Historia i losy bytomskiego księgozbioru brajlowskiego. Komunikat z badań

• Authors: Piotr Biesiada

Title variants

EN

History and fate of the Bytom Braille book collection. Research report

Abstracts

EN

The point writing system created in the 19th century by Louis Braille made people with visual disabilities actively participate in social, culture and professional life. The aim of the article is an attempt to present the role of point writing and the impact of modern technologies on the lives of people with visual disabilities. An assessment of the popularization and dissemination of the Braille system in the public space was made. The activity of sighted people and selected institutions operating in Upper Silesia was presented and preliminary results of research on the historical Braille book collection collected in the Bibliotherapeutic Department of the Silesian Library in Katowice were presented.

PL

System pisma punktowego stworzony w XIX w. przez Louisa Braille’a sprawił, że osoby z niepełnosprawnością wzroku zaczęły aktywnie uczestniczyć w życiu społecznym, kulturalnym i zawodowym. Celem artykułu jest próba przedstawienia roli pisma punktowego i wpływu nowoczesnych technologii na życie osób z niepełnosprawnością wzroku. Dokonano oceny popularyzacji i upowszechniania systemu Braille’a w przestrzeni publicznej. Zaprezentowano aktywność osób widzących, wybranych instytucji działających na Górnym Śląsku i przedstawiono wstępne wyniki badań nad historycznym księgozbiorem brajlowskim zgromadzonym w Dziale Biblioterapeutycznym Biblioteki Śląskiej w Katowicach.

Keywords

PL

Louis Braille; pismo punktowe; osoby z niepełnosprawnością wzroku; biblioteki dla niewidomych; alternatywne materiały czytelnicze

EN

Louis Braille; point journal; visual impaired people; libraries for the blind; alternative reading materials

• Publisher: Akademia Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach
• Journal: Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy
• Year: 2022
• Issue: 2(62)
• Pages: 110-121

Dates

published

2022

Contributors

author

Piotr Biesiada

• Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 12 w Gliwicach

References

• Czacka, E. R. (2008). Książka niewidomego. W: M. Prussak (red.), O niewidomych (s. 117- 153). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
• Czerwińska, M. (1999). Pismo i książka w systemie L. Braille'a w Polsce. Historia i funkcje rewalidacyjne. Warszawa: Wydawnictwo SBP.
• Fedorowicz, M. (2002). Specjalne materiały czytelnicze dla osób niepełnosprawnych. Zarys dziejów - formy - obieg społeczny. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Fedorowicz, M. (2010). Człowiek niepełnosprawny w bibliotece publicznej. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Majewski, T. (1983). Psychologia niewidomych i niedowidzących. Warszawa: PWN.
• Mellor, C. M (2009). Louis Braille. Dotyk geniuszu. Warszawa: Fundacja Szansa dla Niewidomych.
• Mendruń, J. (2009). Nasi przyjaciele. W: Widzący niewidomym. Bezinteresowni, zaangażowani, oddani (s. 7-10). Warszawa: Fundacja Polskich Niewidomych i Słabowidzących „Trakt”.
• Paplińska, M. (2008). Przyszłość pisma Braille'a - rozwój czy schyłek?. W: M. Czerwińska, T. Dederko (red.), Niewidomi w świecie książek i bibliotek. Wybrane zagadnienia (s. 53-62). Warszawa: Polski Związek Niewidomych. Biblioteka Centralna.
• Paplińska, M. (2016). Pismo Braille'a wobec wyzwań współczesnej komunikacji osób niewidomych - komunikat z badań. W kręgu historycznych i współczesnych rozważań tyoflologiczno-bibliologicznych. W: M. Paplińska (red.), Pismo Braille'a. Z tradycją w nowoczesność (s. 126-137). Warszawa: Fundacja Polskich Niewidomych i Słabowidzących „Trakt”.
• Protokół zdawczo-odbiorczy Zarządu Koła Terenowego Polskiego Związku Niewidomych w Bytomiu w sprawie likwidacji Biblioteki PZN filii w Bytomiu oraz nieodpłatnym przekazaniu księgozbioru Bibliotece Śląskiej w Katowicach z dnia 13 lutego 2003 r. (2003).
• Szczepański, H. (2003, 27-28 września). Ocalone książki. Dziennik Zachodni, 226, 15.
• Ślusarczyk, Cz. (2008). Dostęp osób z niepełnosprawnością wzroku do słowa pisanego a technologie informacyjne. W: M. Czerwińska, T. Dederko (red.), Niewidomi w świecie książek i bibliotek. Wybrane zagadnienia (s. 64-72). Warszawa: Polski Związek Niewidomych. Biblioteka Centralna.
• Śmiechowska-Petrovskij, E., Kilian, E. (2016). RoboBraille as a UDL tool: Evaluation of the service converting printed materials into speech and Braille in Poland. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 228, 335-340.
• Uchwała Prezydium Zarządu Okręgu Śląskiego Polskiego Związku Niewidomych w sprawie likwidacji punktu bibliotecznego książki brajlowskiej w Bytomiu z dnia 19 grudnia 2002 r. (2002). Księga protokołów Zarządu Okręgu Śląskiego Polskiego Związku Niewidomych w Chorzowie, XVII-76/02.
• Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach (1997). Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, 85, poz. 539.
• Walter, N. (2007). Nowe media dla niewidomych i słabowidzących. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
• Wysoccy, R., M. (1980). Sprawy nietypowe. Pochodnia, 5, 12-13.

Identifiers

Biblioteka Nauki

3154929