Renta z tytułu zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość

• Authors: Krzysztof Mularski , Krzysztof Grzesiowski

Title variants

EN

Disability pension granted due to the reduction of prospects for success in the future

Abstracts

EN

The aim of the article is to interpret the conditions for and the content of a claim for an appropriate disability pension granted due to the reduction of prospects for success in the future (the so-called third disability pension condition under Article 444 § 2 of the Civil Code). The choice of the subject of analysis is justified primarily by the fact that in the legal literature this disability pension has been given much less attention than pensions granted due to other conditions specified in Article 444 § 2 CC. The authors focus on solving some of the interpretative doubts emerging in the civil law in relation to the expression: “reduction of the prospects for success in the future”. To carry out the analyses, the derivative conception of interpretation is used. The article shows that a claim for a pension due to the reduction of prospects for success in the future is available to every natural person (including a conceived child) who has suffered such a kind of bodily injury or health disorder that makes them lose the ability to work (within the broad meaning of the word), including the ability to perform household chores and, consequently, the material or financial benefits that this work would bring. The role of the provision, according to the authors, seems to be to resolve interpretation related doubts with regard to the pecuniary benefits that the aggrieved party would obtain in the future with a probability higher than low, small, but lower than the probability bordering on certainty (or at least very high), which is usually required in relation to lost benefits in order to grant a disability pension. This result of the interpretation is fully justified in both systemic and functional interpretative directives.

PL

Celem artykułu jest przeprowadzenie wykładni przesłanek i treści roszczenia o odpowiednią rentę z tytułu zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość (tzw. trzecia przesłanka rentowa z art. 444 § 2 k.c.). W literaturze prawniczej rencie tej poświęcono zdecydowanie mniej uwagi niż rentom z pozostałych tytułów określonych w art. 444 § 2 k.c. W artykule koncentrujemy się nad rozwiązaniem niektórych z rysujących się w cywilistyce wątpliwości interpretacyjnych związanych z wyrażeniem „zmniejszenie widoków powodzenia na przyszłość”. Do przeprowadzenia rozważań wykorzystano derywacyjną koncepcję wykładni. W artykule wykazano, że roszczenie o rentę z tytułu zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość przysługuje każdej osobie fizycznej (w tym dziecku poczętemu), która doznała takiego rodzaju uszkodzeń ciała lub rozstroju zdrowia, że traci możliwość wykonywania szeroko rozumianej pracy, w tym pracy w gospodarstwie domowym, a w konsekwencji – traci korzyści materialne czy majątkowe, które ta praca by przyniosła. Rolą rozważanego w pracy fragmentu przepisu wydaje się rozstrzygnięcie wątpliwości interpretacyjnych w odniesieniu do możliwości indemnizacji korzyści majątkowych, które poszkodowany uzyskałby w przyszłości z prawdopodobieństwem wyższym niż niskie, małe, niewielkie czy nieduże, lecz mniejszym niż prawdopodobieństwo graniczące z pewnością (a przynajmniej bardzo wysokie), którego wymaga się zwykle w odniesieniu do utraconych korzyści przy rencie z tytułu utraty zdolności do pracy zarobkowej. Ten wynik wykładni znajduje pełne uzasadnienie zarówno w systemowych, jak i funkcjonalnych dyrektywach interpretacyjnych.

Keywords

PL

renta; zmniejszenie; widoki; powodzenie; przyszłość

EN

disability pension; reduction; prospects; success; future

• Publisher: Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
• Journal: Ius Novum
• Year: 2023
• Volume: 17
• Issue: 2
• Pages: 88-110

Dates

published

2023

Contributors

author

Krzysztof Mularski

• https://orcid.org/0000000246649812

author

Krzysztof Grzesiowski

• https://orcid.org/0000000332877790

References

• Bagińska E., w: eadem (red.), System Prawa Medycznego. Odpowiedzialność prywatnoprawna. T. 5, Warszawa 2021.
• Bagińska E., Kompensacja utraconej szansy – problem związku przyczynowego czy szkody?, w: A. Olejniczak, J. Haberko, A. Pyrzyńska, D. Sokołowska (red.), Współczesne problemy prawa zobowiązań, Warszawa 2015.
• Banaszczyk Z., Kaliński M., w: T. Dukiet-Nagórska, A. Liszewska (red.), System Prawa medycznego. Tom III. Odpowiedzialność prawna w związku z czynnościami medycznymi, Warszawa 2021.
• Bieniek G., Odpowiedzialność cywilna za wypadki drogowe, Warszawa 2007.
• Bieniek G., Gudowski J., w: J. Gudowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna, Warszawa 2018.
• Bladowski B., Gola A., Szkoda i odszkodowanie, Warszawa 1984.
• Burian B., Roszczenie małoletniego o rentę z tytułu uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, w: E. Marszałkowska- Krześ (red.), Aktualne zagadnienia prawa prywatnego, Wrocław 2012.
• Długoszewska-Kruk I., w: M. Załucki (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2023.
• Drela M., Renta deliktowa, w: M. Drela (red.), Renta w prawie polskim, Wrocław 2016.
• Jantowski L., w: M. Balwicka-Szczyrba, A. Sylwestrzak (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2022.
• Kaliński M., Szkoda na osobie i jej naprawienie, Warszawa 2021.
• Karoń K., Historia antykultury, Warszawa 2018.
• Longchamps de Berier R., Uzasadnienie projektu Kodeksu zobowiązań z uwzględnieniem ostatecznego tekstu Kodeksu, Warszawa 1934.
• Matys J., Szkoda na osobie – uwagi na tle art. 444 KC, MoP 2004, nr 10.
• Mularski K., w: M. Gutowski (red.), Kodeks cywilny. Tom II. Komentarz. Art. 353–626, Warszawa 2022.
• Mularski K., Kilka uwag o granicach prawa i dyskusji nad tymi granicami, w: R. Szczepaniak (red.), Problemy pogranicza prawa cywilnego, Warszawa 2022.
• Mularski K., Kilka uwag o zbędnych fragmentach aktów normatywnych, w: Prawo wobec wyzwań współczesności, t. V, Poznań 2008.
• Olejniczak A., w: A. Kidyba (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania. Część ogólna. Tom III, Warszawa 2014.
• Radwański Z., Olejniczak A., Grykiel J., Zobowiązania – część ogólna, Warszawa 2022.
• Rezler J., Naprawienie szkody wynikłej ze spowodowania uszczerbku na ciele lub zdrowiu (według prawa cywilnego), Warszawa 1968.
• Rzetecka-Gil A., Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania – część ogólna, Lex/el. 2010.
• Safjan M., w: K. Pietrzykowski (red.), Komentarz KC. T. I, Warszawa 2020.
• Słownik języka polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl/sjp/widoki;2535769.html.
• Sobolewski P., w: K. Osajda (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania. Część ogólna, Warszawa 2022.
• Strugała R., w: E. Gniewek (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2021.
• Szpunar A., w: Materiały dyskusyjne do Projektu Kodeksu Cywilnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
• Materiały Sesji Naukowej 8–10 grudnia 1954 r., Warszawa 1955.
• Szpunar A., Czyny niedozwolone w Kodeksie cywilnym, S.C. 1970, t. XV.
• Szpunar A., Glosa do uchwały siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 czerwca 1963 r., III CO 38/62, OSPIKA 1965/9, poz. 196.
• Szpunar A., Glosa do wyroku SN z 28 stycznia 1963 r., 2 CR 193/62, NP 1964/4.
• Szpunar A., Odszkodowanie za szkodę majątkową. Szkoda na mieniu i osobie, Bydgoszcz 1998.
• Szpunar A., Renta dla okaleczonego dziecka, NP 1962/9.
• Szpunar A., Roszczenie małoletniego o rentę wypadkową, NP 1968/4.
• Szpunar A., Uwagi o rencie na rzecz poszkodowanego, w: Studia z prawa prywatnego. Księga pamiątkowa ku czci Profesor Biruty Lewaszkiewicz-Petrykowskiej, Łódź 1997.
• Szpunar A., W sprawie ustalenia renty z tytułu uszkodzenia ciała, NP 1979/3.
• Śmieja A., w: A. Olejniczak (red.), System Prawa Prywatnego, Prawo zobowiązań – część ogólna, t. 6, Warszawa 2018.
• Uniwersalny słownik języka polskiego, t. 4, T–Ż (red. S. Dubisz), Warszawa 2003.
• Wałachowska M., w: M. Fras, M. Habdas (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna (art. 353–534), Warszawa 2018.
• Wielki słownik języka polskiego PAN, https://wsjp.pl/haslo/podglad/40384/widoki.
• Zieliński M., Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki, Warszawa 2017.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2200538