, after many years of experience in the area of criminal law, the issue of parole appears to be one of the basic pillars of a democratic state driven by state of law. The issue of conditional release (parole) exists in the doctrine of Polish law as well. At last, the efforts of many generations of outstanding researchers have resulted in the emergence of conditional release in the substance law as an important element in the process of human rehabilitation. It is important that this process continues.

Keywords

EN

parole (conditional release); resocialization; imprisonment history; penitentiaryism

PL

warunkowe zwolnienie; resocjalizacja; historia więziennictwa; kara pozbawienia wolności; penitencjaryzm

• Publisher: Akademia Nauk Stosowanych w Raciborzu
• Journal: Eunomia – Rozwój Zrównoważony – Sustainable Development
• Year: 2021
• Issue: 2(101)
• Pages: 59-70

Dates

published

2021

Contributors

author

Grzegorz Chrószcz

• Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Raciborzu

References

• Bałandynowicz A., Probacja. Resocjalizacja z udziałem społeczeństwa, Warszawa 2011.
• Bałandynowicz A., Probacja. System sprawiedliwego karania, Warszawa 2002.
• Bałandynowicz A., System probacji w Polsce – diagnoza i kierunki zmian w polityce kryminalnej, [w:] Wykonywanie kary pozbawienia wolności w Polsce-w poszukiwaniu skuteczności, (red.) H. Machel, Gdańsk 2006.
• Beccaria C., O przestępstwach i karach, Łódź 2014.
• Chrószcz G., Kształtowanie się podstaw prawnych instytucji warunkowego zwolnienia z odbycia reszty kary pozbawienia wolności w Polsce (1918-1997), „The Prison Systems Review” 2020, nr 109.
• Duda S., Szafot, chłosta, pohańbienie, „Gazeta Wyborcza - Ale Historia” nr 48 z 28.11.2016.
• Foucault M., Nadzorować i karać: narodziny więzienia, Warszawa 1993.
• Lachowski J., Warunkowe zwolnienie z reszty kary pozbawienia wolności, Warszawa 2010.
• Lelental S., Stosowanie warunkowego przedterminowego zwolnienia z odbycia reszty kary pozbawienia wolności, [w:] Wykonywanie kary pozbawienia wolności w Polsce-w poszukiwaniu skuteczności, (red.) H. Machel, Gdańsk 2006.
• Linowski K., Warunkowe zwolnienie w teorii i praktyce penitencjarnej, Ostrowiec Świętokrzyski 2005.
• Machel H., Więzienie jako instytucja karna i resocjalizacyjna, Gdańsk 2003
• Niemcewicz J.U., Memoriał o nowym systemie więzień ustanowionym w Stanach Zjednoczonych Ameryki, Warszawa 1962.
• Rabinowicz L., Podstawy nauki o więziennictwie, Warszawa 1933.
• Szczygieł G.B., Zezwolenia na czasowe opuszczanie zakładu karnego w polskim systemie penitencjarnym, Białystok 2013.
• Śliwowski J., Prawo i polityka penitencjarna, Warszawa 1982.
• Świda W, Prawo karne, Warszawa 1986.
• Tobis A., Funkcje warunkowego zwolnienia i jego podstawy w prawie porównawczym, Poznań 1971.
• Wantuła H., Problematyka alternatyw dla kary pozbawienia wolności – jak zmniejszyć wielkość populacji więziennej, [w:] Więziennictwo. Nowe wyzwania, (red.) B. Hołyst, W. Ambrozik, P. Stępniak, Warszawa 2001.
• Wiktorska P., Czekając na wokandę. Warunkowe przedterminowe zwolnienie młodocianych, Warszawa 2010.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2082754