Thomas Paine, pierwszy abolicjonista Ameryki

• Authors: Grzegorz Chrószcz

Title variants

EN

Thomas Paine, America's first abolitionist

Abstracts

EN

For more than two hundred years, human rights and freedoms have formed the foundation of human existence. In 2001, international opinion declared the slave trade a crime against humanity. Throughout 2007, Britain celebrated the bicentenary of the abolition of the slave trade. On March 25, 2008, the United Nations celebrated the first annual commemoration of the International Day of Remembrance for the Victims of Slavery and the Transatlantic Slave Trade. The same year marked the bicentenary of the official end of the international slave trade. On March 3, 1807, President Thomas Jefferson signed a bill approved by Congress that prohibited the importation of slaves into the territory under the authority of the United States. The slave trade and the phenomenon of slavery in the British colonies of North America caught the attention of the eminent political columnist, Thomas Paine. Thomas Paine was the spiritual leader of the American and French revolutions, a fighter for the right to freedom, a fierce enemy of absolutism, and a champion of the struggle for human rights. The article aims to present Paine's journalistic and political activities in the fight against social injustice, which was the issue of slavery in the British colonies in America. His involvement in social and political life in the emerging new country on the world map – the United States of America – widely described in the press, contributed significantly to taking action to abolish slavery. Thomas Paine, because of his merits in the struggle for the abolition of slavery, was hailed by posterity as the first abolitionist of America.

PL

Od ponad dwustu lat prawa i wolności człowieka tworzą fundament egzystencji ludzkiej. W 2001 roku opinia międzynarodowa uznała handel niewolnikami za zbrodnię przeciwko ludzkości. Przez cały 2007 rok Wielka Brytania obchodziła dwusetną rocznicę zniesienia handlu niewolnikami. W dniu 25 marca 2008 roku Organizacja Narodów Zjednoczonych obchodziła pierwsze doroczne obchody Międzynarodowego Dnia Pamięci Ofiar Niewolnictwa i Transatlantyckiego Handlu Niewolnikami. W tym samym roku przypadała dwusetna rocznica oficjalnego zakończenia międzynarodowego handlu niewolnikami. W dniu 3 marca 1807 roku prezydent Thomas Jefferson podpisał ustawę zatwierdzoną przez Kongres, która zakazywała importu niewolników na terytorium podlegającej jurysdykcji Stanów Zjednoczonych. Handel niewolnikami oraz zjawisko niewolnictwa na terenie kolonii brytyjskich w Ameryce Północnej zwróciły uwagę wybitnego publicysty politycznego, Thomasa Paine`a. Thomas Paine był przywódcą duchowym rewolucji amerykańskiej i francuskiej, bojownikiem o prawo do wolności, zaciekłym wrogiem absolutyzmu, a przede wszystkim orędownikiem walki o prawa człowieka. Artykuł ma na celu przedstawienie działalności publicystycznej i politycznej Paine`a w walce z niesprawiedliwością społeczną, jaką było zagadnienie niewolnictwa w koloniach brytyjskich w Ameryce. Jego zaangażowanie w życie społeczne i polityczne w tworzącym się nowym państwie na mapie świata – Stanach Zjednoczonych Ameryki – szeroko opisywane na łamach prasy, przyczyniło się w istotny sposób do podjęcia działań zmierzających do zniesienia niewolnictwa. Thomas Paine z uwagi na zasługi w walce o zniesienie niewolnictwa został okrzyknięty przez potomnych pierwszym abolicjonistą Ameryki.

Keywords

PL

Thomas Paine; niewolnictwo; Ameryka; publicysta; abolicjonizm

EN

Thomas Paine; slavery; America; publicist; abolitionism

• Publisher: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Raciborzu
• Journal: Eunomia – Rozwój Zrównoważony – Sustainable Development
• Year: 2022
• Issue: 1(102)
• Pages: 37-55

Dates

published

2022

Contributors

author

Grzegorz Chrószcz

References

• Bartuś A., O wolności i prawach człowieka, Oświęcim 2014.
• Benezet A., A Caution and Warning to Great Britain and her Colonies, in a short representation of the calamitous state of the enslaved negroes in the British Dominions. Collected from various authors, etc., https://en.wikisource.org/wiki/A_caution_and_warning_to_Great_ Britain_and_Her_Colonies_in_a_short_representation_of_the_calamitous_state_of_the_ enslaved_negroes_in_the_British_Dominions [dostęp: 17.02.2022].
• Błaszczyk C., Liberalizm Thomasa Paine`a, „Acta Universitatis Wratislaviensis, „Przegląd Prawa i Administracji” 2016, nr 105.
• Brown S.L., Thomas Jefferson and the problem of rase, https://oll.libertyfund.org/page/libertymatters- hans-eicholz-jefferson-slavery-race-declaration [dostęp: 27.01.2022].
• Cieślak M., Müller M., Black Lives Matter, czyli ile warte jest ludzkie życie, https://ohistorie.eu/2020/08/11/black-lives-matter-czyli-ile-warte-jest-ludzkie-zycie/#_edn3 [dostęp: 28.01.2022].
• Deagan K., MacMahon D., Fort Mose: Colonial Amarica’s Black Fortess of Freedom, Florida 1995, https://oll.libertyfund.org/page/liberty-matters-hans-eicholz-jefferson-slavery-racedeclaration [dostęp: 27.01.2022].
• Founders Online, National Archives, https://founders.archives.gov/documents/Franklin/01-21- 02-0285. Źródło oryginalne: The Papers of Benjamin Franklin, vol. 21, January 1, 1774, do 22 marca 1775, red. William B. Willcox. New Haven i Londyn: Yale University Press, 1978 [dostęp: 28.01.2022].
• Górecki O., Rekonstrukcja historycznych podstaw i ideologicznej ciągłości współczesnego libertarianizmu, [w:] Tendencje rozwojowe myśli politycznej i prawnej, (red.) M. Maciejewski, M. Marszał, M. Sadowski, Wrocław 2014.
• Gwarny M., Thomasa Paine’a ujęcie doktryny prawnonaturalnej: prawo naturalne wobec rewolucji, „Acta Universitatis Lodziensis Folia Philosophica” 2010, XXIII.
• https://en.wikipedia.org/wiki/1688_Germantown_Quaker_Petition_Against_Slavery#About_th e_contents_of_the_petition, [dostęp: 20.02.2022].
• https://en.wikipedia.org/wiki/Benjamin_Franklin#Slavery, [dostęp: 17.02.2022].
• https://en.wikipedia.org/wiki/Benjamin_Rush [dostęp: 28.01.2022].
• https://en.wikipedia.org/wiki/Thomas_Paine – Death [dostęp: 28.01.2022].
• https://en.wikisource.org/wiki/An_Address_to_the_Public [dostęp: 20.02.2022].
• https://web.archive.org/web/20060521035446/http://www.ushistory.org/documents/antislavery. htm [dostęp: 20.02.2022].
• https://www.history.com/topics/american-revolution/thomas-paine [dostęp: 28.01.2022].
• https://www.pbs.org/wgbh/aia/part3/3h252.html [dostęp: 20.02.2022].
• Kuźniar R., Prawa człowieka. Prawo, instytucje, stosunki międzynarodowe, Warszawa 2000.
• Libiszowska Z., Tomasz Jefferson, Wrocław 1984.
• Libiszowska Z., Tomasz Paine. Obrońca praw człowieka, Warszawa 1976.
• Libiszowska Z., Tomasz Paine a Polska stanisławowska, „Annales Universitatis Mariae Curie- Skłodowska” 1974, t. XXIX.
• Maciejewski M., Początki koncepcji oraz regulacji praw i wolności człowieka do czasów oświecenia, [w:] Współczesne koncepcje ochrony wolności i praw podstawowych, (red.) A. Bator, M. Jabłoński, M. Maciejewski, K. Wójtowicz, Wrocław 2013.
• Nash G.B., Franklin and Slavery, https://www.jstor.org/stable/4599029, [dostęp: 17.02.2022].
• Osiatyński W., Prawa człowieka i ich granice, Kraków 2011.
• Paine T., The Writings of Thomas Paine, Vol. I (1774-1779). Pod red. M.D. Conway, New York 1894, https://oll.libertyfund.org/title/paine-the-writings-of-thomas-paine-vol-i-1774-1779 [dostęp:28.08.01.2022].
• Paine T., The Writings of Thomas Paine, Vol. II (1779-1792). Pod red. M.D. Conway, New York 1894, https://oll.libertyfund.org/title/paine-the-writings-of-thomas-paine-vol-i-1774-1779 [dostęp:28.08.01.2022].
• Paine T., The Writings of Thomas Paine, Vol. IV (1791-1804). Pod red. M.D. Conway, New York 1894, https://oll.libertyfund.org/title/paine-the-writings-of-thomas-paine-vol-i-1774-1779 [dostęp:28.08.01.2022].
• Paine T., Rights of Man, Common Sense and other political writings. Edited M. Philp, Oxford 1995.
• Pichlak P., Prawa człowieka a dialektyka prawa, [w:] Współczesne koncepcje ochrony wolności i praw podstawowych, (red.) A. Bator, M. Jabłoński, M. Maciejewski, K. Wójtowicz, Wrocław 2013.
• Rostworowski E., Historia powszechna. Wiek XVIII, Warszawa 1994.
• Ruchała S., Współczesne filozoficzne spory o uregulowanie praw człowieka, Katowice 2006.
• Rush B., Essays: Literary, Moral, and Philosophical. Philadelphia: Thomas & Samuel F. Bradford 1989, https://archive.org/details/essaysliterarymo00inrush/page/n11/mode/2up [dostęp: 17.02.2022].
• Tatarkiewicz W., Historia filozofii. Filozofia nowożytna do roku 1830. T.II, Warszawa 1993.
• Waldstreicher D., Runway America: Benjamin Franklin, Slavery, and the American Revolution, http://commonplace.online/article/benjamin-franklin-slavery/ [dostęp: 17.02.2022].

Identifiers

Biblioteka Nauki

2231833