Optimum ludnościowe jako remedium na zagrożenia demograficzne? Konfrontacja perspektywy globalnej i lokalnej

• Authors: Wojciech Janicki

Title variants

EN

Population optimum as a remedy for demographic threats? Confrontation of global and local perspectives

Abstracts

PL

Badania dotyczące zagrożenia depopulacją lub przeludnieniem, a także poszukiwania optimum ludnościowego dla Ziemi są niemal bez wyjątku prowadzone rozłącznie. Pierwsze wskazują, że liczbę ludności pewnych obszarów należy zwiększyć z powodów natury społeczno-ekonomicznej. Drugie sygnalizują potrzebę radykalnego obniżenia liczby ludności Ziemi ze względu na przekroczenie jej pojemności. Trzecie wreszcie koncentrują się na poszukiwaniu odpowiedzi o optymalną liczbę ludności Ziemi, z reguły wskazując wartości znacznie niższe od obecnej liczby ludności planety. W niniejszej pracy zestawiono ze sobą główne nurty badań nad tymi trzema kwestiami, w poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie o to, w jakim stopniu optimum ludnościowe jest w stanie zapewnić Ziemi długofalową stabilność w kontekście potrzeb równowagi ekologicznej oraz geopolitycznej. Zaproponowano pogodzenie się z nieodwracalnością przemian demograficznych towarzyszących przemianom społecznym, a także docenienie roli migracji jako czynnika równoważącego oraz godzącego postulaty zwolenników obu skrajnych koncepcji.

EN

Studies on the threat of depopulation or overpopulation, as well as the search for a population optimum for the Earth, are almost without exception conducted in isolation. The first indicate that the population of certain areas should be increased for socio-economic reasons. The second signal the need to drastically reduce the Earth's population because it has exceeded its capacity. The third finally focus on the search for an answer about optimal population for the Earth, generally indicating a value much lower than the current population of the planet. This paper juxtaposes the main streams of research on these three issues, in search of an answer to the question of the extent to which the population optimum is capable of ensuring the Earth's long-term stability in the context of the needs of ecological and geopolitical balance. It has been proposed to come to terms with the irreversibility of demographic changes accompanying social change, to appreciate the role of migration as a factor balancing and reconciling the demands of proponents of both extreme concepts.

Keywords

EN

population optimum; overpopulation; depopulation; replacement migration

PL

optimum ludnościowe; przeludnienie; depopulacja; migracje kompensacyjne

• Publisher: Polskie Towarzystwo Geopolityczne
• Journal: Przegląd Geopolityczny
• Year: 2024
• Volume: 48
• Pages: 46-68

Dates

published

2024

Contributors

author

Wojciech Janicki

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

• https://orcid.org/0000000165635259

References

• An, N., Yang, B., 2021. Research on the Optimum Population Scales of Counties in the Context of Sustainable Development - A case study of Lushan County. 57th ISOCARP World Planning Congress, Doha.
• Andersson, H., Brandstedt, E., Torpman, O., 2021. The Ethics of Population Policies. In: J. Roussos, P. Bowman (Eds.), Studies on Climate Ethics and Future Generations, Institute for Futures Studies, Working Papers 4: 167-192, Stockholm.
• Arrhenius, G., Campbell, T., 2017. The Problem of Optimal Population Size. In: M. Fleurbaey (Ed.), International Panel on Social Progress. https://www.iffs.se/media/22124/the-problem-of-optimalpopulation-size-arrheniuscampbell.pdf
• Barney, G.O., 1980. The global 2000 report to the President of the U.S. Entering the 21st century. Seven Locks Press, New York.
• Beyond pronatalism, 2023. Population Balance. https://www.populationbalance.org/pronatalism (dostęp: 17.07.2023).
• Blaber, R., 2022. Optimum population size revisited. https://doi.org/10.31235/osf.io/b5zfa (dostęp: 10.10.2022).
• Chochołowski, B., 2012. Działkę budowlaną w Szwecji dostaniesz za darmo. https://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/dzialke;budowlana;w;szwecji;dostaniesz;za;darmo,110,0,1089902.html (dostęp: 04.01.2024).
• Cohen, J., 1995. How many people can the Earth support? W.W. Norton & Company, New York.
• Cohen, J., 2005. Human population grows up. Scientific American, August.
• Cusack, P.T.E., 2017. Physical Economics and Optimum Population Density. Journal of Global Economics. 5(1).
• Czeski sukces demograficzny, 2022. Instytut Pokolenia, Warszawa.
• Daily, G.C., Ehrlich A.H, Ehrlich P.R. 1994. Optimum Human Population Size. Population and Environment, 15:469-475.
• Dasgupta, A., Dasgupta, P., 2019. Population overshoot. In: G. Arrhenius, K. Bykvist, T. Campbell, E. Finneron-Burns (Eds.), The Oxford Handbook of Population Ethics, https://www.econ.cam.ac.uk/peoplefiles/emeritus/pd10000/publications/18/ADPD-final-OUP-Jan2019.pdf
• Dasgupta, P., 1969. On the Concept of Optimum Population. The Review of Economic Studies, 36(3): 295-318.
• Dasgupta, P., Beard, S.J. 2021. Optimum Population and Environmental Constraints - A Utilitarian Perspective. In: J. Roussos, P. Bowman (Eds.), Studies on Climate Ethics and Future Generations, Institute for Futures Studies, Working Papers 4:193-220, Stockholm.
• de la Croix, D., Doepke, M. 2021. A soul's view of the optimal population problem. Mathematical Social Sciences 112:98-108.
• Demeny, P.G., 1986. Population and the invisible hand. Paper 123. Center for Policy Studies, Population Council, New York.
• Ehrlich, P. 1968. The population bomb. Ballantine Books, New York.
• Ehrlich, P.R., Holdren, J.P. 1972. One-dimensional ecology. Bulletin of The Atomic Scientists, 16: 18-27.
• Enflo, K., 2022. Measuring Social Welfare by Proximity to an Optimum Population. Pacific Philosophical Quarterly, https://doi.org/10.1111/papq.12406
• Feen, R.H., 1996. Keeping the Balance: Ancient Greek Philosophical Concerns with Population and Environment. Population and Environment 17(6), 447-458.
• Fertility rate: children per woman, 2022. https://ourworldindata.org/grapher/children-born-per-woman (dostęp 25.07.2023).
• Festini, F., de Martino, M., 2004. Twenty five years of the one child family policy in China. Journal of Epidemiology & Community Health, 58(5), 358-360.
• GDP per capita 2021. https://ourworldindata.org/grapher/gdp-percapita-worldbank (dostęp 1.08.2023).
• Greaves, H., 2019. Climate Change and Optimum Population. The Monist 102, 42-65, https://doi.org/:10.1093/monist/ony021
• Hardin, G., 1986. Cultural carrying capacity: A biological approach to human problems. BioScience, 36, 599-606.
• Heilig G., Buttner T., Lutz W. 1990. Germany's Population: Turbulent Past, Uncertain Future. IIASA Research Report. Reprinted from Population Bulletin 45(4), 1-46. IIASA, Laxenburg.
• Hidekazu, I., 2018. Demographic Policy. In: Y. Funabashi (Ed.), Japan's Population Implosion. The 50 Million Shock, 97-114. Palgrave Macmillan, Rebuild Japan Initiative Foundation.
• Holdren, C., 1992. Population alarm. Science, 255, 1358.
• Hrynkiewicz, J., 2020. Depopulacja wyzwaniem polityki ludnościowej. In: J. Hrynkiewicz, G. Ślusarz (Eds.), Depopulacja. Uwarunkowania i konsekwencje. Biblioteka Wiadomości Statystycznych, 68. Główny Urząd Statystyczny, Rządowa Rada Ludnościowa, Warszawa.
• Hulett, H.R., 1970. Optimum World Population. BioScience, 20(3), 160-161, https://doi.org/10.2307/1295039
• Internauci wstrząśnięci kanadyjską kampanią reklamową: "Za kilka lat podobne myślenie będzie narzucać nam ONZ czy PE", 2020. https://wpolityce.pl/polityka/519399-internauci-wstrzasniecikanadyjska-kampania-reklamowa (dostęp: 17.07.2023).
• Janicki, W. 2015. Migracje kompensacyjne jako czynnik wzrostu obszarów peryferyjnych. Rola ukrytego kapitału ludzkiego. Wydawnictwo UMCS, Lublin.
• Jankowska, A. 2023. „To nie jest kraj do rodzenia dzieci”. Dlaczego Polki nie decydują się na macierzyństwo. Forbes Woman, https://www.forbes.pl/forbeswomen/dzietnosc-i-macierzynstwow-polsce-dlaczego-polki-nie-chca-rodzic-dzieci-raport/hgb3l1s (dostęp 1.08.2023).
• Keyfitz, N. 1984. Impact of trends in resources, environment and development on demographic prospects. In: Population, resources, environment and development, 97-124. United Nations, New York.
• Kris/dap, 2023. Domy we Włoszech za 1 euro. Są warunki. https://tvn24.pl/biznes/ze-swiata/domy-za-1-euro-we-wloszechsa-warunki-st7639804 (dostęp: 04.01.2024).
• Kuhlemann, K. 2018. 'Any size population will do?': The fallacy of aiming for stabilization of human numbers. The Ecological Citizen 1, 181-189.
• Lianos, T.P., 2013. The world budget constraint. Environment, Development and Sustainability, 15(6), 1543-1553.
• Lianos, T.P., 2018. Steady State Economy at Optimal Population. The Journal of Population and Sustainability, 3(1), 75-99.
• Lianos, T.P., Pseiridis, A., 2015. Sustainable welfare and optimum population size. Environment, Development and Sustainability 18(6), 1679-1699.
• Lu, Y., 2016. Urban Optimum Population Size and Development Pattern Based on Ecological Footprint Model: Case of Zhoushan, China. International Journal of Built Environment and Sustainability, 3(3), 134-141.
• Makarova, N.M., 2017. Small Towns in the Spatial Structure of Regional Population Distribution. Economic and Social Changes: Facts, Trends, Forecast, 10(2), 181-194.
• Malthus, T.R., 1798. An Essay on the Principle of Population, as it Affects the Future Improvement of Society with Remarks on the Speculations of Mr. Godwin, M. Condorcet, and Other Writers. J. Johnson, London. http://www.esp.org/books/malthus/population/malthus.pdf (dostęp: 30.03.2023).
• McDonald, P., 2006. Low Fertility and the State: The Efficacy of Policy. Population and Development Review, 32(3), 485-510.
• Meadows, D.H., Meadows, D.L., Randers, J., Behrens, W.W., 1972. The Limits to Growth. University Books, New York.
• Mikołajec, J., 2017. Ludność optymalna jako postulat etyki społecznej. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Seria: Organizacja i Zarządzanie, 112(1990), 255-264.
• Mirkin, B., 2005. Evolution of National Population policies since the United Nations 1954 World Population Conference. Genus 61(3-4). In: Trends And Problems Of The World Population In The XXI Century, 50 years since Rome 1954, 297-328.
• Neurath, P., 1994. From Malthus to the Club of Rome and Back. Problem of Limits to Growth, Population Control and Migrations. Routledge, Taylor & Francis Group, London and New York.
• Odum, E.P., 1970. Optimum Population and Environment: A Georgian Microcosm. Current History, 58, 355-359, 365-366. https://www.jstor.org/stable/45312309.
• Oinonen, E., 2008. Families in Converging Europe: A Comparison of Forms, Structures and Ideals. Palgrave Macmillan, Hounfmills, Basingstoke, Hampshire.
• Olszynko-Gryn, J., Rusterholz, C., 2019. Reproductive Politics in Twentieth-Century France and Britain. Medical History 63(2), 117-133.
• OOH Today 2020. “One Planet, One Child” Billboards https://oohtoday.com/one-planet-one-child-billboards/ (dostęp: 17.07.2023).
• Parfit, D., 1984. Reasons and Persons, 1991st ed. Clarendon, Oxford.
• Parfit, D., 1986. Overpopulation and the quality of life. In: P. Singer (Ed.), Applied Ethics, 145-164. Oxford University Press, Oxford.
• Pavlik, Z., 2016. Thomas Robert Malthus (1766-1834). Demography 58(4), 338-348.
• Pimentel, D., Harman, R., Pacenza, M., Pecarsky, J., 1994. Natural Resources and an Optimum Human Population. Population and Environment: A Journal of Interdisciplinary Studies, 15(5), 347- 369.
• Pimentel, D., Whitecraft, M., Scott, Z.R., Zhao, L., Satkiewicz, P., Scott, T.J., Phillips, J., Szimak, D., Singh, G., Gonzalez, D.O., Moe, T.L. 2010. Will Limited Land, Water, and Energy Control Human Population Numbers in the Future? Human Ecology 38, 599-611.
• Portalsamorządowy.pl, 2022. Depopulacja w Polsce będzie się nasilać. Najgorsze przed nami https://www.portalsamorzadowy.pl/polityka-ispoleczenstwo/depopulacja-w-polsce-bedzie-sie-nasilacnajgorsze-przed-nami,347412.html (dostęp: 31.03.2023).
• REN, 2023. Fatalne dane. GUS potwierdza, że czeka nas demograficzna katastrofa https://businessinsider.com.pl/twoje-pieniadze/fatalnedane-gus-potwierdza-ze-czeka-nas-demograficznakatastrofa/81wy4gx (dostęp: 1.09.2023).
• Ryberg, J., Tännsjö, T., 2004. Introduction. In: J. Ryberg, T. Tännsjö (Eds.), The repugnant conclusion. Essays on Population Ethics. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht.
• Sauvy, A., 1970. General Theory of Population, Basic Books Press, New York, 145-158.
• Share of women using contraceptives 2021. https://ourworldindata.org/grapher/share-of-women-usingmodern-contraceptive-methods?tab=table (dostęp 25.07.2023).
• Simon, J., 1981. The Ultimate Resource. Princeton University Press.
• Sleebos, J., 2003. Low Fertility Rates in OECD Countries: Facts and Policy Responses. OECD Social, Employment, and Migration Working Papers 15.
• Sobotka, T., 2015. Low Fertility in Austria and the Czech Republic: Gradual Policy Adjustments. Vienna Institute of Demography Working Papers, 2.
• Sobotka, T., Matysiak, A., Brzozowska, Z., 2019. Policy responses to low fertility: How effective are they? Working Paper No. 1, UNFPA, Technical Division. Working Paper Series. Population & Development Branch.
• Stajic, M., 2020. One Planet, One Child: A New Horrible Campaign Against Family, Children and Love. International Family News, https://ifamnews.com/en/one-planet-one-child-a-new-horriblecampaign-against-family-children-and-love (dostęp: 17.07.2023).
• Sułek, M. 2017. Kasandryczne prognozy demograficzne - nauka, pseudonauka, czy ideologia? Przegląd Geopolityczny, 19, 9-21.
• Sunahara, Y., Seta, F., Umeyama, G., 2018. Optimum Population/Land Relocation: Area Management-Crisis Management. In: Y. Funabashi (Ed.), Japan's Population Implosion. The 50 Million Shock, Palgrave Macmillan, Rebuild Japan Initiative Foundation, 173-196.
• Szymański, D., 2019. Zaraz czeka nas w Polsce "początek katastrofy demograficznej". Szef PFR w czterech tweetach bije na alarm. https://businessinsider.com.pl/finanse/makroekonomia/demografia-w-polsce-doprowadzi-do-katastrofy-pawel-borys-szef-pfr-bije-na-alarm/th25wbt (dostęp: 31.03.2023).
• Thomlinson, R., 1976. Population dynamics: causes and consequences of world demographic change. Random House, New York.
• Toney, M.B., Stinner, W.F., Kim, Y., 1981. The Population Debate: A Survey of Opinions of a Professional Organization's Membership. Population and Environment 4(3).
• Tucker, C.K., 2019. A Planet of 3 billion. Atlas Observatory Press, Washington DC.
• United Nations, 2001. World population monitoring: population, environment, and development. Department of Economic and Social Affairs, Population Division, New York.
• Unmet need for contraception among married women of reproductive age 2016. https://ourworldindata.org/grapher/unmet-need-forcontraception-share-of-married-women-of-reproductiveage?time=2016 (dostęp 25.07.2023).
• Vollset, S.E., Goren, E., Yuan, Ch.W., Cao, J., Smith, A.E., Hsiao, T., Bisignano, C., Azhar, G.S., Castro, E., Chalek, J., Dolgert, A.J., Frank, T., Fukutaki, K., Hay, S.I., Lozano, R., Mokdad, A.H., Nandakumar, V., Pierce, M., Pletcher, M., Robalik, T., Steuben, K.M., Wunrow, H.Y., Zlavog, B.S., Murray, Ch.J.L., 2020. Fertility, mortality, migration, and population scenarios for 195 countries and territories from 2017 to 2100: a forecasting analysis for the Global Burden of Disease Study. The Lancet, 396, 1285-1306. https://www.thelancet.com/article/S0140-6736(20)30677- 2/fulltext (dostęp: 31.03.2023).
• Wilczyński, W.J., 2021. Regiony świata. Geografia i geopolityka. Polskie Towarzystwo Geopolityczne, Kraków.
• Wong, T., Jeoh, B., 2003. Fertility and the Family: An Overview of Pronatalist Population Policies in Singapore. Asian MetaCentre Research Paper Series 12. Asian MetaCentre For Population and Sustainable Development Analysis, Singapore.
• Żółciak, T. 2012. Demograficzna bomba tyka. Zniknie 500 gmin, 70 powiatów i dwa województwa, http://forsal.pl/artykuly/619410,demograficzna_bomba_tyka_znik nie_500_gmin_70_powiatow_i_dwa_wojewodztwa.html (dostęp: 31.03.2023).

Identifiers

Biblioteka Nauki

55534142