Kultura czytelnicza priorytetem współczesnego społeczeństwa

• Authors: Gabriela Kapica

Title variants

EN

Reading culture as a priority of modern society

Abstracts

EN

The subject of this article is the issue of reading culture, and particularly its meaning for functioning of an individual and society. It is defined as an integral combination of preferences, interests, habits, knowledge and reading skills. It enables an individual to be in contact with a written word in the most beneficial way for development of their personality and creative functioning in society. The author also describes the process of shaping the key language skills such as reading, writing and speaking as well as the phenomenon of reading initiation. In the final part the author submits a draft of an educational campaign for developing reading culture in the local community.

PL

Przedmiotem rozważań w niniejszej publikacji uczyniono zagadnienie kultury czytelniczej, a szczególnie jej znaczenie dla funkcjonowania jednostki i społeczeństwa. Definiuje się ją jako integralny zespół zamiłowań, zainteresowań, nawyków, wiadomości i umiejętności czytelniczych, które umożliwiają jednostce najkorzystniejszy dla rozwoju osobowości i twórczego funkcjonowania w społeczeństwie – kontakt ze słowem drukowanym. Dokonano ponadto charakterystyki procesu kształtowania kluczowych umiejętności językowych, takich jak czytanie, pisanie i mówienie oraz fenomenu inicjacji czytelniczej. W części końcowej zaprojektowano ogólny zarys społeczno- pedagogicznej kampanii na rzecz podnoszenia kultury czytelniczej w środowisku lokalnym.

Keywords

PL

kultura czytelnicza; elementarne umiejętności językowe; czytanie; pisanie; mówienie; inicjacja czytelnicza; kampania czytelnicza

EN

reading culture; basic language skills; writing; speaking; initiation; reading; reading initiation; reading campaign

• Publisher: Akademia Nauk Stosowanych w Raciborzu
• Journal: Eunomia – Rozwój Zrównoważony – Sustainable Development
• Year: 2024
• Issue: 1(107)
• Pages: 173-186

Dates

published

2024

Contributors

author

Gabriela Kapica

• Uniwersytet Opolski

References

• A gdyby dzieci same pisały sobie książki?, „Gazeta Wyborcza” 29 I 2013.
• Brzezińska A., Gotowość do czytania i pisania, [w:] Czytanie i pisanie – nowy język dziecka, (red.) A. Brzezińska, WSiP, Warszawa, 1987.
• Doman G., Doman J., Jak nauczyć małe dziecko czytać. Cicha rewolucja, Wyd. Excalibur, Bydgoszcz 1992.
• Flaubert G., cyt. za: A. Manguel, Historia czytania, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2023.
• Jabłoński S., Poziom umiejętności czytania i pisania jako wskaźnik zdrowia psychicznego, „Edukacja” 2009, nr 2.
• Jachimczak B., Badania czytelnictwa czy kultury czytelniczej społeczeństwa?, „Poradnik Bibliotekarza” 1990, nr 1.
• Kapica G., Kształtowanie kompetencji językowych młodszych uczniów w kontekście zapobiegania analfabetyzmowi funkcjonalnemu, [w:] Edukacja dziecka wobec wyzwań i zagrożeń ponowoczesności, (red.) C. Langier, K. Śleziński, Wyd. Kolegium Nauczycielskiego w Bielsku-Białej, Bielsko Biała – Katowice – Kraków 2014.
• Kapica G., Czytaj dużo, będziesz wielki, [w:] W trosce o edukację i kulturę, (red.) M. Duczmal, Z. Jasiński, Wyd. WSZiA w Opolu i Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2020.
• Klus-Stańska D., Nowicka M., Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej, WSiP, Warszawa 2005.
• Klus-Stańska D., Nowicka M., Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej, Wyd. Harmonia Universalis, Gdańsk 2013.
• Konopnicka I., Czasopisma dziecięce w kształceniu wczesnoszkolnym, Wyd. Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2006.
• Konopnicka I., Edukacja czytelnicza dzieci w młodszym wieku szkolnym, Wyd. Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2013.
• Konopnicka I., Konopnicki A., Kultura czytelnicza. Literatura jako medium nawiązywania relacji, Referat wygłoszony podczas II Seminarium czasopisma naukowego EUNOMIA nt. Współczesny samorząd a organizacje pozarządowe, Racibórz, Akademia Nauk Stosowanych, 27 X 2023.
• Koźmińska I., Olszewska E., Wychowanie przez czytanie, Wyd. Świat Książki, Warszawa 2011.
• Książki, w które wierzę, Rozmowa G. Jankowicza z ks. A. Bonieckim, „Tygodnik Powszechny” 2015, nr 51-52.
• Kuszak K., Kompetencje językowe uczniów klas młodszych szkoły podstawowej, [w:] Dziecko w szkolnej rzeczywistości, (red.) H. Sowińska, Wyd. Naukowe UAM, Poznań 2011.
• Lagercrantz O., O sztuce czytania i pisania, Czuły Barbarzyńca Press, Warszawa 2011.
• Lubomirska K., Wczesne wprowadzanie dziecka w świat pisma – perspektywa wciąż zaniedbana, „Problemy Wczesnej Edukacji” 2013, nr 1.
• Malmquist E., Nauka czytania w szkole podstawowej, WSiP, Warszawa 1982.
• Obywatel czytelnik, Rozmowa A. Stańczuk z I. Koźmińską – szefową Fundacji „Cała Polska Czyta Dzieciom”, „Wysokie Obcasy”, 25 stycznia 2014, s. 24-26.
• Papuzińska J., Inicjacje literackie. Problemy pierwszych kontaktów dziecka z książką, WSiP, Warszawa 1988.
• Papuzińska J., Książki, dzieci, biblioteka, WSiP, Warszawa 1992.
• Rachid Chebab M., 6 milionów Polaków poza kulturą pisma, „Gazeta Wyborcza” 2015, 23 I.
• Rozwijanie kompetencji kluczowych uczniów w procesie edukacji wczesnoszkolnej, (red.) J. Uszyńska-Jarmoc, B. Dudel, M. Głoskowska-Sołdatow, Impuls, Kraków 2013.
• Stan czytelnictwa książek w roku 2022 w Polsce w drugim roku pandemii (2021-2022), Biblioteka Narodowa, https// lustro biblioteki.pl//2023/04 [dostęp 1 marca 2024].
• Rudzińska Z., Wybierzmy czytanie!, „Życie Szkoły” 2007, nr 5.
• Szwecja czyta. Polska czyta, (red.) K. Tubylewicz, A. Diduszko-Zyglewska, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2015.
• Varga K., Pochwała czytania, „Newsweek”, 5-11 lipca 2021.
• Więk A., Kształtowanie kultury czytelniczej: rola biblioteki, „Poradnik Bibliotekarza” 2016, nr 1.

Identifiers

Biblioteka Nauki

57440384