How to love Poland in a “World of Disorder”? National Pedagogy of the Resurrectionists and Their Circle

• Authors: Grzegorz Kucharczyk

Title variants

PL

Jak kochać Polskę w „świecie nieładu”? Pedagogika narodowa zmartwychwstańców oraz ich kręgu

IT

Come amare la Polonia in un “mondo di disordine”? Pedagogia nazionale dei Resurrezionisti e della loro comunità

Abstracts

IT

L’articolo presenta una panoramica dell’analisi dei principi della pedagogia nazionale formulata dai membri della Congregazione della Risurrezione di Nostro Signore Gesù Cristo e dalla cerchia di persone ad essa vicine (“fratelli esterni”). La pedagogia si basava sulla convinzione che, a partire dalle Spartizioni, i territori polacchi sono stati il luogo di una “battaglia morale e spirituale” (Walerian Kalinka). La prigionia del periodo delle spartizioni non è stata solo una schiavitù politica, ma ha comportato anche seri pericoli per i polacchi di preservare la loro identità nazionale basata sul codice culturale cristiano. Le partizioni – come sostengono i Resurrezionisti e i “fratelli esterni” – erano una rivoluzione a sé stante, ma incoraggiavano anche l’emergere di una situazione rivoluzionaria nelle terre della Polonia divisa, sia attraverso la ricezione semplificata di “correnti rivoluzionarie occidentali” (Hieronim Kajsiewicz), sia rivoluzionando la società polacca attraverso la distruzione dei suoi consolidati legami sociali. Come rimedio di base per questo stato di cose, i Resurrezionisti e i ‘fratelli esterni’ hanno indicato che i polacchi devono preservare la fede cattolica e la moralità che ne deriva. Questa è una condizione fondamentale affinché la nazione polacca mantenga le sue prospettive di rinascita politica. Per raggiungere questo obiettivo, è necessario anche un “patriottismo preveggente” e coltivare “opere organiche” (Jan Koźmian). Secondo l’autore dell’articolo, la pedagogia nazionale formulata in questo modo, che prevede una vita conforme alla fede e alla morale cristiana come condizione fondamentale per la nazione polacca per ritrovare la sua libertà, è stata ripresa e sviluppata dai grandi programmi didattici e pastorali del Beato Cardinale Stefan Wyszyński e di San Giovanni Paolo II.

EN

The article presents an overview of the analysis of the principles of national pedagogy formulated by members of the Congregation of the Resurrection of Our Lord Jesus Christ and the circle of people close to it (“external brothers”). The pedagogy was based on the conviction that since the Partitions, the Polish territories have been the site of “moral and spiritual battle” (Walerian Kalinka). The captivity of the partition period was not only a political enslavement, but also carried serious dangers for the Poles to preserve their national identity based on the Christian cultural code. The partitions – as claimed by the Resurrectionists and the “external brothers” – were a revolution of their own, but also encouraged the emergence of a revolutionary situation in the lands of divided Poland, either through the simplified reception of “Western-revolutionary currents” (Hieronim Kajsiewicz), or by revolutionizing Polish society through the destruction of its organic social ties. As a basic remedy for such a state of affairs, the Resurrectionists and “external brothers” indicated that the Poles needed to preserve the Catholic faith and the morality that flows from it. This is a basic condition for the Polish nation to maintain its prospects for political revival. This, in turn, also requires “forethought patriotism” and nurturing “organic works” (Jan Koźmian). According to the author of the article, the national pedagogy formulated that way, indicating life in accordance with the Christian faith and morality as a basic condition for the Polish nation to regain its freedom, was taken up and developed by the great teaching and pastoral programs of the Blessed Cardinal Stefan Wyszyński and St. John Paul II.

PL

W artykule przedstawiono zarys analizy zasad pedagogiki narodowej formułowanych przez członków Zgromadzenia Zmartwychwstania Pana Naszego Jezusa Chrystusa oraz krąg osób do niego zbliżonych (bracia zewnętrzni). Pedagogika ta opierała się na przeświadczeniu, że od chwili rozbiorów ziemie polskie są terenem „walki moralnej i duchowej” (W. Kalinka). Niewola okresu zaborów nie tylko jest zniewoleniem politycznym, lecz także niesie poważne niebezpieczeństwa dla zachowania przez Polaków narodowej tożsamości opartej na chrześcijańskim kodzie kulturowym. Zabory – jak utrzymywali zmartwychwstańcy oraz bracia zewnętrzni – same w sobie były rewolucją, sprzyjały także zaistnieniu sytuacji rewolucyjnej na ziemiach podzielonej Polski, czy to poprzez ułatwioną recepcję „zachodniorewolucyjnych prądów” (H. Kajsiewicz), czy rewolucjonizując polskie społeczeństwo na skutek zniszczenia organicznych więzi społecznych. Jako zasadnicze remedium na taki stan rzeczy zmartwychwstańcy i bracia zewnętrzni wskazywali konieczność zachowania przez Polaków wiary katolickiej i płynącej z niej moralności. Jest to warunek podstawowy dla zachowania przez naród polski perspektyw odrodzenia politycznego. To zaś wymaga również „patriotyzmu przezornego” oraz pielęgnowania „robót organicznych” (J. Koźmian). Jak zaznacza autor artykułu, tak sformułowana pedagogika narodowa wskazująca na życie zgodne z wiarą i moralnością chrześcijańską jako podstawowy warunek odzyskania przez naród polski wolności została podjęta i rozwijana przez nauczanie i programy duszpasterskie bł. kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz św. Jana Pawła II.  

Keywords

EN

Walerian Kalinka; Resurrectionists; pedagogy; Partitions of Poland; Great Polish Emigration

PL

zmartwychwstańcy; Zgromadzenie Zmartwychwstania Pana Naszego Jezusa Chrystusa; pedagogika narodowa; Stefan Wyszyński; Jan Paweł II

IT

Walerian Kalinka; Resurrezionisti; pedagogia; Partizioni della Polonia; Grande; Emigrazione Polacca

• Publisher: Akademia Zamojska
• Journal: Facta Simonidis
• Year: 2023
• Volume: 16
• Issue: 3

Dates

published

2023

Contributors

author

Grzegorz Kucharczyk

• Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim

• https://orcid.org/0000000230467555

References

• Kajsiewicz H., O duchu rewolucyjnym. Wybór pism, wstęp B. Szlachta, Kraków 2009.
• Kalinka W., Pisma pomniejsze, cz. 1, Kraków 1892.
• Koźmian J., Dwa bałwochwalstwa. Wybór pism, wybór, wstęp, przyp. B. Szlachta, E. Hajdasz, Kra¬ków 2007.
• Król M., Konserwatyści a niepodległość. Studia nad polską myślą konserwatywną XIX wieku, Warszawa 1985.
• Łuczak C., Dzieje gospodarcze Wielkopolski w okresie zaborów (1815-1918), Poznań 2001.
• Matusik P., Religia i naród. Życie i myśl Jana Koźmiana 1814-1877, Poznań 1998.
• Szlachta B., Ład. Kościół. Naród, Kraków 1996.
• Trwajcie... Trzecia pielgrzymka Jana Pawła II do Ojczyzny 8-14 czerwca 1987. Przemówienia i homilie, wstęp, diariusz, oprac. A. Szafrańska, Warszawa 1988.
• Wyszyński S., Dzieła zebrane, t. 3: 1956-1957, kom. red. Z. Kraszewski i in., Warszawa 1999.

Identifiers

Biblioteka Nauki

26850602