Biologia molekularna i biologia organizmalna

• Authors: Theodosius Dobzhansky

Title variants

EN

Biology, Molecular and Organismic

Abstracts

EN

Man is interested in his future no less than in his past. Evolution is not only a history, it is also an actuality. Of course, Homo sapiens evolves culturally more rapidly than it evolves biologically. Man must, however, face the problem of adapting his culture to his genes, as well as adapting his genes to his culture. Man is being forced by his culture to take the management and direction of his evolution in his own hands. This is perhaps the greatest challenge which mankind may ever have to face, and this is far too large a problem to be more than mentioned here. It is childish to think that it is solely a biological problem; the entire sum of human knowledge and of human wisdom will be needed. Biology is, however, involved, and this necessarily means both the Cartesian and the Darwinian, the molecular and the organismic biology. Fashions and fads come and go in science as they do in dress and in head gear. The big question remains: What is Man? It remains not because it is hopelessly insoluble, but because every generation must solve it in relation to the situation it faces. Biology is here relevant; a solution based only on biology may well be wrong, but, surely, no solution ignoring either the organismic or the molecular biology can be right and reasonable.

PL

Człowiek interesuje się swoją przyszłością nie mniej niż przeszłością. Ewolucja to nie tylko kwestia historii, lecz także teraźniejszej rzeczywistości. Oczywiście kulturowa ewolucja Homo sapiens przebiega znacznie szybciej niż jego ewolucja biologiczna. Człowiek musi się zmierzyć z problemami przystosowania swojej kultury do swoich genów, a także przystosowania swoich genów do swojej kultury. Kultura zmusza człowieka do zarządzania i kierowania swoją ewolucją. Jest to być może największe wyzwanie, z jakim ludzkość musiała się kiedykolwiek zmierzyć, ale problem ten jest zbyt poważny, by można mu było poświęcić tutaj należytą uwagę. Przekonanie, że jest to wyłącznie problem biologiczny, byłoby przejawem infantylizmu. Do jego rozwiązania będzie potrzebna cała wiedza i mądrość, jaką do tej pory zgromadziliśmy. W tym przedsięwzięciu bierze udział również biologia, która siłą rzeczy obejmuje biologię kartezjańską i darwinowską, jak również biologię molekularną i organizmalną. Mody i nurty intelektualne w nauce pojawiają się i znikają niczym mody odzieżowe. Pozostaje jednak wielkie pytanie: kim jest człowiek? Jest ono aktualne nie dlatego, że w ogóle nie da się go rozstrzygnąć, lecz dlatego, że każde pokolenie musi na nie odpowiedzieć, uwzględniając sytuację, w jakiej się znajduje. Biologia ma tutaj niebagatelne znaczenie: każde rozwiązanie tego problemu oparte wyłącznie na biologii może być błędne, ale z pewnością żadne rozwiązanie ignorujące biologię organizmalną lub molekularną nie może być ani słuszne, ani sensowne.

Keywords

PL

adaptacja; biologia molekularna; biologia organizmalna; człowiek; ewolucja; teoria ewolucji

EN

adaptation; molecular biology; organismic biology; man; evolution; theory of evolution

• Publisher: Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
• Journal: Filozoficzne Aspekty Genezy
• Year: 2022
• Volume: 19
• Issue: 1
• Pages: 73-91

Dates

published

2022

Contributors

author

Theodosius Dobzhansky

• The Rockefeller Institute, New York City

translator

Grzegorz Malec

References

• COPELAND Herbert F., „The Kingdoms of Organisms”, The Quarterly Review of Biology 1938, Vol. 13, No. 4, s. 383–420.
• DESCARTES René, Namiętności duszy, przeł. Ludwik Chmaj, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2001.
• DESCARTES René, Zasady filozofii, przeł. Izydora Dąmbska, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2001.
• GROOS Karl, Der Aufbau der Systeme. Eine formale Einführung in die Philosophie, Meiner, Leipzig 1924.
• HUXLEY Julian, „Introduction”, w: TEILHARD DE CHARDIN, The Phenomenon of Man…, s. 11–28.
• HUXLEY Julian, Evolution in Action, Harper & Brothers, New York 1953.
• INGRAM Vernon, „A Specific Chemical Difference Between the Globins of Normal Human and Sickle-Cell Anaemia Haemoglobin”, Nature 1956, Vol. 178, No. 4537, s. 792–794, https://doi.org/10.1038/178792a0.
• INGRAM Vernon, „Gene Mutations in Human Haemoglobin: The Chemical Difference Between Normal and Sickle Cell Haemoglobin”, Nature 1957, Vol. 180, No. 4581, s. 326–328, https://doi.org/10.1038/180326a0.
• MAYR Ernst, Systematics and the Origin of Species, from the Viewpoint of a Zoologist, Columbia Biological Series, No. XIII, Columbia University Press, New York 1942.
• NAGEL Ernest, Struktura nauki. Zagadnienia logiki wyjaśnień naukowych, przeł. Jerzy Giedymin, Bożydar Rassalski i Helena Eilstein, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1970.
• SINNOTT Edmund Ware, Cell and Psyche: The Biology of Purpose, The University of North Carolina Press, New York 1950.
• SPINOZA Baruch, Etyka sposobem geometrycznym wyłożona, przeł. Antoni Paskal, Skład Główny w księgarni E. Wendego i S-ki, Warszawa 1888.
• TEILHARD DE CHARDIN Pierre, Fenomen człowieka, przeł. Konrad Waloszczyk, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1993.
• TEILHARD DE CHARDIN Pierre, The Phenomenon of Man, Harper Perennial Modern Thought, Harper, New York - London - Toronto - Sydney - New Delhi - Auckland 1955.

Identifiers

Biblioteka Nauki

2083950