PL
Celem artykułu jest rekonstrukcja i krytyka koncepcji wolności politycznej przedstawionej na gruncie współczesnego instrumentalnego republikanizmu reprezentowanego przede wszystkim w pracach Philipa Pettita. Instrumentalny republikanizm zakłada, że wolność polityczna jest wartością instrumentalną, służącą realizowaniu naczelnej wartości, jaką jest wolność rozumiana jako nieobecność dominacji. Uznanie nie-dominacji za naczelną wartość pociąga za sobą postulat ograniczenia wolności politycznej, która – jak wskazuje Pettit – może być jednym ze źródeł dominacji (w związku z groźbą tyranii większości). W artykule wskazuję, że argumenty Pettita narażone są na dwa podstawowe zarzuty. Po pierwsze, w wyznaczonym przez niego (zbyt wąskim) zakresie, wolność polityczna nie sprzyja nie-dominacji. Po drugie, skupiając się wyłącznie na instrumentalnej roli wolności politycznej, Pettit pomija jej głębszy wymiar jako wartości demokratycznej. The aim of this article is a reconstruction and critique of the conception of political freedom as understood in contemporary instrumental republicanism, represented primarily by Philip Pettit. Instrumental republicanism endows political freedom with a merely instrumental value, serving as a means to achieving non-domination which, on republican assumptions, is a chief value. From the claim that the value of political freedom is merely instrumental follows a significant limitation of its scope (since outcomes of political freedom are potentially dominating). In this article I claim that Pettit’s arguments are vulnerable to two main objections. First, a significantly limited scope of political freedom does not foster non-domination. Second, having focused on merely instrumental value of political freedom, Pettit does not acknowledge the deeper dimension of political freedom as democratic value.