Przyczyny niepowodzenia polityki amerykańskiej w Afganistanie

• Authors: Kamil Kłyszejko

Title variants

EN

Reasons for the failure of American policy in Afghanistan

Abstracts

EN

The article attempts to answer the question concerning the reasons for the spectacular failure of the U.S. policy in Afghanistan, the withdrawal of U.S. troops and the rapid takeover by the Taliban in 2021. U.S. and allied troops have failed to stabilize the situation in the country for more than 20 years despite massive funding and infrastructure investment. The author considers several groups of factors responsible for this state of affairs. These include Americans' misunderstanding of the country's culture in the face of great ethnic diversity, the high level of corruption in the Afghan authorities, the actions of superpowers seeking to gain influence in Afghanistan, as well as the lay of the land, which allows for effective guerrilla warfare for many years.

PL

Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie dotyczące przyczyn spektakularnego niepowodzenia polityki USA w Afganistanie, wycofania wojsk amerykańskich i szybkiego przejęcia władzy przez talibów w 2021 roku. Wojskom amerykańskim i sojuszniczym przez ponad 20 lat nie udało się ustabilizować sytuacji w kraju pomimo ogromnych nakładów finansowych i inwestycji infrastrukturalnych. Autor rozważa kilka grup czynników odpowiedzialnych za ten stan rzeczy. Jest to m.in. niezrozumienie przez Amerykanów kultury tego kraju przy wielkim zróżnicowaniu etnicznym, wysoki poziom korupcji we władzach Afganistanu, działania mocarstw starających się o zdobycie wpływów w Afganistanie, jak również ukształtowanie terenu umożliwiające skuteczną walkę partyzancką przez wiele lat.

Keywords

PL

Afganistan; Talibowie; ISAF; wojna; terroryzm; USA

EN

Afghanistan; Taliban; ISAF; war; terrorism; USA

• Publisher: Polskie Towarzystwo Geopolityczne
• Journal: Przegląd Geopolityczny
• Year: 2022
• Volume: 41

Dates

published

2022

Contributors

author

Kamil Kłyszejko

• Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Banasik, M., 2019. Bezpieczeństwo Afganistanu w aspekcie interwencji NATO i zaangażowania Sił Zbrojnych RP, Difin, Warszawa.
• Bobkowski, K., 2013. Chiny w grze o dominację nad Eurazją, Przegląd Geopolityczny, 6, s. 47-60.
• Brudnicka-Żółtaniecka, J., 2021. Afganistan - bieżące problemy i przyszłe wyzwania, Przegląd Geopolityczny, 38, s. 9-24.
• Brudnicka-Żółtaniecka, J., 2022. Afganistan. Budowanie państwa, Polskie Towarzystwo Geopolityczne, Kraków.
• Danielewicz, K., 2017. Ataki „Green-on-Blue” podczas misji ISAF w Afganistanie, Przegląd Geopolityczny, 21, s. 136-149.
• Danielewicz, K., 2019. Problem powrotu terrorystów z Państwa Islamskiego do Europy, Przegląd Geopolityczny, 29, s. 53-66.
• Dąbrowski, A., Piotrowski, M., 2021. Konsekwencje zwycięstwa talibów w Afganistanie dla polityki USA, Komentarz PISM, nr 64.
• Długosz, Z., 2015. Sytuacja ludnościowa w krajach muzułmańskich w świetle wybranych parametrów demograficznych, Przegląd Geopolityczny, 13, s. 65-78.
• Eberhardt, P., 2014. Koncepcja Rimlandu Nicholasa Spykmana i jej konsekwencje geopolityczne, Przegląd Geograficzny, 86, 2, s. 261- 280.
• Falkowski, M., Pytel, M., 2014. The Essence and Notion of Terrorism in the Aspect of Asymmetrical Threat, Przegląd Geopolityczny, 10, s. 23- 32.
• Henski, P., 2021. Rola lotnictwa w operacji „Enduring Freedom”, Lotnictwo Aviation International.
• Jureńczyk, Ł., 2014. Fałszywe i rzeczywiste motywy wojny w Iraku, [w:] Sierzputowska, K, Sadowski, S., Koseski, A. (red.), Świat-Niemcy-Polska, Szkice politologiczne i historyczne ofiarowane prof. dr. hab. Zbigniewowi Leszczyńskiemu w 70. rocznicę urodzin. Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz.
• Kosowski, A., 2013. Interwencja ZSRR w Afganistanie, Prace naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, Res Politicae, t. V.
• Krzyżanowski, M., 2016. Afgański Rząd Jedności Narodowej - tło polityczne i ocena funkcjonowania, Przegląd Geopolityczny, 16, s. 26-42.
• Kuszewska, A., 2013. Indie i Pakistan w stosunkach międzynarodowych. Konflikty, strategie, bezpieczeństwo, Difin, Warszawa.
• Łukaszewicz, A., 2010. Afganistan i Irak: ekonomiczny bilans wojny z terroryzmem, Żurawia Papers, volume 15, Warszawa.
• Mackinder, H.J., 1919. Democratic Ideals and Reality, London-New York.
• Michalczuk, K., 2021. Aktywność dżihadystów po Arabskiej Wiośnie, Przegląd Geopolityczny, 37, s. 121-131.
• Moczulski, L., 1999. Geopolityka. Potęga w czasie i przestrzeni, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa.
• Ogrodniczuk, M., 2015. Zagraniczna polityka gospodarcza USA po II wojnie światowej - jedna z dróg budowania pozycji mocarstwowej, Przegląd Geopolityczny, 11, s. 79-102.
• Orłowski, T., 2021. Afganistan 2021, Anatomia klęski, Pułaski Policy Paper, nr 9.
• Pawłuszko, T., 2012, Afganistan w polityce Stanów Zjednoczonych, [w:] Ł. Smalec (red.) Stracona dekada? Polityka bezpieczeństwa Stanów Zjednoczonych wobec „globalnych obszarów niestabilności” (Iraku, Iranu, KRL-D oraz Afganistanu) w latach 2001-2011, Uniwersytet Warszawski, Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych, Warszawa.
• Perzyński, J., 2021. Chiny już się czają na surowce Afganistanu, a przy okazji na Ujgurów, https://biznesalert.pl/afganistan-surowcechiny-azja-energetyka-lit-miedz-kobalt/
• Plebaniak, P., 2019. Wojna jako nieporozumienie koncepcyjne. Rozważania o rozliczalności, maskowaniu oddziaływania i asabijja, Przegląd Geopolityczny, 27, s. 9-31.
• Sabak, J., 2021. Mit 88 mld dolarów, czyli kosztowny upadek Afganistanu, https://www.defence24.pl/mit-88-mld-dolarow-czyli-kosztownyupadek-armii-afganistanu-analiza
• Stach, Ł., Kura, A., 2015. Samozwańcze kalifaty we współczesnym świecie, Przegląd Geopolityczny, 13, s. 79-102.
• Świętek, H., 2014. Wojna z Irakiem w 2003 roku w polityce Stanów Zjednoczonych Ameryki. Motywy i uwarunkowania, Uniwersytet Warszawski Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych.
• Trzpil, M., 2009. Afganistan jako największe współczesne wyzwanie dla NATO, Raport Biura Bezpieczeństwa Narodowego, numer 3.
• Wieczorek, P., 2015. Konflikt w Ujgurskim Autonomicznym Regionie Xinjiang i jego wpływ na bezpieczeństwo w regionie, Wschodnioznawstwo, nr 1.
• Wilczyński, P.L., 2010. Terytorium w myśli strategiczno-wojskowej, Przegląd Geopolityczny, 2, s. 101-120.
• Wilczyński, P.L., 2016. Uzbrojenie armii państw muzułmańskich i ich przemysł zbrojeniowy. Część II - Azja i Bałkany, Przegląd Geopolityczny, 17, s. 100-132.
• Wilczyński, P.L., 2020. O duchu narodów - biblijne wskazania dotyczące budowy siły narodowej, Przegląd Geopolityczny, 31, s. 35-57.
• Wilczyński, W.J., 2019. Problem zaopatrzenia w wodę w regionie Islamu, Przegląd Geopolityczny, 29, s. 87-101.
• Wilczyński, W.J., 2021. Regiony świata. Geografia i geopolityka, Polskie Towarzystwo Geopolityczne, Kraków.
• Zarzecki, R., 2018. Polityka Stanów Zjednoczonych wobec konfliktu afgańskiego i organizacji skupiających radykalnych muzułmanów w latach 80. I 90. XX wieku, Roczniki Studenckie, nr 2, Akademia Wojsk Lądowych.
• Zarzecki, R., 2019. Amerykańskie wsparcie dla afgańskich mudżahedinów w latach 1979-1986, Studia Orientalne , nr 2 (16).
• Żebrowski, A., 2015. Walka informacyjna wsparciem terroryzmu islamskiego (wybrane aspekty), Przegląd Geopolityczny, 13, s. 103- 120.

Identifiers

Biblioteka Nauki

21150646